Korab Blakaj, Vjenë
Në vitin 1937, Voith zhvilloi turbinën e parë të madhe me pompë me një shkallë, e cila mund të funksiononte edhe si turbinë për prodhimin e energjisë dhe – në drejtim të kundërt – si pompë. Sot, pothuajse 250 turbina me pompë Voith me një fuqi totale prej më shumë se 30,000 megavat janë instaluar në mbarë botën. Turbinat e pompës mund të instalohen në vende me koka deri në 800 metra dhe dalje të sistemit nga më pak se 10 deri në 500 megavat dhe ofrojnë një gamë të gjerë shpejtësish specifike. Me turbinën e pompës me shpejtësi të ndryshueshme, Voith ka zhvilluar teknologjinë më të fundit dhe po punon vazhdimisht për optimizimin. Këto turbina pompash janë provuar të jenë jashtëzakonisht të besueshme në funksionim.
Përparësitë e centraleve të depozitimit me pompa:
1)Fleksibil dhe i besueshëm: sistemet e depozitimit me pompë janë në gjendje të reagojnë ndaj luhatjeve të rrjetit në kohën më të shkurtër të mundshme duke gjeneruar energjinë elektrike të kërkuar ose duke thithur energjinë e tepërt.
2) Rezervon kur ka pak erë ose diell
3)“Bateria e gjelbër”: Sipas gjendjes aktuale të teknologjisë, ruajtja me pompë është e vetmja mundësi për të ruajtur energjinë në një shkallë më të madhe në një mënyrë ekonomikisht të qëndrueshme.
4)Vlera e lartë ekonomike: sistemet e depozitimit me pompë punojnë me një efikasitet deri në 82 përqind.
5) Menaxhimi i burimeve ujore dhe kontrolli i përmbytjeve
6)Jetëgjatësi e jashtëzakonshme më shumë se 80 vjet.
7)Konceptet hibride: Kombinimi i magazinimit të pompës dhe sistemeve të erës/diellit.
8)Konceptet simbiotike: energjia e rinovueshme dhe uji i pijshëm i pastër.
Parimi funksional -në të njëjtën kohë i thjeshtë dhe i zgjuar
Mënyra se si funksionojnë centralet e magazinimit me pompë është e thjeshtë dhe e zgjuar në të njëjtën kohë. E veçanta: Ato janë rezervuare energjie dhe hidrocentrale në një. Nëse ka energji elektrike të tepërt në rrjet, termocentrali i depozitimit të pompuar kalon në funksionimin e pompimit: një motor elektrik drejton turbinat me pompë që transportojnë ujin nga një rezervuar më i ulët në një pellg më të lartë. Nëse kërkesa për energji elektrike në rrjet rritet, uji nga rezervuari i sipërm derdhet me nxitim përmes një rezervuari. Uji vë në lëvizje turbinat e pompës, të cilat tani punojnë në modalitetin e turbinës dhe nga ana tjetër drejtojnë gjeneratorët. Energjia elektrike gjenerohet dhe futet në rrjet brenda sekondave.
Karakteristikat e centraleve të depozitimit me pompë:
Magazinimi me pompë është nga ana ekonomike dhe mjedisore forma më e avancuar e ruajtjes së energjisë kur ka ngarkesë të tepërt në rrjet.
Energjia e ruajtur kthehet në rrjet për periudhat e pikut të kërkesës dhe rregullimin e sistemit.
Europa e ka përdorur këtë teknologji që kur u shpik.
Duke qenë se jetoj në Austri nuk mund të isha indiferent ndaj projekteve që zhvillonte shoqëria austriake!Njëri nga ta ( Limberg III) më ka bërë kureshtar ta ndjek nga afër,me të cilin jam ndeshur rastësisht nga një vizitë pushimi e rekreacioni në KAPRUN.
Centrali i magazinimit me pompa Limberg III në Kaprun u miratua në vitin 2017. Puna përgatitore, si ngritja e sheshit të ndërtimit, filloi në pranverën e 2021. Arsyeja e vonesës ishte procedura për të zgjatur linjën 380 kV. Vetëm kur mbaroi zgjatja e linjës, Limberg III filloi ndërtimin . Centrali nuk mund të funksiononte pa një linjë efikase.
Limberg III nuk përdoret vetëm për të furnizuar familjet në Salzburg, por për të kompensuar luhatjet në rrjetin elektrik të Austrisë dhe Evropës Qendrore. Këto do të bëhen edhe më sfiduese në të ardhmen nëse, siç synohet, Austria do të mbështet edhe më shumë në energjinë e erës dhe atë diellore, të cilat janë të disponueshme vetëm me ndërprerje. Centrali i magazinimit mund të operojë në masën e dëshiruar në çdo kohë.
Drejtori menaxhues i Verbund Hydro Power GmbH Karl Heinz Gruber për Salzburger Nachricht pati thënë : “Me fuqinë shtesë të ofruar nga Limberg III, deri në 100 turbina të reja me erë ose 100,000 sisteme fotovoltaike shtëpie mund të zëvendësohen për shembull në disa sekonda.”
Limberg III është një binjak i centralit Limberg II i ndërtuar midis 2007 dhe 2011. Ashtu si ky i fundit, ai do të ndërtohet nën tokë midis dy rezervuarëve .Shpellat dhe stacionet janë paralele me ato të Limberg II, disa metra më thellë në mal. Vënia në punë është planifikuar për vitin 2025.
Kostoja prej 480 milionë euro përfshin edhe rritjen e nivelit të ujit në rezervuarin kryesor me tetë metra. Kjo do të thotë se diga e Limberg 120 metra e lartë, e përfunduar në vitin 1951, do të rritet me tetë metra. Reserva të mëdha ujore u ndërtuan në vitet 1950. Kjo do të tregonte përllogaritje të reja. Si rezultat i rritjes, vëllimi i depozitimit në rezervuarin e poshtëm rritet nga 93.6 në 106.6 milion metra kub. Me Limberg III, Austria ka investuar rreth 900 milionë euro në Kaprun gjatë dhjetë viteve të fundit. Dy të tretat e vlerës së shtuar mbetën në Austri, pjesa më e madhe e saj në rajon!
“Qeveria dëshiron të prodhojë 100 për qind të energjisë elektrike nga burime të rinovueshme deri në vitin 2030. Për ta bërë këtë, Austria duhet të prodhojë shumë më shumë energji elektrike, 27 teravat orë në vit. Ajo do të ketë nevojë për turbina me erë, sisteme fotovoltaike, depo dhe linja dhe një mirëmbajtje ndaj këtyre sistemeve.
Në shëmbullin e LIMBERG III të Austrisë, edhe Kosova duhët t‘i ndërtojë kapacitetet akumuluese të energjisë, si projekte pa të cilat teknikisht nuk mund të kryhet tranzicioni energjetik drejt energjisë të pastër!Kryeministri Albin Kurti , dhe Qeveria e Kosovës , duhët t’u hapin rrugë projekteve të ngjashme të rekomanduara nga ekspertë vendor dhe ndërkombtar , që presin nëpër zyret e ministrive sa poshtë e lartë!
Urime! Mjaft profesional dhe i vlefshem!