Talibanët kishin premtuar një qeveri “më të butë” sesa periudha e tyre e parë në pushtet nga 1996 në 2001, kur liritë e grave në Afganistan u kufizuan në mënyrë drastike. Por në fakt, çdo ditë sjell një kufizim të ri dhe gratë nuk përshtaten. Së pari në grupe të ndrojtura prej më pak se një duzine, pastaj gjithnjë e më shumë të shumtë vendosin të dalin në rrugë dhe të mbrojnë të drejtat e fituara në njëzet vitet e fundit. Të drejtat që gradualisht mohohen nga studimi për sportin.
Një vit akademik me rregulla të reja
Viti i ri akademik filloi në Afganistan të hënën e kaluar. Një fillim i heshtur me universitetet gjysmë të zbrazëta të Kabulit, Kandahar dhe Herat dhe profesorë dhe studentë që përpiqen të merren me rregullat e reja të vendosura nga regjimi taleban. Krahasuar me 20 vjet më parë, risia për gratë është se ato mund të kenë qasje në arsimin e lartë dhe mund të ndjekin universitetet private, por ato duhet t’u përmbahen kufizimeve të rënda në veshje dhe lëvizje. Veshin abaja, tunikë të lirshme dhe nikab, një vello mbi fytyrë me një dritare të vogël për të parë dhe janë të ndarë nga burrat. Indikacionet u shpërndanë në të gjitha shkollat të Dielën e kaluar me një dokument të shkruar nga autoriteti arsimor i qeverisë talebane.
Në rastet më të mira, klasat u ndanë me një perde: burrat në njërën anë dhe gratë në anën tjetër, siç dëshmohet nga fotot e postuara në Facebook nga një departament i ekonomisë dhe menaxhimit në Universitetin e Kabulit. Por vetëm nëse ka më pak se 15 studentë në klasë. Në shumicën e shkollave, vajzat janë ndarë në mjedise të caktuara dhe disa zona të veçanta janë caktuar për to në kampuse. Kushtet krejtësisht të ndryshme nga ato të përjetuara deri në fund të vitit të kaluar shkollor, aq sa alarmet e para nga drejtorët tashmë po mbërrijnë. “Studentët tanë nuk e pranojnë atë dhe ne do të duhet të mbyllim universitetin,” tha Noor Ali Rahmani, drejtor i Universitetit Gharjistan në Kabul, për agjencinë AFP, në një kampus pothuajse bosh. Rahmani gjithashtu saktësoi: “Studentët tanë mbajnë hixhab, jo nikab”.
Përveç indikacioneve për veshjet, shtohen rregulla të tjera: në kolegjet dhe universitetet private, të cilat janë shumëfishuar që nga fundi i qeverisë së parë talebane, gratë duhet të arsimohen vetëm nga gra të tjera ose nga “të moshuarat” dhe duhet të përdorin një hyrje të rezervuar per ata. Ata gjithashtu duhet të përfundojnë mësimet pesë minuta më herët se burrat për të parandaluar shoqërimin kur largohen nga klasa. Prandaj universitetet rrezikojnë të zbrazen përfundimisht nëse ikja e trurit menjëherë pas rënies së Kabulit u shtohet atyre që nuk duan t’iu nënshtrohen rregullave të reja.
Talebant: Simbas Kuranit gratë nuk mund të luajnë sport
Nga ana tjetër, palestrat, shesh lojërash dhe pishinat me siguri do të zbrazen. Të paktën të grave. “Unë nuk mendoj se gratë do të lejohen të luajnë kriket, sepse nuk është e nevojshme që gratë të luajnë kriket,” tha Ahmadullah Wasiq, nënkryetar i komisionit të kulturës të studentëve të vetëquajtur të Kuranit, duke deklaruar se në lojë “ata mund të përballen me situata kur fytyra ose trupi i tyre nuk është i mbuluar. Islami nuk lejon që gratë të shihen në këtë mënyrë ”. Gjithashtu, “kjo është epoka e mediave, dhe do të ketë fotografi dhe video, dhe njerëzit do t’i shikojnë ato.”