MSc. Adem Lushaj, Deçan
Dëshmi për krimet serbe të kryera në Deçan
(Pjesë e shkëputur nga libri “Krimet serbe në Kosovë-Rasti i Deçanit”!)
17 dhjetor 1998
Trupat civile ndërkombëtare, nuk kishin qenë pengesë për ndërmarrjen e ofensives serbe ndaj fshatrave Gllogjan, Shaptej, Dubravë dhe Gramaqel, më 17 dhjetor 1998. Banorët e këtyre fshatrave ishin detyruar të gjejnë strehim në fshatrat dhe qytetin e Gjakovës. Pas tri ditësh, popullata ishte kthyer, ngase kishte reaguar bashkësia ndërkombëtare. Gjatë kësaj ofensive ishin vrarë dy të rinj nga Gjakova, të cilit nuk i kishin mbushur as 18 vite.
Gjatë kësaj ofensive kishte shumë të arrestuar dhe të maltertuar. Njëri nga ta ishte Ali (Rrustem) Sadrijaj, i lindur më 25 mars 1962, në Dubravë të Deçanit.
“Ishte 17 dhjetori i vitit 1998. Forcat serbe ndërmorën një ofesnivë ndaj fshatrave Gllogjan, Shaptej, Gramaqel dhe Dubravë. Kishim mësy rrugën për në Gjakovë, me qëllim të shmangies së të keqes që e prisnim nga ta. Në ikje e sipër, sapo mbërritëm në Gramaqel, erdhën automjete me forca serbe, ku na morën 18 persona. Fillimisht na mbështeten për muri, duke na thënë se do të hakmerremi 3 me 1, pasi që (sipas tyre), dikush i kishte vrarë disa serb. Njëri nga policët tha se këta do i vrasim diku tjetër, gjë që na hipën në një kamion duke na goditur me shkelma dhe me çkado që kishin në dorë. Pasi hipëm në kamion, na dërguan në SPB (Sekretariati i Punëve të Brendshme) në Gjakovë. Aty u shtuan maltertimet fizike dhe psikike. Në çdo dy orë na merrnin në pyetje dhe na maltretonin. Dikur, me ndërhyrjen ndërkombëtare na liruan”, – ka deklaruar Aliu në dëshminë e dhënë më 19 gusht 1999.
Njëjtin fat e kishte përjetuar edhe Bajram (Halil) Selfijaj, i lindur me 24 korrik 1950 në Gramaqel. Në dëshminë e dhënë më 5 gusht 1999, Halili ka rrëfyer:
“Më 17 dhjetor 1998, gjendesha në shtëpinë time së bashku me familjen. Papritmas na vjen lajmi se kanë hy në fshatin tonë, forca të shumta serbe. Të gjithë e morëm rrugën e largimit nga fshati. Mirëpo, nuk mujtëm të iknim ngase na zunë forcat serbe. Na urdhëruan që burrat të ndaheshim nga gratë. Pasi që na ndanë, na hypen në kamionë dhe na dërguan në stacionin e policisë në Gjakovë. Na pyetën për vdekjen e disa paramilitarëve, për të cilët as që kishim dëgjuar ndonjëherë. Askush nuk kishte përgjigje. Të irrituar nga heshtja jonë, na rrahën me shkopinj gome dhe shufra hekuri. Na mbajtën atje deri në mesnatë duke na torturuar në çdo mënyrë të mundshme. Në mesnatë, na liruan. Me gjasë ndikuan zyrtarët e OSBE-së që të na lirojnë dhe të na shpëtojmë nga duart e tyre”.
Hazir (Latif) Kasumaj, i lindur me 16 nëntor 1960 në Gramaçel, ka treguar për barbarizmin serbo-sllavë që e kishte përjetuar së bashku me të vëllain dhe disa banorë tjerë të Gramaçelit.
“Më 17 dhjetor 1998, derisa situata po bëhej gjithnjë e më e rrezikshme, unë isha konsultuar me zyrën lokale të OSCE, ku zyrtarët ndërkombëtarë na sygjeruan që të mos largoheshim nga shtëpia, për asnjë mënyrë. Këtë ditë, në shtëpinë time erdhën policë, ushtarë dhe paramilitarë serbë, dhe me pyetën: “Ku është Amerika”? Më morën bashkë me të vëllain, Musën dhe disa bashkëvendës, Bajram Selfijaj, Gani Selfiaj dhe Driton Vishaj, duke na dërguan në Hereq. Aty na rreshtuan dhe na mbështetën për një muri, me qëllim të ekzekutimit. Por, fati ynë ishte kur njëri nga përgjegjësit kërkoj që të na dërgojnë në zyrën e SPB në Gjakovë. Në SPB të Gjakovës, na torturuan për 24 orë. Autorë të kësaj dhune ishin, Dragosllav Stojanoviç nga Dubrava, Rada Radullovic nga Ratishi, një boshnjak me mbiemrin Gjevriq, si dhe disa mercenarë rusë”- ka thënë Hazir Kasumaj në dëshminë e dhënë më 9 gusht 1999.
Torturës së egër serbo-sllave nuk i kishte shpëtuar as Smajl (Rexhep) Mushkolaj, i lindur me 6 korrik 1955 nga Gramaçeli. Smajli kishte bërë përpjekje që të largohet sa më shpejtë në drejtim të Gjakovës, por nuk kishte arritur që t’u shmanget forcave të shumta që kishin mësye fshatin e tij. “Më 17 dhjetor të vitit 1998, unë dhe disa bashkëfshatarë, u larguam nga fshati nga frika e sulmeve të njëpasnjëshme të forcave serbe. Ishim duke udhëtuar me traktor, kur në fshatin Dujak të komunës së Gjakovës, na ndalën serbët, duke na ndarë nga familjet tona. Na rreshtuan dhe mbështetën për një muri. Na kërcënuan se do na vrisnin, por njëherë na rrahën brutalisht. Më pas na futën në një kamion dhe na dërguan në SPB të Gjakovës. Aty na mbajtën deri në ora 22.30. Pos meje, torturat e egra serbe i kishin përjetuar edhe Bajram Sejfijaj, Zenun Sejfijaj, Gani Sejfijaj, Dritan Sejfijaj, Lanë Mataj, Brahë Beqiraj dhe Ali Sadrijaj”- ka treguar Smajli në dëshminë e dhënë më 9 gusht 1999.
