Grupi i stedenteve te artit, autore të ekspozitës.
Fadil Bytyçi
- Mbresa kulturore
Një shkëndi shpresë për një avancim kulturorë, ishte kjo ekspozitë e 7 vajzave krijuese dhe djaloshit të vetem, student të Akademisë së Artëve të Universitetit të Prishtinës.
Zonjusha Drenojeta Berisha,(artiste e pavarur)organizatore e kësaj ekspozite, në hapje të saj u shpreh për nevojen e mbështetjes së vlerave të mirëfillta artistike të krijuesve të rinjë, si një formë më sublime e orjentimit kulturor europjanë. Ndërsa donatori dhe udhëheqësi i galeridë së arteve në Qendren Rinore “Fellbah” në Therandë,prof.Refki Gallapeni tha se ideja ishte, “bërja bashk e artisteve të rinjë të kësaj treve në funksion të ngjalljes së jetes kulturore edhe në provincë siq quhen qytete e vogla,nganjeher”.
Duke u nisur nga opinion i akademikut francez Rene Yg (në parathënjen e edicionit të Muzeut të Luvrit në Paris), se “arti është një ndër shprehjet më karakteristike të kultures dhe pasqyrim i aktivitetit të gjinisë njerëzore që ofron të bukuren humane” të bie ndermend edhe thënja e Aristotelit se “nuk ka vlerë knaqësia material e kësaj gjinie pa atë shpirtërore të cilën gjë e përmbushë vetem artit”.
Nisur nga kjo, në hapsirat e Qendres Rinore të “Fellbahut” në Therandë, sot patem rastin ta shijojmë të bukuren humane për të përmbushur knaqësinë tonë shpirtërore, sihariq ky jo i shpesht në mjedisin tonë.
Era Baralija
Ekspozita e titulluar “labyrinth” në vete përmban vepra të artisteve të rinjë të cilët kërkojnë përkrahje për të sjellë frymë kulturore europjanë në mesin tone, në kohën kur antivlerat dhe shundi e kiqi ka mbështjellë çdo pore të jetes. Përmbajtja e larmyshme tematike, teknikat e ndryshme të krijimeve dhe motivet paraqesin një labyrinth brenda të cilat rrezaton e bukura humane, u shpreh profesori i artit Refki Gallapeni. Ndërkaq, Skender Bushtrakaj duke folur para artistëve dhe dashamirëve të vlerave të artit kërkoj që të rinjët të mbështetn në “ëndrrat e tyre të cilat i duan dhe që perms tyre nderojnë secilin nga ne, në këndin kulturor”.
Drenojeta Berisha
Në këtë ekspozitë , me punimet e tyre przantohen artistet e rinjë si Era Baralija,Arjeta Binaku,Besarta Malokaj,Bleona Aliaj,Granita Gollopeni,Jehon Gallapeni,Jona Ahmeti dhe Ornela Bajraktari.
“Jemi dëshmitarë se një re e zezë valvitet furishem mbi qenjen tonë kombëtare duke promovuar kultura të tilla që gjithnjë e më shumë dëmtojnë rrënjtë tona kulturore që na lidhin me horizontin kulturorë europjane.Në këtë formë ,ne i japim goditje asaj reje për të kthjelluar mendjet e mykura që punojnë me pasion për ti shkëputur këto rrënjë dhe përmes akulturizimit tonë të godasin palcen kurrizore të kombit. Vjazat e reja,artiste ,sot dëshmuan me veprat e tyre vlerat e mirëfillëta që manifestojnë emocion,u shpreh prof.Gallapeni.
Ne vequam artisten e re, Era Baralia e cila në projeksionet e saja artistike kapërcen dimenzionin nacional përkah vlera duke reflektuar një krijimtari që lirëshem mund të thuhet se qëndron në dimenzionin e vlerave europjane.
Ajo është vetem 20 vjeqare, student e Akademisë së Arteve në Universitetin e Prishtinës, në vitin e tretë. Në një bisedë spontane të lenë përshtypjen e një vajze të qetë, modern dhe jokonvencionale që e karakterizon modestia,qiltërsia dhe edukata.
Në kohën e një tendence degraduese brenda shqiptare ku zbehet gjithnjë e më shumë universi kulturor kombëtarë në favor të atij orjental, Era ka përqafuar krijimtarinë artistike që kulturalisht i takon universit përendimorë. Fahu i saj krijues brenda departamentit të arteve vizuale –specializimi grafik, reflekton të bukuren humane të një shoqërie e cila po goditet përdit pamëshireshem nga antivlerat dhe në përgjithësi akulurizimi i saj. Në bisedë me Eren,kuptova dashurinë e saj për artin si një obsesion pozitiv që të bën të ndjehesh optimist,e në veqanti kur sheh veprat e saja të ekspozuara në galerinë e Qendres Rinore “Fellbah” në Suharekë.
Maja e thate e gjilperës
“Nuk mund të imagjinoj jeten jasht orbites së artit,dashuria për këtë fushë më ka bërë që të mos mendoj fare për ate nëse do muj të siguroj mbijetesen brenda një shoqërie që po degradon kulturalisht. Dikush duhet të sakrifikoj për ta ndal këtë trend negative”thot ajo. Duke folur në këtë fush,Era do të shprehet më pas se “ Ne, të rinjët duhet të jemi ata që sfidat ti tejkalojmë për të qenë pjesë e kultures europjane edhe pse dallgët që na godasin gjithnjë e më shumë po bëhen të ashpra” . Ajo ka vetbesim se e bukura do të triomfoj mbi të shëmtuaren. Ky optimizem bazohet në energjinë dhe talentin rinorë që po sfidon vështirësit. Institucionet nuk kan një përkushtim thelbësor për të stimuluar krijimtarinë artistke në Kosovë, por jemi ne, thot Era,” që dashuria për profesionin na bënë optimis drejt arritjeve të qëllimeve tona. Këtë më së miri e shprehim përmes veprave tona të cilat plotsojnë korpusin e krijimeve artistike të fushave të ndryshme”. Duke folur për mundësin që këtë pasion ta avancoj,Era do të vë në spikamë vetiniciativen e artistëve më profile që reflektojnë vlera për ta mundur sterilitetin moral dhe emocional që kohëve të fundit po bëhët gjithnjë e më shumë i pranishem në mesin tonë. Ajo nuk fshehë knaqësinë që numri i madh i vizitorëve të ekspozites së tyre “është tregues se publikut sa më shpesh duhet ofruar vlera të cilat e pasurojnë shpirtin njerëzor”.Orjenitimi i rinisë sonë drejt krijimtarisë së vlerave kulturore,shfrytzimi i zhvillimit të teknologjise,përçapja me fushat tjera ekonomike ,integrimi në rrjedhat e zhvillimit të botes modern,ngushtonë fusheprimin e qarqeve dekadente që me veprime meskine përpiqen ta kthejnë rroten historike mbrapa, shprehet një visitor i rastit duke folur për këtë ekspozitë.
Refki Gallapeni
Ekspozita i dedikohet kryetarit të artistëve të qytetit të Fellbahut të Gjermanisë,Knut Matzen i cili para ca ditesh kishte ndrruar jetë.
Ky artist ishte mik i madh i artistëve të Therandës i cili kishte dhënë kontribut të çmuar në lobimin e tij në komunë e Fellbahut të Gjeramnisë e cila menjëher pas luftes kishte ndarë mjete për ngritjen e Qendres Rinore”Shtëpia e Fellbahut” në Therandë. Organizatorja e kësa ekspozite Drenojeta Berisha duke folur për këtë ekspozitë tha se qëllimi i saj është shpalosja e vlerave të krijimtarisë artistike të studenteve tanë e me këtë ta nderojmë mikun ton nga gjermania, artistin e devotëshem i cili asnjherë nuk pushoi së përkrahuri,artistet e Therandës, komunë kjo e binjakzuar me komunën e Fellbahut.
Grupi i stedenteve të artit, autore të ekspozitës .
Si përfundim mund të thuhet se këto të reja,përmes veprave të tyre krijuese janë fytyra e vertetë e orjentimit tonë në kontekstin kulturorë e kombëtare me trungun europjan dhe një shkputje poziztive nga mentaliteti mesjetar, ku ideologjia religjioze kërkon sterilitetn kulturorë , si një qëllim antikomobëtar dhe antieuropjan.
- Autori është profesor i gjuhës Latine dhe Historisë, në Asociation Loyola-Gymnasium në Prizren.
