ARKIVI:
23 Shkurt 2025

Kontakti i parë në North Atlantic Treaty Organization – (NATO), dokumente në favor të Kosovës që si kemi ditur!

Shkrime relevante

Nderim i veçant për Nënë Terezën në Nju Jork

Nga: Frank Shkreli Koncert në Carnegie Hall për të celebruar jetën dhe...

Zelensky: I gatshëm për të dhënë dorëheqjen si president

Zelensky gjatë konferencës për shtyp të së dielës në kryeqytetin ukrainas...

Pjesëmarrja më e lartë e votuesve në 35 vjet në Gjermani

Atle Hansson , Document.no 23.02.2025 19:14 Midis AfD-së ka një atmosferë të...

Patriotizmi…, i deputetës Ypsilane Iksi!

Shkruan e këndon: Lirim Patrioti Lirim Gashi, Prizren ___ PATRIOTIZMI VAGINAL I DEPUTETES YPSILONE...

Koalicioni LVV-LDK, zgjidhje e favorshme përr Kosovën

Idriz Zeqiraj, Gjermani ___ Thonë se skena politike në Kosovë është e kontaminuar....

Shpërndaj

KONTAKTI I PARË NË NORTH ATLANTIC TREATY ORGANIZATION – (NATO)- Nga libri Miqtë e harruar…
Për ngjarje, kontakte, dokumente në favor të Kosovës që kurrë nuk i keni ditur
Gjatë takimeve tona të shumta me eurodeputetë dhe zyrtarë të institucioneve tjera si në Këshillin Europian, ambasadorë te qeverive të ndryshme të vendosura nê Bruksel, me ambasadorët e Konferencës së Paqes…
Kurrë nuk më kishte shkuar mendoja se një ditë do të kaloja para kësaj ndertese ku varej jeta dhe vdekja e qindra e mijëra e ndoshta miliona njerzish. Kurrë nuk më ka shkuar ndermend e as nuk e kisha imagjinuar që jo një herë por dhjetra herë jo vetem që do të shkijla korridoreve dhe do ulësha në karrigat e zyreve tëe kësaj ndertese famoze. Para dyerve kësaj ndërtese Asamblesë së NATO-s që ishte dhe ende është në qendër të Brukselit (Petit Sablon), e të saj të organizoja demonstrate për t’i sensibilzuar këta zyrtarë për te cilët në historinë tonë kisha mësuar se keta janë gjakpirësit e shqiptarëve dhe miqtë e Serbisë.
Historia e jonë ishte e mbushur më urrejtje ndaj këtyre zyrtarëve dhe kunder Fuqive të Mëdha që e coptuan territorin tonë në Konferenca te shumta nga 1878 e ketej. Kjo urrejtje ishte futur në kengët e përrlla tona dhe kishte depërtuar thellë në shpirtin tonë.
Pra më ketë mendjengushtësi të veshur më urrejtje, e shikoja këtë ndertesë dhe i imagjinoja zyrtaret fizikisht trashalluqë, me mustaqe të zeza, duke thithur tymin e duhanit me llulla e në përqafim të femrave te bukura ashtu siç i kisha shikuar në drama e filma tanë.
Më dukej vetja si në ëndërr, isha apo nuk isha para kësaj ndertese ku kryqëzoheshin jeta dhe vdekja e milionave njerzish. Në ketë vend vendosej e tjeterkund përfundonin marrëveshjet paqësore ku çdo herë më të fortit i ndahej hisja e ëmbëlsirës.
Gjithnjë kisha menduar dhe isha i bindur se ne shqiptarët jemi më të fortit, më të mençurit në botë dhe habitesha pse ne ishim të coptuar e të shkapërderdhur në katër anet e botës.
Pas shumë takimeve miqësore e në konfidencë me zyrtarë te lartë, do të mësoja se çdo luftë bëhet për interesa ekonomike, e nuk ka asgjë humanitare. Poashtu do të mësoja se pa aleatë nuk fitohet liria e as nuk mbrohet.
Behare Rexhepi që ishte kryetare e Byrosë Informative të Kosovës, do të merrej më sensibilizimin e zyrtarëve të North Atlantic Treaty Organization më akronimin NATO.
Behare Rexhepi ishte ajo që i bëri kontaktët e para më NATO.
Studiuesit e ardhshëm të cilët do të interesohen për vendimet e NATO-s, konferencat, dokumente të ndryshme në këtë institucion në favor të Kosovës, do t’i gjejnë në ato arkiva vetëm dokumentët e Byrosë Informative të Kosovës të nënshkruara dhe përpiluara nga Behare Rexhepi. Kurrë askush deri në çlirimin e Kosovës, asnjë letër me asnjê kerkesë nuk i ka shkuar NATO-s.
Ç’është pakti Verio-Atlantik?
Objektivi i NATO-s është te garantojë lirinë dhe sigurinë e shteteve anëtarë permes diplomacisë ose permes intervenimeve ushtarake.
Pakti Verio-Atlantik për shqiptarët nuk ka ndonjë domethënie që sinjifikon një rëndësi të madhe të këtij institucioni. Për të pasur një ide më të mirë, do ua tregoj një sekuencë të një filmi të Hiçkokut, ku gjatë udhëtimit me tren, një pasagjer e pyet tjetrin se çfarë pune bënte në Paktin Verio-Atlantik. Përgjigja e tij ishte përafërsisht kështu: “Ne i fillojmë dhe i përfundojmë luftërat aty ku dëshirojmë”.
Pra, shikuar nga prizmi i opinionit të “analistëve “ poltik shqiptarë, Solana që dha urdhër për bombardimet e caqeve serbe në natën e 23 marsit 1991 rreth mesnatës (unë dhe Gani Azemi ishim në atë Konferencë në NATO), është figura kryesore për çlirimin e Kosovës. Në fakt kjo është normale që Havier Solana të trjatohet si figurë kyqe për çlrimin e Kosovës dhe e meriton, po aqë sa e meriton Gjimi Shia, Wesli Klarku, Robin Kuku Shiraku dhe Klintoni. Pse emrin e Klintonit e permenda të fundit?
Po të lexohen dokumentet sekrete dhe bisedat që Behare Rexhepi kishte zhvilluar në Paktin Verio-Atlantik, opinioni dhe studiuesit tanë do të bindën në atë që jemi duke shkruar ne. Dosja e Kosovës në NATO ka filluar me dy faqe tekst të Behare Rexhepit dhe ajo pastaj ka shkuar duke u rritur, por jo edhe aqë sa duhej, sepse liderët e Kosovës nuk i dëshironin relacionet më NATO.
Po i kthehemi e permendëm në fund Klinotnin e jo në fillim siç thonë të gjithë shqiptarët pa përjashtim. Më këtë nuk duhet nënkuptuar se ne jemi anti-amerikan. Jo. SH.B.A. dhe Klintoni kanë lujatur rol të rëndësishëm në çlirimin e Kosovës dhe pa pjesëmarrjen amerikane nuk dihet se çka do kishte ndodhur me Kosovën. Mirëpo SHBA ka bërë çmos që Jugosllavia të mos shpërbëhej dhe Millosheviqit i ka dhënë forcë.
NATO- Dokumenti konfidencial AJ 76 / CC/CSCE (92) 4 faqe 10 pika 37. prill 1992.
Në këtë dokument europianët shqetësohen me vendimet e poltikës të Stejt Departamnetit amerikan lidhur me coptimin e Jugosllavisë. Politika amerikane i ka inkurajuar serbet që më forcë ta mbajnë Jugosllavinë. Në bazë të këtij dokumenti thuhet se amerikanët në fillim të vitit të kalaur ‘1991 shenimi im) e përkrahin politikën e Serbisë për mos copëtimin e Jugosllavisë, më qëllim që Republikave të Bashkimit Sovjetik të mos i japin shembull të keq.
Po në këtë dokument mund të lexojmë se më 9 tetor 1944, Çerqili dhe Stalini janë pajtuar që mbi Jugosllavinë të kenë infulencë të barabartë Rusia dhe Përendimi, mirëpo me takimin e mëvonshëm në mes Eden dhe Molotovit është arritur një marrëveshje që Rusia ta ketë supremacinë mbi Jugosllavinë, por pa e larguar influencën e Përendimit.
Ne shqiptarët gjthnjë kemi menduar se Tito ishte njeri i mençur që po e mashtronte herë Perëndimin e herë Rusinë. Kur flota amerikane zbarkonte në bregdetin e Dubrovnikut ne shqiptarët gëzoheshim që amerika do të intervenonte e pak muaj apo vite më vonë në të nejtin vend zbarkonte flota e Bashkimit Sovjetik që na i mbyste shpresat tona. Ne kurrë nuk e kemi menduar e as imagjinuar se krejt ajo lojë ishte marrëveshje ende pa përfunduar Lufta e Dytë dhe ajo duhej të aplikohej.
Në kohën kur Beharja kishte forcuar relacionet më Aleancën Verio-Atlantikut, Drejtor ishte francezi Bruno Tertrais. Ky drejtor kishte shumë simpati ndaj shqiptarëve dhe shpesh na këshilonte si të vepronim në aspektin diplomatik , por edhe në aspekte tjera. Për afërsinë tonë më Bruno Tertrais do ta cekim një bisedën gjatë një darke ku me Beharen,Reshatin ishte edhe Nevzat Halili.
Ishte njê gjë e pa imagjinueshme që Drejtori i NATO-s të pranonte të vinte në darkë pa truproje , pa vetura te percjellur me polici e pa zhurmë.
Pas takimit që Beharja ia kishte organizuar Nevzat Halilit më Drejtorin Bruno Tertrais, Beharja e kishte ftuar të na bashkangjitej në darkë në njê restaurant shqiptar. Asokohe Qamil Zekolli e kishte hapur një restaurant të kêmbët e qendres turistike Atomiumi që eshtë edhe simbol i Brukselit qê duken disa topa që shkelqejnê diten nga rrezet e diellit e natën nga zbukurimet e dritave. Restauranti quhej “ Iliria”.
Për fat atë mbrëmje ne restaurant të Qamilit nuk kishte më shumê se dy apo tre kilentë, kështu që më lehtë zhvillohe biseda. Bisedën e ka fillue Beharja, lidhur me ushqimet tradicionale që kishte në këtë restaurant , pastaj lidhur me emrin që lidhej me Ilirinë , por pa hy në fakte historike shekullore. Biseda u koncentrue rreth ngjarjeve që zhvilloheshin ato ditë në Kosovë.
Nevzati e pyeti si te veprohet pasi që serbet po i dhunojnë nuset dhe vajzat tona në sy të anëtarëve të familjës. Për lexuesin po rrëfejmë se ato ditë kishte ndodhur dhunimi i një nuse diku në Gjilan dhe Ibrahim Rugova e Fehmi Agani e tërë Kosova, burrin që e kishte duruar këtë ngjarje tragjike e quajtën hero kombëtar. Qytetarët nuk kishin rezistuar, sepse sipas tyre ishte provokim i Serbisë për luftë.
Përgjigja e Bruno Tertrais ishte e thjeshtë dhe e besueshme. Fillimisht na tha që atë që do ta thoshte ishte qendrim i tij personal , e të mos e merrnim si qendrim i Paktit Verio-Atlantik. “ Po të më ndodhte një gjë e tillë, unë do t’i vrisja policët, pa e pyetur kryetarin e shtetit tim. Nuk është e vertet se ju shqiptarët e kontrolloni Kosovën, por Serbia e kontrollon qe nga fshati më i vogël që gjendet në kufi më Shqipërinë e deri në çdo cep të Kosovës”.
Bisedat tona vazhduan tri orë, për të cilat nuk do të shkruaj tani, sepse ato gjendet në arkivat e NATO-s. Në ato dokumente të Paktit Verio-Atlantik (nëse dikur dikush do bëjë hulumtime) do të gjejnë kerkesat reale të Nevzat Halilit. Në fakt aty nuk shkruan emri i Nevzatit por janë kërkesat e Partisë së Prosperitetit Demokratik dhe se shqiptarët në Maqedoni kërkojnë të drejtën territoriale etj etj.
Gjindësha në një tavolinë përballë njeriut për të cilin në imagjinatën time i kisha imagjinuar gjakpirës,trashalluq e pa ndjenja humane, e që asgjë nuk ishte ashtu siç kisha mësuar në histori, e dëgjuar në kenget tona popullore dhe moderne. Asgjë ! Bruno ishte i buzëqeshur tërë kohën. I qetë. Jo vetëm që na dëgjonte por edhe na këshillonte së çka duhej bërë ne shqiptarët dhe si duhej vepruar. Nga shumë shembuj po e ceki vetëm edhe një si mendonte për zgjidhjen e problemit të shqiptarëve në Maqedoni. Pasë Nevzati me Beharen i kishin treguar me gojë e më shkrim, se nê Maqedoni jetojnê mbi 40% shqiptarë, këshilla e tij ishte: Nê Maqedoni shqiptarët zyrtarisht te kerkonin regjistrimin e popullsisë gjë që maqedonët patjeter se do të pranonin. Pasi të vendosej për regjistrimi i popullsisë, menjiherë të kekronin nga Parlamenti Europian, Keshilli Europian, shtetet perëndimore që ky regjistrim te behej nën vëzhgimin e nderkombëtarëve. Të njejtên gjë do ia thoshte Nevzatit edhe Ministri i Punëve te Jashtme te Belgjikës gjatë një takimi pas pak ditësh.
E dëgjoja duke folur dhe ne vete mendoja sa te mbrapshtë jemi ne shqiptarët që influencohemi nga përrllat e kafeneve dhe shkrujmë historinë tonë kombëtare , sipas direktivave te Beogradit. E dëgjoja dhe më dukej një engjull që po na këshillonte, e jo një djall siç kishim mësuar për europianët.
Imazhet e Evropës shtrigë dhe djall që i kisha krijuar viteve te hershme të rinisë, u përmbysën e sidomos pas njê takimi tjetër mê njê zyrtarë të lartë ministër i asaj kohe. Pêr shkaqe të mos prishjeve të miqësisë qe ende kam më të, nuk po ia zbuloj emrin. Pas njê darke ku e kaluam duke ngrëne pi, e peyta më trego më hollësisht pse e keni coptuar atdheun tim? Unë dhe shoku im ministër ishim dehur ndoshta pak, por Behraja dhe bashkëshortja e tij punon në kuzhinë e nuk pinin pije alkoolike.Ju duket e çudtishme qysh gruaja e njê misnitri e ndihmonte Behren në kuzhinë? Jo! Kjo është normale ne çdo fmailje të civilizuar të perëndimorëve gratë i ndihmojnë njêra tjetrës pas darkës për larje te envëve etj. Ndoshta do ju duket e çuditshme qysh njê ministër të vjen në shtëpinë time për darkë. As për ketë mos u habitni sepse në shtepinê time vinte Otto van Habsburgu, Jean Rebuffat asokohe gazetar i gazetes “Le soir”, Lucas De Vos, Philippe Moureau ministër i qeverisë Belge, Anne Mari-Lizin kryetare e Senatit e shumë të tjerë.
Pêrgjigja e tij ishte e shkurtë e qe ne tani mundemi të shkruajmë libra po deshëm: “ Ku po mendoni ju shqiptarët që ne kemi zhvilluar luftëra qindravjeçare kunder P.O. e ju ne vend se të kerkonit pavarësi keni kerkuar autonomi në kuadër të Sulltanit. Duhet të jeni aqë të mençur që procesin tjetër ta zbertheni vetë”. Kaq tha e asgjë më shumë.
Gjatë njê bisede tjetër më shefin e kabinetit të Ministrit të Punëve të Jashtme të Belgjikës fundvitin e 1996 dhe fillim vitin e 1998, ishte një bisedë rreth zgjedhjeve nê Kosovë, ku Ibrahim Rugova në dhjetorin e 1997 do të kandidohej për kryetar te Kosovës.
Këshilla e shefit të kabinetit ishte që zgjedhjet duhet të organizoheshin pavarësisht se ato ndodhta do të shuheshin më gjak. Serbia varej shumë nga Bashkësia Europiane dhe ajo e SHBA permes sanksioneve te ndryshme, dhe nuk do merrte guximin që zgjedhjet t’i pengonte. J.B. janë inicialet e shefit te kabinetit, i propozoi Behres që te vinte në Kosovë dhe të kandidohej për deputete , pasi që paraparakisht kjo bisedë ishte zhvilluar edhe më Ibrahim Rugovën dhe ai kishte pranuar që Behraj te kandodohej. Beharja duke e njohur situatën nê Kosovë e sidomos politikën shfrosëse të Millosheviqt, nuk kishte guxim të vinte nê Kosovë për të marr pjesë ne zgjedhjet e 22 marsit 1998. J.B i tha se Serbia nuk do guxonte të merte asnjê masë represive kundër Behares e cila sipas tij do përcillej me kamera televizve të televizionit shtetëror të Belgjikës dhe një senator.
Sipas J.B. dhe shumë tjerëve , shqiptaret duhej të dilnin në zgjedhjet e marsit 1998, sepse në ketë menyrë në bllok e refuzonim sundimin që Serbia kishte mbi Kosovën. Kundër këtyre zgjedhjeve Serbia do të lansonte thashetheme që shkaktonin ndarjen e popullit shqiptar, sepse zgjedhjet beheshin në kohën kur ne Drencisë zhvillohej luftë. Edhe sot kemi ende zëre që zgjedhjet i kanë organizuar tradhëtaret dhe ishin kundër popullit tonë; Në fakt, kjo ishte njê propagandë serbe qe ende vazhdon. Nê shumê teskte të rzolutave të P.E. e ne shumë takime zyrtare perindimi do t’i thoshte Millosheviqit se Kosova e ka kryetarin e vetë dhe ata vendosin per fatin e tyre duan, apo nuk duan robëri. Në të ardhmene afërtë deri të Rambuje egjehdjet do të jenë argument i fortë, kurse më shpërndarjej e luftës kudo në Kosovë do të ndikon që UCK të behet faktor i bisedimeve.
Në çdo takim që kam qenë pjesëmarres, secili personalitet botëror duke filluar nga Sollana e tjerë i kanë kërkuar Hashimit e Jakupit e Ibrahim Rugovës që te bashkohen të gjitha forcat, e jo të veprojnê veçmas krahu i luftës e krahu pacifist siç do thuhet ende në Kosovë.
Takimi i parë parë më Bruno Tertrais
Byroja Informative e Kosovës kryetare e së cilës ishte Beharja, rregulisht permes letrave e njoftonte Aleancën Verio-Atlantike, per situatën në Kosovë. Pas disa muajve Beharja i kerkoi një takim, ku pak ditë më vonë Drejtoir e ftoi Beharen të takohej në kabinetin e tij. Ne, jo vetëm që u gëzuam por tani duhej të pergatisnim një dosje komplete për situatën dhe kërkesat e popullit të Kosovës.
Ditën e takimit , ne tjerët shkuam të pinim nga një kafe në rrugën kryesore ku dukej pamje impoznte e Pallatit të Drejtësisë, gjersa Beharja të perfundote takimin. Të kthehj Beharja pas 30minutave e dija që takimi ishte sa për sy e faqe që themi ne. Të vonohej Beharja e dija se NATO intresohet për Kosovën. Nê takime të tilla kisha përovojë shumëvjeçare dhe e dija se kur njê deputet interesohej , ai kerkonte sqarime dhe shtronte pyetje, e keshtu bisda zgjatej ne favor tonë.
Pas njê orë e gjysëm Beharja na u bashkangjitë ne kafene,, ku prisnim. Kafeneje dhe zyra Paktit Verio-Atlantik nuk kishte më shumë se dhjetë minuta këmbë.
Nga qendrimi ende pa folur, dukej se Behrja kishte kaluar mirë. Drejtori Bruno Tertrais , poas a Beharja e kishte hapur derën e zyres , i kishte thënë : « Mê falni jam nxënë se kam takim më një palë. Behraj iu kishte përgjigjur : Mê sa e di takiminnë ora 10/00 e keni caktuar mê mua.
Ju jeni Behre Rexhepi ?!
Po, unê !
Jeni shqiptar ?!
Po !
Drejtori ishte kthye të tavolina e tij dhe e kishte marr në telefon recepcionin dhe e kishte kërkuar leternjoftimin e Behres që para se ta pranonte në zyre duhej të indetifikohej duke e lënë leternjoftimin në recepcion
Pasi ia sjellin leternjoftimin, Bruno Tertrais Drejtor i NATO-s habitët, e për habinë e tij do t’i tregojë Behares. Ai do t’i thotë se Serbia kishte bêrë asi pershkrimi për shqiptarët e sidomos për femrat shqiptare që kur e kishte parë Beharën në zyren e tij kishte menduar se ndoshta Serbia e ka dërgue ndonjê femer që te paraqitet si shqiptare. Sipas tij, Serbia i kishte pershkruar dhe derguar fotografi te femrave shqiptare të mbuluara me shamia, duke punuar tokën, dhe çdo gjë te keqe që nuk dua t’i pershkruaj këtu.Drejtori ishte habitur si per nga veshja, sjellja dhe qendrimi i Behares që nuk kishte asgjë te perbashkêt me pershkrimin e propagandes serbe kunder femres shqiptare.
Gjatë asaj bisede ishte folur per mbylljen e shkollave shqipe dhe propaganden që Serbia kishte bërë duke thënë se shqiptaret nuk duan të ndjekin shkollimin ne ndertesa ku janë shkollat, por shqiptarët duan të shkollhen në xhamia e medrese. Serbia kishte derguar fotografi të nxënësve shqiptarë duke mesuar ne Medrese e hapësira tjera te xhaive ne Kosovë. Vetëm për Ketë çeshtje Serbia kishte pergatitur dosje interne që u kishte derguar jo vetem NATO-s por edhe te gjitha qeverive perëndimore.
Beharja i kishte treguar se shtëpitë private i kanë leshuar shqiptaret per te vazhuar shkollimin, por në xhamia kanë shkuar ne mungesë te hapësirës dhe kushteve të kilmatike sepse ne xhamiat Serbia i kishte furnizue me nxemje.
Në fund të kesaj bisede dhe kontakti të parë Bruno Tertrais i kishte thënë Behares/ “Mê keto pak dokumente tua, fillon histroia e Kosovës në arkivin e NATO-s. Tash, shiko këtë pjesen tjetër është e mbushir me dokumente të Serbisë kundër Kosovës”.
Asambleja Verio-Atlantike përbehej prej 72 parlamentarëve (ndoshta numri ishte më i vogël) të cilët i analizonin situtatat e ndryshme ndërkombëtare e këto vitet e fundit ndahej fati i popujve që jetonin në Jugosllavi. Të gjithë popujt tjerë vepronin për t’u ndarë nga Serbia, përveç Kosovës që priste pa derguar asnjê fakt.
Tash pas shumë vitësh, shpesh më ndodhë ta shohë në dabate televizive franceze kur bëhët fjalë për strategji të politikës franceze në planin internacional. Në vete mburremi që dikur kemi pasur relacione miqësore më këtë personalitet dhe në Kosovë askush nuk e din e as që dëshiron të di.
Ishte një njeri shumë i thjeshtë dhe i qetë. Mund t’i telefononim në çdo orë të ditës dhe të kërkonim takim më të. Natyrisht takimet tona lidheshin ngushtë me situaten në Kosovë dhe ne deren e kishim të hapur në çdo kohë. Sot derën nuk na e hap as kryetari i Komunës së Muqivercës e lëre më ai i Prishtinës apo i Prizrenit.
Bruno Tertrais i lindur më 1962, me profesion politolog. Ka diplomuar në Institutin e studimeve poltike në Paris, e drejta publike dhe më vonë ka doktoruar në shkencat poltike.
Bruno Tertrais punon në Fondacionin për Kërkime Strategjike (FRS), është anëtar i Institutit Internacional për Studime Strategjike (IISS) dhe anëtar i World Economic Forum (WEF).
Qe nga vitit 1990-1993 ishte drejtor i Komisionit Civil të Asamblesë NATO. Nga viti 1993 -2001 i ngarkuar më misionin pranë drejtorit të Punëve Strategjike në Ministrinë e Mbrojtjës.
Anëtar i Partisë Socialiste.
Në vitin 2007 e boton librin “ Irani, lufta e ardhshme”.
Edhepse Beharja dhe Reshati kanë pasur takime të shpeshta, kurrë nuk kanë bërë një fotografi më këtë personalitet siç nuk kanë bërë as më shumë personalitete tjera. Mirëpo janë dokumentët ato që rrëfejnë më shumë se sa një fotografi.
E përgatiti: Reshat Sahitaj, shkrimtar dhe aktivist i njohur i çështjes kombëtare.

K O M E N T E

SHKRUAJ NJË KOMENT

Ju lutem, shkruaj komentin tuaj!
Ju lutem, shkruaj emrin tuaj këtu