10 shtator 1922 – 10 shtator 2022, njëqind vjet nga Kongresi historik i KOASH-it në Berat

___

Më 10 shtator 1922, në Berat me lejen dhe mbështetjen e prefektit shqiptar Koço Kota, u organizua dhe përfundoi me sukses Kongresi i Ortodoksëve Shqiptar. Kongresi mori vendime të rëndësishme, ndër të cilat më kryesori ishte shkëputja nga kisha greke dhe krijimi i Kishës Ortodokse Shqiptare Autoqefale e Fanoliste. Delegat i Kongresit ishte edhe Vasil Kota me profesion jurist dhe avokat publik, mbrojtës i priftërijve shqiptar në Korçë duke u përballur me silogjet kishtare sllave, grekomane e vllehe. Në Kongresin e Beratit, Vasil Kota përfaqësoi Përmetin, pasi Korça ishte djepi i Lëvisjes Ortodokse Kishtare Fanoliste Shqiptare. Delegati Vasil Kota, ishte xhxhai i patriotëve shqiptar Llambi N Kota dhe Koço N Kota, të cilët njihen historikisht si veprimtar të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare. Kisha Ortodokse Autoqefale Fanoliste Shqiptare u realizua më 11 prill 1937 nga kryeministri shqiptar Koço N Kota. Kryepeshkop u zgjodh besniku fanolist dhe hirarku shqiptar Kristofor Kisi. Sot më 10 shtator 2022, festohet 100 vjetori i Kongresit të Beratit ku u vendos krijimi i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare. Fatkeqësisht ngjarja nuk u kujtua me madhështinë që i takon. Unë si pinjoll i familje patriotike Kota dhe i delegatit Vasil Kota, nuk pata ndonjë ftesë për pjesmarje dhe të isha i pranishëm në këtë 100 vjetor. Mesaduket, strukturat kishtare i frikohen kësaj ngjarje dhe e kanë lënë në haresë, duke manifestuar haptazi qëndrimin e tyre antishqiptar kundër Kongresit Fanolist të Beratit. Heshtin edhe politikanët, partitë politike dhe shoqatat shqiptare. Heshtin parlamentarët, strukturat shtetërore, ministria e arsimit dhe ajo e kulturës. Pse heshtin vallë ? Nuk kemi Kishë Shqiptare ? Ndoshta, pasi ortodoksët shqiptar i kanë përçarë në grek, serb, maqedon, bullgar, vlleh e arumun dhe këta barbarë e pagan që u bënë të krishter në shek X mk, tentojnë të na marrin kishat tona dhe t’i bëjnë të tyre, greke, serbe, bullgare, maqedone, vllehe, arumune. Kjo ndodh edhe në Tiranë me kishat ortodokse.

Mitropolia po ngjyroset greke, kisha e shën Prokopit po ngjyroset frikshëm vllehe-arumune, etj. Përgegjës të kësaj ndodhie e mënxyre kombëtare janë politikanë, parlamentarë dhe pushtetarë që pas ndryshimeve politike të nisura qysh nga viti 1990, ndërtuan sistemin “rumpallhane” dhe ligjëruan nëntë pakica fantazma nacionale të huaja. Me mbështetjen e shteteve euroatlantike dhe SHBA, koha për ndryshim thelbësor ka mbritur. Për këtë ndryshim, mbështes thirjen e një Kongresi Ortodoks Fanolist, i organizuar në rrugë ligjore e kushtetutuse, për Rithemelimin e Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare, dhe kthimin e Kishave Shqiptare në Pronësi të Shtetit Shqiptar, të administruara nga Ortodoskët Shqiptar ku të shërbejnë vetëm priftërinj shqiptar me parime kombëtare shqiptare. Lavdi Kongresit Fanolist të Beratit.