Kryeministri Kurti: Kosova është pjesë e rëndësishme e historisë së NATO-s
Seminari i 102-të Rose-Roth i Asamblesë Parlamentare të NATO-s, vazhdoi punimet me sesionet e parapara për ditën e dytë.
Deputeti Xhavit Haliti, anëtar i Delegacionit të Kuvendit të Kosovës në AP të NATO-s, në fjalimin e tij hyrës, duke e konsideruar mjaft të rëndësishëm dhe të frytshëm organizimin e këtij seminari, theksoi se si i tillë i shërben informimit publik për situatën në Kosovë ndër vite dhe gjendjen aktuale, si dhe informimit lidhur me situatën në rajon, duke përfshirë këtu luftën mes Rusisë dhe Ukrainës dhe krizën energjetike.
Duke iu referuar raportit midis Serbisë dhe Kosovës dhe politikave të deritashme në këtë drejtim, deputeti Haliti ftoi kryeministrin e Republikës së Kosovës, Albin Kurti, për të prezantuar zhvillimet e fundit në vend dhe hapat konkretë të marrë në raport me këto zhvillime.
Duke marrë fjalën në seminar, kryeministri Albin Kurti theksoi rëndësinë e organizimit të këtij seminari, ndërsa veçoi rolin e NATO-s në promovimin e parimeve dhe vlerave demokratike, si dhe në vazhdimësinë e krijimit të politikave që ndërtojnë paqe dhe stabilitet në rajon dhe më gjerë.
Duke përmendur disa nga problemet me të cilat Ballkani ballafaqohet ende, kryeministri Kurti theksoi tendencat e regjimit serb për destabilizimin e vendit, në bashkëpunim të ngushtë me Rusinë, për të ndikuar kështu në vendet e tjera të rajonit e në këtë rast edhe në Kosovë.
Si rezultat i këtij përdorimi të Rusisë për të kërcënuar lirinë dhe paqen e popullit të Kosovës, kryeministri Kurti tregoi se Kosova nën patronazhin e Brukselit tashmë është përfshirë në dialog konstuktiv për të arritur një marrëveshje detyruese që bazohet në njohjen e ndërsjellë.
I pari i Qeverisë ndër të tjera potencoi se Kosova është e qartë në orientimin dhe vizionin e saj drejt integrimit në BE dhe NATO, pasi që prioriteti kryesor i Kosovës, siç tha ai, është promovimi i demokracisë, Bashkimi Evropian dhe mbrojtja sipas standardeve të NATO-s.
Kryeministri Kurti po ashtu përmendi rolin e NATO-s në mbështetjen dhe monitorimin e ndërtimit të FSK-së, e cila tashmë, siç theksoi kryeministri, është bërë pjesë e disa organizimeve ndërkombëtare.
Po ashtu, kryeministri Kurti theksoi se institucionet e Kosovës i përcjellin me kujdes zhvillimet pas agresionit rus në Ukrainë.Gjatë fjalës së tij kryeministri Kurti ritheksoi nevojën e përfshirjes së Kosovës në NATO.
“Kosova është pjesë e rëndësishme e historisë së NATO-s dhe shteti i Kosovës e mbron fuqishëm suksesin e NATO-s në Kosovë”, theksoi kryeministri Albin Kurti.
Pas ekspozesë së kryeministrit Kurti, u zhvillua diskutim konstruktiv midis të pranishmëve, duke u fokusuar kryesisht tek raporti mes Serbisë dhe Kosovës, liberalizimi i vizave, të drejtat e njeriut, roli i NATO-s dhe tema të tjera nën temën qendrore të Seminarit të 102-të Rose-Roth të Asamblesë Parlamentare të NATO-s.
Në sesionin e parë të seminarit për ditën e sotme, hapur nga Philipe Folliot, kryetar i Komisionit të Ekonomisë dhe Sigurisë dhe Anëtar ex officio i Komisionit të Përhershëm, u diskutua lidhur me temën “Roli i të rinjve në ndërtimin e shoqërive të qëndrueshme, demokratike, multietnike dhe paqësore”.
Folliot në cilësinë e moderatorit të këtij sesioni përmendi rëndësinë e temës së diskutimit, duke konsideruar se roli i të rinjve të Kosovës duhet të jetë baza themelore e zhvillimit ekonomik dhe sigurisë së vendit.
Më pas fjala i kaloi shefit të misionit të OSBE-së në Kosovë, Michael Davenport, i cili u shpreh se ky mision vazhdon të jetë i lidhur ngushtë me të drejtat në komunitet dhe stabilitetin e vendit.
”Misioni ynë është i fokusuar shumë për rininë dhe të drejtat e njeriut, si dhe barazinë gjinore. Jam impresionuar nga qasja që ka misioni në këto dy aspekte, sidomos kur nga statistikat e kuptojmë se rreth 53% e popullsisë së Kosovës përbëhet nga të rinjtë”, theksoi Davenport.
Megjithatë, kreu i OSBE-së nuk la pa ngritur edhe shqetësimet e tij lidhur me sfidat e të rinjve në Kosovë. Ai tha se gjithëpërfshirja, edukimi jo-formal, vendet e punës, ngritja e cilësisë së arsimit, janë disa nga sferat më fragjile kur është fjala për zhvillimin e rinisë.
Më pas, panelisti Dushan Radakovic, drejtor ekzekutiv nga Qendra për Avokim dhe Kulturë, para të pranishmëve tha se organizata nga e cila ai vjen e konsideron të rëndësishme bashkëpunimin inovativ me të rinjtë.
Deri në përfundim të sesionit vëmendjen kryesore e mori diskutimi lidhur me raportet ndëretnike, si dhe pengesat të cilat duhet të kapërcehen për të arritur deri tek një rezultat i kënaqshëm sa i përket stabilitetit dhe demokracisë. Gjatë kësaj pjese pati pyetje dhe përgjigje të cilat i kontribuuan temës së diskutimit.
Seminari vazhdoi punimet nën udhëheqjen e Zëvendës-presidentit të AP-së së NATO-s, Sverre Myrli, nga Norvegjia, duke trajtuar temën e sigurisë dhe stabilitetit të Ballkanit Perëndimor, si dhe duke u fokusuar te zhvillimet e brendshme dhe të jashtme. Gjithashtu edhe procesi i lehtësimit të dialogut nga BE-ja ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, ishte temë diskutimi në këtë pjesë të seminarit.
Lidhur me situatën në veri të Kosovës, si dhe integrimin e serbëve në Kosovë, drejtori ekzekutiv i Institutit Kosovar për Hulumtim dhe Zhvillim të Politikave (KIPRED), Lulzim Peci, theksoi se rreth 60 për qind e serbëve jetojnë në veri dhe se shumica prej tyre janë të integruar në jetën shoqërore, por megjithatë, shihet nevoja e arsimimit dhe e punësimit.
Lidhur me zhvillimet e fundit në dialogun Beograd-Prishtinë dhe nevojën e ringjalljes së procesit të integrimit të Ballkanit Perëndimor, foli edhe Marko Prelec, Konsulent Analist i Lartë nga Grupi Ndërkombëtar i Krizave.
Prelec theksoi se procesin e dialogut duhet shikuar nga një perspektivë më e gjerë. Sipas tij, e ardhmja e Ballkanit Perëndimor është anëtarësimi në institucionet e Bashkimit Evropian dhe se procesi i integrimit varet nga dialogu e jo nga diçka tjetër.
Lidhur me kërcënimin për paqen, stabilitetin dhe integritetin e paraqitur nga rritja e nacionalizmit dhe separatizmit në Bosnjë dhe Hercegovinë, fjalën mori Adnan Cerimagic, analist i lartë i politikave nga Iniciativa Evropiane për Stabilitet në Berlin.
Gjatë diskutimit të tij Cerimagic tha se shpesh herë qarkullon përshtypja se Bosnja dhe Hercegovina është storie që nuk ka pasur sukses dhe të gjitha investimet kanë qenë të kota. Referuar kësaj narrative, z. Cerimagic theksoi se nuk duhet të nënvlerësohet të arriturat e BH e që nuk janë të pakta.
Rrugëtimin e këtij shteti për në BE ai e cilësoi proces të ngadalshëm, e që nuk po trajtohet drejtësisht dhe me seriozitetin e merituar. Ndërkaq, lidhur me sigurinë shtetërore, ai tha se Bosnja dhe Hercegovina është e kërcënuar nga Rusia, përkundër investimeve që janë bërë nga komuniteti ndërkombëtar.
Implikimet e luftës në Ukrainë për Ballkanin Perëndimor ishte tema e radhës që u trajtua në këtë seminar. Haki Abazi, kryetar i Komisionit për Punë të Jshtme, në hapjen e këtij sesioni tha se popujt e Ballkanit nuk e meritojnë këtë situatë.
“Ndikimi është i përmasave të llahtarshme dhe nuk kemi kohë për relaksim, prandaj, anëtarësimi në BE duhet të ndodhë, sepse kemi të bëjmë me sigurinë dhe stabilitetin e kontinentit”, theksoi ai.
Për të dhënë qëndrimet e qeverisë në këtë çështje, Donika Gërvalla, zëvendëskryeministre dhe ministre e Punëve të Jashtme, tha se ky seminar po mbahet në kohën e duhur, sepse, siç tha ajo, nevoja për bashkëpunim është e madhe.
Ajo gjithashtu përmendi mbështetjen që ka ofruar Kosova ndaj Ukrainës, sepse siç tha ajo, empatia e popullit të Kosovës ndaj atij ukrainas është e prezente për shkak ngjashmërisë së situatës.
“Kosova është rreshtuar në radhën e shteteve lidere dhe mbështesim sanksionet e SHBA-ve ndaj Rusisë. E kuptojmë sepse të njëjtën gjë kemi
kaluar me Serbinë dhe po vazhdojmë ta kalojmë, sepse Serbia ka probleme edhe me shtetet tjera fqinje”, theksoi zëvendëskryeministrja Gërvalla.
Sa i përket implikimeve gjeopolitike në Ballkanin Perëndimor të pushtimit të pajustifikuar, të paprovokuar dhe të paligjshëm të Ukrainës nga Rusia, foli edhe Mark Galeotti, Drejtor në Mayak Intelligence.
Galeotti përmendi dëmet e shkaktuara nga kjo luftë, duke u fokusuar te dëmet ekonomike e shoqërore, kriza energjetike dhe ajo e ushqimit.
Në këtë mes, Drejtori Galeotti, vuri në pah rolin dhe rëndësinë e Aleancës Veriatlantike.
Tutje, seminari vazhdoi punimet duke trajtuar temën e shtrirjes së implikimeve dhe atë të ndikimit të Rusisë në Ballkanin Perëndimor.
Me këtë rast, Sonia Biserko nga Komiteti i Helsinkit për të Drejtat e Njeriut në Serbi, theksoi se lufta në Ukrainë ka qenë përshpejtuese, sepse Rusia ka intensifikuar përpjekjet e saj në Ballkanin Perëndimor.
Sipas Biserkos, e gjithë kjo që po ngjanë është rezultat i moskonsolidimit të mjaftueshëm të vendeve të rajonit dhe se kjo e ka bërë më të lehtë për Moskën që të shkaktojë trazira në Ballkan.
Gjithashtu ajo tha se është dëshmuar se Rusia qëndron prapa angazhimeve shkatërruese, duke i rënduar dhe komplikuar reformat në rajon. Sipas saj, Rusia mendon të ndalojë Serbinë dhe shtetet e tjera që të anëtarësohen në BE, në mënyrë që ta tregojë fuqinë e saj.
Pas diskutimeve të panelistëve, tema ngjalli interesim të shtuar te pjesëmarrësit, të cilët shtruan pyetje të shumta në adresë të diskutuesve.
Seminari vazhdon punimet edhe nesër, në orën 9:30, në Hotelin Sëiss Diamond në Prishtinë.
