Lirim Gashi, Prishtinë
Termi “gjenocid” nënkupton cilindo prej veprimeve të përshkruara më poshtë, të kryera me qëllimin për të shkatërruar, tërësisht ose pjesërisht, një grup kombëtar, etnik, racor ose fetar, siç janë: (a) vrasja e një anëtari të grupit; (b) shkaktimi i dëmtimit të rëndë ose dhimbjes mendore tek anëtarët e grupit; (c) Nënshtrimi i qëllimshëm i një grupi në kushte jetese që synojnë shkatërrimin e plotë ose të pjesshëm të tij fizik; (d) vendosja e masave që synojnë të parandalojnë lindjet brenda grupeve; (e) transferimi me forcë i fëmijëve nga një grup në tjetrin. Në mënyrë që një veprim të binte nën nocionin e gjenocidit, nuk mjafton të vërtetohet se aksioni (të themi, vrasja, madje edhe masive) ka ndodhur. Përkufizimi i gjenocidit (si dhe çdo vepër tjetër penale) nënkupton vërtetimin e qëllimit (mens rea) që në rastin e gjenocidit ka një kualifikim të veçantë. Për gjenocidin, qëllimi i kërkuar për të kryer ndonjë nga veprimet (qëllimi për të vrarë, plagosur, etj.) Nuk është i mjaftueshëm, por këto veprime duhet të shoqërohen nga një qëllim specifik për të shkatërruar një pjesë ose të gjithë njërën nga katër grupet e mbrojtura: kombëtare , etnike, fetare ose racore. Meqenëse objekti i mbrojtur i gjenocidit është një grup, jo një individ, vrasja e individëve nuk nënkupton në vetvete gjenocid. Për shembull, në rastin e një vrasje masive të banorëve që i përkasin një grupi të kryer me qëllim të spastrimit etnik (por jo shkatërrimin e grupit), do të jetë ligjërisht një krim “i zakonshëm” kundër njerëzimit, jo gjenocid. Një rast i tillë ishte p.sh. kur regjimet gjermane të okupimit qëlluan 50 ose 100 pengje në territoret e okupuara gjatë Luftës së Dytë Botërore si hakmarrje për një ushtar gjerman të vrarë. Shpesh është e vështirë të provohet nëse kishte një qëllim për të shkatërruar në një akt të dëmshëm në kurriz të një grupi, por për gjenocid mund të flitet vetëm nëse ekzistenca e një qëllimi për të shkatërruar provohet përtej një dyshimi të arsyeshëm. Si është e mundur të vërtetohet qëllimi i gjenocidit me një deklaratë të dkumentuar të dëshmitarit, është për shembull dëshmi udhëzimi nr 7 i Karaxhiçit ku shfaqen në mënyrë të arsyeshme një mori faktesh që vërtetojnë likuidimin e të gjithë burrave në Srebrenicë. Viktimat e gjenocidit janë grupe, jo individë. Katër grupet e mbrojtura janë ato kombëtare, etnike, racore dhe fetare. Grupet që nuk i përbëjnë këto katër (grupe politike, invalidë, pakica seksuale) nuk mbrohen dhe teorikisht mund të shfarosen ligjërisht pa gjenocid. Kjo është p.sh. rast me likuidimin sistematik të të sëmurëve mendorë në Gjermaninë naziste. Përndjekjet e motivuara politikisht, edhe kur bëhet fjalë për shtete totalitare, edhe nëse përfshijnë miliona viktima, nuk konsiderohen gjenocid. Kjo është p.sh. rasti i zjarrit të “kulakëve” në BRSS në fund të viteve 1920 dhe në fillim të viteve ’30. Dhe këtu sipas mendimit tim mëkaton tmerrësisht në aspektin human drejtësia ndërkombëtare.
Kosova ishte një provincë autonome Jugosllave me elementë shtetërorë kur shteti serb filloi një luftë të përgjakshme kundër popullit shqiptar.
Ishte një provincë autonome jugosllave de jure, të cilën Serbia e shfuqizoi me forcë nga elementet e shtetit në vitin 1989, duke shfuqizuar Kushtetutën e vitit 1974.
Prandaj, gjatë luftës, ajo u zvogëlua territorialisht, po aq sa Serbia u zgjerua dhe u rrit.
Më saktësisht, Kosova ishte de jure një provincë e ish-Jugosllavisë që ishte e shtypur, e robëruar, e plaçkitur dhe e poshtëruar nga Serbia e zgjeruar.
Prandaj, nuk ka prova më të mëdha të vazhdimësisë së gjenocidit sesa heqja e autonomisë dhe krijimi i aparteidit politik, ushtarak dhe policor.
Pse po e them kete?
Sepse Serbia drejtpërdrejt dhe vazhdimisht drejtoi jo vetëm politikën, por edhe policinë, ushtrinë dhe forcat paraushtarake në territorin e Kosovës.
Më saktësisht, ajo vazhdimisht i shtypi shqiptarët që nga koha e “planit të Grashaninit” e deri në vitin 1999, përveç një pauze të shkurtër që zgjati nga viti 1969 deri në vitin 1980, pasi Rankoviç u përmbys nga Tito, ndërsa ky i fundit përfundimisht u lirua nga kthetrat e politikës serbe.
Çfarë ndodhi në vitin 1998-99 ishte vetëm një përshkallëzim i konfliktit midis politikës serbe, pra ushtrisë dhe policisë së saj, dhe popullit të paarmatosur shqiptar në spastrim etnik të përmasave biblike, i cili u manifestua në një dhunë të paparë, masakër, përdhunim dhe dëbim të popullsisë shqiptare.
A ka prova më të mëdha për qëllimin e vërtetë të politikës serbe sesa dhjetëra varre masive në të gjithë Serbinë, të cilat flasin pa mëdyshje se sa perfid dhe tinëzar ishte plani i shtetit serb?
Aq perfid dhe tinëzar sa nuk kishte mëshirë as për kufomat e masakruara të fëmijëve, grave dhe të moshuarve, gjë që dëshmohet lehtësisht nga fakti se ata ishin ngarkuar në kamioneta frigoriferike ku transportoheshin bagëtitë e therura në paqe.
Imagjinoni për një sekondë, kamionë të tillë janë përdorur për të transportuar kufomat e masakruara shqiptare në Serbi dhe për t’i hedhur në Danub?!
Sepse në këtë mënyrë, politika serbe dëshironte të zhdukte gjurmët e krimit, dhe një dhunë e tillë tinëzare është e pashembullt në historinë moderne botërore.
Në ndërkohë, është e qartë se qëllimi i këtij plani ishte krijimi i një situate de facto të ndryshuar në terren në favor të pakicës serbe.
Dhe ky veprim jashtëzakonisht i dhunshëm, i ndyrë, i pashpirt, djallëzor dhe anti-njerëzor nuk ishte vetëm gjenocid, por edhe gjenocid në katror.
Politika serbe është e vetëdijshme se Kosova nuk është anëtare e OKB dhe për këtë arsye nuk ka asnjë mundësi ligjore për të ngritur padi të drejtpërdrejta.
Dhe kjo është arsyeja pse ajo parandalon dhe pengon anëtarësimin e saj në këtë organizatë të rëndësishme botërore me të gjitha mjetet.
Sepse prova ligjore e gjenocidit serb nuk është askund më e lehtë sesa në Kosovë.
Do të përpiqem të heq të gjitha dyshimet:
Nuk janë vetëm numrat e viktimave që e shndërrojnë një luftë të përgjakshme në gjenocid.
E para dhe më e rëndësishmja, është fakti i pamohueshëm që ushtria dhe policia serbe zhvilluan një luftë jashtëzakonisht të ndyrë dhe brutale kundër popullit të pafuqishëm dhe të paarmatosur të Kosovës.
A ka provë më të qartë se kjo, cili ishte qëllimi i vërtetë i aparatit politik, ushtarak, policor, gjenocidal dhe shkatërrues serb?
Domethënë, pastrimi i Kosovës nga shqiptarët, që janë pasardhës të drejtpërdrejtë të ilirëve antikë dhe krijimi i një Serbie të madhe nga Vardari në Karlobag.
Prandaj, është shumë më lehtë të provosh ligjërisht gjenocidin në rastin e Kosovës sesa në rastin e Kroacisë dhe Bosnjës dhe Hercegovinës.
Sepse vazhdimësia e pranisë politike, ushtarake dhe policore serbe në Kosovë është e padiskutueshme, domethënë e pamohueshme.
***
Izraz “genocid” znači bilo koje od niže opisanih djela, počinjeno u namjeri da se u cijelosti ili djelomično uništi jedna nacionalna, etnička, rasna ili vjerska skupina kao što je: (a) ubijanje pripadnika skupine; (b) nanošenje teške ozljede ili duševne boli pripadnicima skupine; (c) namjerno podvrgavanje skupine životnim uvjetima kojima je cilj njezino potpuno ili djelomično fizičko uništenje; (d) nametanje mjera s namjerom sprečavanja rađanja unutar skupine; (e) prisilno premještanje djece iz jedne skupine u drugu. Da bi se neka radnja podvela pod pojam genocida, nije dovoljno utvrditi da se radnja (recimo ubojstvo, pa i masovno) dogodilo. Definicija genocida (kao i svakog drugog kaznenog djela) podrazumijeva dokazivanje namjere (mens rea) koja u slučaju genocida ima posebnu kvalifikaciju. Za genocid nije dovoljna namjera potrebna za počinjenje bilo kojeg od akata (namjera za ubijanje, nanošenje ozljeda, itd.) već ti akti moraju biti praćeni posebnom namjerom za uništenjem dijela ili cijele jedne od četiri zaštićene grupe: nacionalne, etničke, vjerske ili rasne skupine. S obzirom da je zaštićeni objekt genocida grupa, a ne pojedinac, ubojstvo pojedinaca samo po sebi ne podrazumijeva genocid. Primjerice, u slučaju masovnog ubojstva stanovnika koji pripadaju nekoj skupini učinjenog s namjerom etničkog čišćenja (ali ne i uništenja grupe) radit će se pravno o “običnom” zločinu protiv čovječnosti, a ne o genocidu. Takav je slučaj bio npr. kada su njemački okupacijski režimi na zaposjednutim područjima za Drugog svjetskog rata strijeljali 50 ili 100 talaca kao odmazdu za jednog ubijenog njemačkog vojnika. Često je teško dokazati je li u nekom štetnom djelu na račun neke skupine postojala namjera uništenja, no o genocidu se može govoriti samo ako se postojanje namjere uništenja dokaže van razumne sumnje. Namjeru je moguće dokazati svjedočkim iskazom, dokumentima (npr. Karadžićeva smjernica br. 7), razumno deducirati iz mnoštva činjenica (likvidacije svih muškaraca u Srebrenici), itd. Zaštićene grupeUredi Žrtve genocida su grupe, a ne pojedinci. Četiri zaštićene grupe su nacionalna, etnička, rasna ili vjerska skupina. Skupine koje ne čine ove četiri (političke grupe, invalidi, seksualne manjine) nisu zaštićene i teoretski mogu biti istrebljene bez da se pravno radi o genocidu. To je npr. slučaj sa sustavnom likvidacijom duševnih bolesnika u nacističkoj njemačkoj. Politički motovirani progoni, čak i kada se radi o totalitarnim državama, čak i ako obuhvaćaju milijune žrtava, ne smatraju se genocidom. To je npr. slučaj pogoroma nad “kulacima” u SSSR-u krajem 1920-ih i početkom 1930-ih godina. I tu po mom ličnom mišljenju čini strašan grijeh međunarodno pravo jer zapostavlja najugroženije grupe u ratno i mirnodopsko vrijeme.
Kosovo je bilo autonomna jugoslovenska pokrajinasa državnim elementima kada je srpska država započela krvavi rat protiv albanskog naroda.
Bila je to de jure autonomna jugoslovenska pokrajina, kojoj je Srbija nasilno ukinula državne elemente 1989 godine, ukidajući Ustav iz 1974.
Zbog toga se tokom rata teritorijalno smanjivala, onoliko koliko se Srbija širila i povećavala.
Tačnije, Kosovo je de jure bila provincija bivše Jugoslavije koju je proširena Srbija ugnjetavala, porobljavala, pljačkala i ponižavala.
Stoga nema većih dokaza o kontinuitetu genocida od ukidanja autonomije i stvaranja političkog, vojnog i policijskog apartheida.
Zašto ovo govorim?
Zato što je Srbija direktno i kontinuirano usmjeravala ne samo politiku, već i policiju, vojsku i paravojne snage na teritoriji Kosova.
Tačnije, kontinuirano je ugnjetavala Albance od vremena „Grašaninovog plana“ do 1999. godine, osim kratke pauze koja je trajala od 1969. do 1980. godine, nakon što je Rankovića svrgnuo Tito, i sebe na taj način oslobodio iz kandži srpske politike .
Ono što se dogodilo 1998 – 99 godine bila je samo eskalacija sukoba između srpske politike, odnosno njene vojske i policije, i nenaoružanog albanskog naroda u etničkom čišćenju biblijskih razmjera, koje se očitovalo u neviđenom nasilju, masakru, silovanju i protjerivanju albanskog stanovništa.
Postoje li veći dokazi za pravu svrhu srpske politike od desetina masovnih grobnica širom Srbije, koje nedvosmisleno govore o tome koliko je srpski državni plan bio perfidan i podmukao?
Toliko perfidan i podmukao da nije imao milosti ni za masakrirane leševe djece, žena i staraca, što lako dokazuje činjenica da su ukrcani u hladnjače u kojima su u miru prevozili zaklanu stoku.
Zamislite na trenutak, takvi kamioni su korišćeni za transport masakriranih albanskih leševa u Srbiju i odlaganje na Dunav?!
Jer je na ovaj način srpska politika želela iskorijeniti tragove zločina, a takvo podmuklo nasilje je bez presedana u modernoj svjetskoj istoriji.
U međuvremenu je jasno da je svrha ovog plana bila stvoriti de facto promijenjenu situaciju na terenu u korist srpske manjine.
A ovo izuzetno nasilno, prljavo, bezdušno, đavolsko i protučovječno djelovanje nije bilo samo genocid, već i genocid na kvadrat.
Srpska politika je svjesna da Kosovo nije članica UN-a i stoga nema pravnu priliku za podnošenje direktnih tužbi.
I zato svim sredstvima sprečava i ometa njeno članstvo u ovoj važnoj svjetskoj organizaciji.
Jer pravni dokaz srpskog genocida nigde nije lakši nego na Kosovu.
Pokušat ću ukloniti sve sumnje:
Nisu samo brojevi žrtava oni koji krvavi rat pretvaraju u genocid.
Prva, najvažnija i nepobitna je činjenica da su srpska vojska i policija vodile krajnje prljavi, opaki i brutalni rat protiv nemoćnog i nenaoružanog naroda Kosova.
Postoje li jasniji dokazi od ovih, koja je bila stvarna svrha srpskog političkog, vojnog, policijskog, genocidnog i destruktivnog aparata?
Naime, čišćenje Kosova od Albanaca, koji su direktni potomci starih Ilira, i stvaranje velike Srbije od Vardara do Karlobaga.
Stoga je mnogo lakše pravno dokazati genocid u slučaju Kosova nego u slučaju Hrvatske i Bosne i Hercegovine.
Jer kontinuitet srpskog političkog, vojnog i policijskog prisustva na Kosovu je nesporan, odnosno neporeciv.