Feri Arifi, historian, Viti
_____
Tafa, lindi më 1886 në një familje të varfër, por shumë bujare dhe patriotike shqiptare. Krisma e pushkës së Tafës edhe pse ishte i moshuar, në luftën e Gurit i Zi, dallohshin nga krismat e pushkave të tjera, sepse krisma e pushkës së Tafes, vinte nga gjatësia e tytës që kishte, ashtu dhe nga saktësia e goditjes edhe pse ky ishte i shtyr në moshë. Ishte mjaft i përgatitur për luftë kundër çetnikëve e partizano-sllav. Ditën që Brigadat XII-VIII-, kanë kaluar lumit Stanit nga Breza, Malina, Tafa, ishte duke shkuar të dajt në Brezë së bashku me shokët fati është mbreti botës e zuri Lufta trimin e madh Tafen i cili me të afërmit e tij i zunë priten armikut në Kodrën e Lisit, armiq këta të ardhur nga Serbia që e morren vendin Ilirin më 1878, i cili Tafa, bertiti ”Bjeruni, o burra e mos të koritemi këtë vend, se jemi nga ky vend, e kemi lindur ne Tanushën heroilke e na thojn tanushas!”
Me urdhër të Idriz Dalip Arifit, të gjithë burrat e staneve, të quajtur Shullaj, apo Vendi Staneve, Tafa, ishte me mjekerr të bardh, si trim që ishte siç tregojn burrat, çdo herë gjuante në këmbe dhe çdo herë që gjuante pushka e tij nuk shkonte huq. Edhe pse shokët ia kishin tërhequr vërejtjen që mos të ngrihej në këmbe kur gjuante, ai thoshte se “pushka e shkaut është e dobët për mua, ata kan ikur shumica nga neve dhe kanë ndrru gjuhë, e të tjeret kan ardh nga Rusia!”. Mirëpo lufta bëhej shumë për së afermi, e cila një predhë minahedhësi e papritur e godet në stomak. Edhe pse pothuajse të gjithë zorrët i kishte nëpër këmbë, “Tafa ishte me vetëdije të plotë dhe i porosit shokët që ta vazhdojnë luftën deri në fund dhe t’i marrin fshatrat sllave që ishinë asimiluar dhe ishin të këtyre vendeve Tafa, vdiq më 19, shtatorë 1944. Këto ishin fjalët e fundit të Tafës.”
Pas varrimit të tij aty në koder të Gurit të Zi, i mbuluar me pak dhe me nderime nga ana e Komandantit Tefik Tanisheci Trakalaqi dhe Idriz Dalip Arifi dhe shokët tjerë që ishin aty në front, lufta vazhdoi pandërprerë. Në një libër të shkruar nga Vukqeviqi, thuhet se nga ane e Brigadës së XII dhe VIII kishte shumë të vrarë, e shumë të humbur po edhe me shumë të plagosur. Gjatë këtyre luftimeve të tmerrshme të trimave nga “Tanusha, Breza, Malina, e fshatrat e tjerë, po në ketë ditë me trimin e Tanushës vriten dhe Shaqir Saba, e Nurë Alihoxha nga Breza që ishin trimat më të tmerrshëm për armikun.
Pastaj, vrien edhe Zekë Sahiti, e Tefik Sadiku, nga Breza”. Kjo lufte vazhdoi edhe në Bajashnicë pa nderprer edhe pas vrasjes së herojt të madh të tanushës Tafës. Lavdi e pa vdekshme për heroin ton dhe të tjëret që vdiqën për Bashkimin e Trojeve Shqiptare në një shtet.
