Nga: Bajram Sefaj
Fillimi është gjysma e gjithëçkaje..
- Shkëputur nga një romani në dorëshkrim “Prozë pa pozë”.
Në vend të eses
Si të dilte dyersh të ndonjë spitali, si të kishte kaluar atje javë të tëra në shërim intensiv, ose si të kishte dalë nga një lokal i errët nate ku kishte konsumuar sasi të madhe alkooli e, mbase edhe të kishte përdorur, ndonjë lloj (tip) narkotiku të fortë…, me hapa të pasigurt, ishte ftillua drejt apartamentit që zinte fill në një ngrehinë të përhimët e të shkatërruar fare. Si të ishte e braktisur. Si të kishte qenë në shënjestër të paramilitarëve të egër të armikut barbar.
Rruga deri në apartament iu duk më e gjatë se asnjëherë më parë. Si e pambarim të ishte.
Me të hyrë në dhomë, në vend se të pikaste shtratin e çlodhjes dhe mëkëmbjes, nisi të gjerbte, gotë pas gote, pije alkoolike të forta, ndonjë pije freskuese ose, gotë ujë rubineti. Kush e di?
Të nesërmen vonë, me fuqi në të sosur, me duar të rënda plumb, mblodhi pikat e fundit të fuqisë së fundit, konektoi kompjuterin dhe gjeti “faqen e parë” të tij, dhe aty gjet fjalinë e parë, më të cilën kishte filluar shkrimin. (Ndërhyrje: ndërkohë, derisa kishte shënuar këta rreshta e, në gojë zuri pijet alkoolike, ato freskuese dhe ujin e rubinetit, pa se mbi buzë i ishte dyndur e dendur shkrumb i trashë, sa një gisht, etjeje. Fjalinë e nisur e la përgjysmë dhe mori një gotë të madhe uji. Shkrumbin për ta shuar a ujitë!).
Ishte betuar në gjitha betë e njohura dhe të panjohura se, nuk do të vdiste pa e bërë atë që e kishte nisur. Madje ishte i gatshëm që, dhe edhe gjënë më të shtrenjtë në jetë ta jepte, edhe jetën vetë, pra, vetëm edhe për disa çaste ta zgjaste, sa këtë kushtrim ta sendërtonte, ta zbatonte dhe ta qonte në vend. Dhe ja ajo fjali. (Dëshmi: mund të verifikohet lehtësisht nëse për këtë gjë mbretëron interes a dëshirë e veçantë!).
“Pas natës bishtgjatë dhe të pagjumë, rreth mëngjesit të përzioshëm midis territ në të sosur dhe dritës që pret lindjen e ditës së hershme, e zu gjumi…!”.
(Ndërhyrje: fjalën përzishëm e kishte shkruar me një shkronje o tepër. E la ashtu siç ishte. Për shkak të besnikërisë dhe autenticitetit të dëshmuar, dokumentar!).
Fjalia e parë me të cilin e kishte nisur tekstin nuk e kënaqi hiç. Përkundrazi e mbyti, me drejt e cofi, e plasi krejt, e mbyti, e pëlciti!.
Ishte një nisje, një çelje e zorshme. Nuk premtonte asgjë të mirë. Pos tjerash, ajo çelje nuk ishte aspak e re. As origjinale, nuk ishte, hiç. Ai vetë, në një mënyrë a në një tjetër, në një motërzim a në një tjetër, e kishte përdorë shprehimisht atë fjali, ose pjesë autentike të saj. (Shtesë: i u kujtua se ekzistuaka një si sëmundje kur njeriu, në këtë rast shkrimtari, rishkruan fjali a pasuse të tëra të vetat a të huajat, pa iu kujtuar se i ka shkruar a lexuar, njëherë e me një rast tjetër. Ç’është edhe më e keqe, më e shëmtuar, riprodhon fjali dhe paragrafë të tërë pa u kujtuar se janë të një autori tjetër e jo të tijat. Asaj sëmundje i thoshin “…!?”. Kur ta gjen në dosjet e tij të vëllimshme, do ta shënojë. Mos e gjettë punë e madhe. (Kujtesë: çka humbtë, kurrë mos u gjindtë!”).
Nuk ishte krejtësisht i sigurt, vetëm supozonte se shprehjen: natë bishtgjatë, e kishe përdoruar aq shumë herë gjatë jetës dhe shkrim(ta)risë së tij. Gjatë kohës kur ishte entuziast dhe, me naivitet pandehte dhe këtë fjalë e konsideronte si zbulim të vetin. Zbulim, për pak, epokal, flakëronte të thoshte ndonjëherë.
Asgjë, përfundimisht asgjë, asnjë fjalë e vetme, nuk e kënaqte në atë fjali. Asnjë, absolutisht, asnjë. Nuk i afrohej, as për se afërmi, nuk i afrohej asnjë fjalie të parë që kishte lexuar në ato dyqind e tepër (sipër) romane që, si i harbuar dhe i harruar, si i ndarë nga bota reale, i kishte shfletuar gjatë ditës se djeshme në librarinë më të pasur, më të mirë dhe më elegante të qytetit ku dergjtë atë pjesë të jetës, në shuarje.
Kjo e vërtetë e mbyti krejt. E demoralizoi. E shkatërroi. Sikur u fanit. Si ta rrokte fatalizma. E vuri buzë (vetë)shkatërrimit. Asgjësimit…
Më rentabile, më efikase dhe më pak e dëmshme do të ishte sikur, në vend të gjithë asaj që e rrethonte, në vend të kompjuterit me gjithë monitor, në vend se të asgjësonte, gjithë atë të kishte në atë dhomë të vogël, me biblioteke, me libra të vetat e të tjerëve, me dosjet gjithfarë e tjera e tjera, të zhdukte vetën e vet. Shkurt e trup. Zhgënjimi ishte aq i madh, aq i thellë, aq i pa riparueshëm. Ishte, pra, në tehun e një çasti delikat. Shumë të ndjeshëm. (Ndërhyrje: desh të thoshte, ishte në majën e dilemës, të jesh a të mos jesh, është çështja! – por edhe kjo ide veçse ia shtoi mërzinë, nga eksploatimi i asaj thënie fetish, aq i shpeshtë dhe i përditshëm dhe në çdo çast!).
Nga kjo ndjesi nuk do ta largonte as fakti sikur këtë dilemë të njohur hamletjane ta shënonte në origjinal, në gjuhën angleze, pra.