1. Safet Sadiku ka lindur më 1 nëntor të vitit 1964 në Zhabar të Epërm të komunës së Mitrovicës.
Biografi
(Me rastin e botimit stdimor: “Frymëzuesi i Lirisë”).
Shkollimi
1). Në vitin 1979 ka mbaruar shkollën fillore në ”Fazli Graiçevci” në Shipol- Mitrovicë.
2). Në vitin 1983 mbaron Gjimnazin Frang Bardhi në Mitrovicë.
3). Në vitin 1984 mbaron shërbimin ushtarak në ish APJ.
4). Më 1984-1988 ndjek dhe mbaron studimet në Universitetin e Prishtinës, drejtimin “Gjuhë dhe Letërsi Shqipe”.
7). Nga viti 1989-91 ka jetuar në Slloveni.
8). Në vitin 1991-92 ka jetuar në Zvicër,
9). Në vitin 1993 ka jetuar në Shqipëri
10). Nga fillim prilli i vitit 1994 jeton në Zvicër. Merret aktivisht edhe me krijimtari letrare dhe publicistikë. Në Zvicër ka kryer disa specializime në kuadër të mësimdhënies dhe poashtu edhe në menaxhim të saj si mësim plotësues për të huaj.
Botimet
1. Përveç botimit të shtatë numrave të revistës kulturore „Qëndresa“-Kopër (vitet`90-ta), si kryeredaktor dhe redaktor përgjegjës poashtu z. Safet Sadiku, është edhe redaktor i librit studioz historik kushtuar Bylysit, “Hekali në Histori” (745 faqe, botuar në Vlorë më 2015) i autorit Hajdar Sulaj.
2. Safet Sadiku duke qenë edhe njohës i kulturës sllovene, në vitin 2021, ka përkthyer nga sllovenishtja në shqip, vëllimin poetik me titull “Zemra në mur” të autorit nga Lubljana Srečko Čoz. Ky libër përmban 108 poezi dhe është botuar në Tiranë. Analiza dhe vlerësime mbi poemat e poetit Srečko Čoz, kanë shkruar Darinka Pavlic-Kamien, dhe përkthyesi Safet Sadiku.
3. Vëllimin poetik: “Shekulli i pafund” i botuar në Prishtinë më 2022.
4. Vëllim poetik: “Zërat e Krenarisë” botuar në Prishtinë 2023.
5. Vëllimi poetik: “Frymëmarrja e lirisë” (në shqip-rumanisht). E botoi Bashkësia Kulturore e Shqiptarëve të Rumanisë“. Bukuresht 2023.
6. Studim kushtuar lindjes së njësiteve të para ushtarake: “Frymëzuesi i lirisë).
Publicistika dhe veprimtaria
1). Safet Sadiku ka pasur veprimtari aktive atdhetare. Ai është edhe tani shumë aktiv dhe i pranishëm në debate të ndryshme publicistike. Është themelues i disa shoqatave kulturore në vendbanime të ndryshme ku ka vepruar. Poashtu ka botuar gjithmonë shkrime kushtuar aktualitetit politik, analiza të ndryshme, por edhe krijimtari letrare, sidomos poezi, qysh nga mosha studentore.
2). Në vitet `80-ta qysh kur ishte student, ka botuar në gazetën e studentëve “Bota e re”, në të përditshmen “Rilindja”, “Pioneri” etj.
3). Ka marrë pjesë në filmin, “Shoku është shok”, nën regjinë e Sejdi Zekës, i realizuar në Mitrovicë në vitet 1980/81
4). Në vendlindje ka themeluar SHK “Besa” në vitin 1985.
5) Safet Sadiku më 15 dhjetor të vitit 1988, së bashku me 21 studentë të tjerë nga Kosova, merr pjesë në tryezën e universiteteve në Sarajevë, e organizuar nga Universiteti i Bosnjës dhe Hercegovinës. Përfaqësuesve tanë të 13 Fakulteteve dhe 7 Shkollave të Larta të Universitetit të Kosovës, u kërkohej pranimi i planprogrameve mësimore të Serbisë. Kjo kërkesë kundërshtohet kategorikisht.
6). Në vitin 1989-91 ka themeluar SHKA „Fan S. Noli“ në Kopër të Sllovenisë. Ka qenë botues i revistës kulturore „Qëndresa“. Në Slloveni merrej edhe me pikturë. Njëherit ishte kryeredaktor dhe redaktor përgjegjës i revistës “Qëndresa” në Koper në kuadër të SHKA”Fan Noli”.(Gjithsej ka botuar shtatë numra; pesë numra në Slloveni, viti 1990, një në Kosovë, në mars të vitit 1991 dhe një në Cyrih, në qershor të vitit 1991 (i përbashkët me Qëndresa” të Cyrihut).
7). Më 6 maj 1991 merrë pjesë në themelimin e Unikombit në Prishtinë.
8). Në vitin 1991-92 në Sion/VS të Zvicrës, ka punuar si mësimdhenës i shkollës shqipe në kuadër të LASH „Naim Frashëri“.
9). Më 1 janar 1993, me ftesën e Mr. Halil Alidemaj e lëshon Suedinë dhe kthehet direkt në Shqipëri. Safet Sadiku këtu do ta kryejë detyrën e zëdhënësit të Partisë së Unitetit Kombëtar-Unikombit të Kosovës, zyra në Tiranë. Ai në Shqipëri kishte shkuar me qëllimin e vetëm që të bëhet pjesë e formimit të njësiteve ushtarake (aktivitet i filluar që nga viti ’91) dhe të kthehet së bashku me shokët në mbrojtje të Kosovës, (pasi ishte i bindur se lufta ishte në prag, dhe Serbia nuk do të largohej nga Kosova me dëshirë dhe me marrveshje politike). Në Tiranë kryen detyrën si zëdhënës i zyrës së Unikombit, të cilën e drejtonte Mr. Halil Alidema, deri më 9 prill 1994.
10). Në fillim të prillit 1994 vendoset në Zvicër ku jeton edhe sot.
11). Më 1995 në Cyrih inicon botimin e revistës kulturore: ”Top Kultura”.
12). Gjatë viteve 1995-2000, ai do t’i hapë dy klasë të mësimit plotësues në gjuhën shqipe, në qytetet Altdorf dhe Erstfeld të kanton Urit. Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Kulturës së Republikës së Kosovës, (në konkursin e hapur për të pranuar mësimdhënës për gjithë Zvicrën), duke parë kualifikimin e tij përkatës me një Aktvendim të datës 10 gusht 1996, e emëron mësues të LAPSH “Naim Frashëri”- për Kanton Uri (në Altdorf dhe Erstfeld), pasi edhe në këtë pjesë të Zvicrës kishte nxënës shqiptarë të migruar së bashku me prindërit e tyre.
13). Ndërkaq, Safet Sadiku nga viti 1997-99 (gjatë tërë kohës së luftës) ka kryer detyren e sekretarit të Shoqatës Humanitare „Nënë Tereza“ me seli në Luzern të Zvicrës. Angazhimi i tij në këtë shoqatë bamirëse vlerësohet nga të gjithë.
14). Me këtë rast, duhet veçuar edhe një tjetër aktivitet senzibilizues të tij, sa politik aq humanitar, nga të shumtët e tillë, edhe të tryezës me temën: ”Pse ekziston konflikti shqiptaro-serb?“ mbajtur më 3 qershor të vitit 1998 në Altdorf, në mbështetje edhe nga subjektet dhe shoqatat të tjera shqiptare të kanton Urit. Këtë tryezë të inicuar nga z. Sadiku, politikisht e mbështeti edhe Kryqi i Kuq i Zvicrës, i Kanton Urit përmes udhëheqsit të tij z. Kurt Streller, duke i bërë ftesë zyrtare KMLDJ-së me seli në Gjenevë, për sjelljen e fotografive nga “Masakra e Drenicës” si ngjarje e një rëndësie të veçantë.
a). Ligjëratën e mbajti z. Safet Sadiku, i cili prezantoi fakte për faktorët: historikë, ekonomikë dhe rrethanat politike të çështjes shqiptare duke afruar shumë shembuj për të pranishmit pse duhet të njihet Pavarësia e Republikës së Kosovës.
b). Në këtë tubim patën marrë pjesë edhe funksionarë të lartë kantonalë, të komunave të këtij kantoni, si dhe përfaqësues të shumtë të medieve të shkruara dhe vizive të Zvicrës gjermanishtfolëse. Interesim të jashtëzakonshëm, (përveç video-filmit kushtuar helmimeve në Kosovë i realizuar nga një TV suedez), pati zgjuar ekspozita “Masakrat në Drenicë”, me fotografitë e sjellura nga KMLDJ-së, të Kosovës.
c). Ndërkaq, z. Sadiku me qëllim të sensibilizimit të faktorit ndërkombëtar karshi Luftës së drejtë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, në revistën “Alternative” të kanton Urit, boton artikujt: ”Der menschenverachtende krig des serbischen regimes” (Lufta çnjerëzore e regjimit serb), shkurt 1999 nr. 237, dhe “Begrenzte hilfe selbsthilfe-die ohnmacht, damit umzugehen”, (Ndihmë e kufizuar për vetëndihmë-pafuqi për t’u marrë me të), mars 1999 nr. 238.
16). Në ndërkohë Lufta në Kosovë po thellohej dhe jetët e humbura të njerëzve dhe dëmet materiale dhe shkatrrimet e shumta ishin të paparashikueshme. Si familje me ushtar aktiv pjesëmarrës në radhët e formacioneve të UÇK-së, dhe mbështetës i saj me të gjitha mundësitë, hordhitë ushtarake të regjimit të Millosheviqit, tërë banorët e fshatit i dëbojnë në Prill të vitit 1999, dhe djegun shtëpitë e shumë familjeve cik-cak. Ndër këto shtëpi të djegura rezultaon edhe e familjes së Safet Sadikut, ku shtëpia digjet rrafsh me tokë, dhe fatin e keq dhe djegien totale e pësojnë edhe bibloteka e shtëpisë, bashkë me qindra shkrime të botuara dhe dorshkrimet me fotografitë të jetës studentore. (Ndërkaq plagosaja e vëllaut të tij Nuhi Sadiku ndodh në një front në mbrojtje të zonave të vendbanimeve, vetëm 48 orë, para se të futen forcat e NATO-s, ku për fat i afrohet ndihmë urgjente, pasi me helikopter dërgohet në Tiranë, dhe arrinë t’i mbijetojë plagëve).
17). Në vitet 1999-2002 ka punuar edhe si bashkëpunëtor i Radios “Deutsche Welle” (DW). Ai i dhënë pas shkrimeve, krahas punës, prapë gjen kohë që të punojë edhe si bashkëpunëtor i Radios “Deutsche Welle” (DW) programi në gjuhën shqipe. Kronikat e tij mbi aktivitetet e mërgimtarëve tanë në Zvicër, të shumtën e herëve transmetoheshin në emisionin:“Ura radiofonike”.
18). Safet Sadiku gjatë viteve 2000-2004 punoi në industrinë e njohur “Dettwyler AG” të Altdorfit.
15). Më 2008 në Basel ka hapur emisionin shqip-gjermanisht “Alba X” në kuadër të “Radio X”.
19). Ka botuar me qindra-qindra artikuj në gazetat e ndryshme të përditshme gjatë gjithë kohës si në “Rilindja”, në “Bota sot”, “Fakti”, “Zëri” etj.
20). Safet Sadikun lexuesi e njeh edhe nëpërmjet poezive dhe tregimeve të shumta. Puna e tij, si mësimdhënës dhe krijues e veprimtar në mërgim është pasqyruar me disa fjali edhe në librin “Emra që nuk Harrohen”-(Arsimtarë shqiptarë në diasporë IV), të autorëve Tahir Z. Berisha, Hamza Halabaku dhe Çerkin Bytyçi, botuar më 2006, nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit e Republikës së Kosovës.
21). Safet Sadiku për kontributin e tij modest me një raport pune prezantohet edhe në botimin: “MES LUFTËS E PAQES-Monografi“ e SHH “Nënë Tereza“ në Zvicër-Luzern. (botimi në Prishtinë, nëntor 2022, autor Engjëll I. Berisha).
Disa nga artikujt e veçuar:
Me këtë rast po përmendim vetëm disa nga artikujt dhe krijimet më mbreslënëse për lexuesit:
1). Ese: “Në Hap“ botuar në “Qëndresa” Koper, nr. 4/5, dhjetor 1990.
2). Përkthimin nga kroatishtja (marrë nga “Fokus”-Zadër) artikullin e autorit, Mr. Halil Alidemës,“Serbosllavija Murtajë në Ballkan” botuar në “Qërndresa”, Kopër, nr. 4/5, dhjetor 1990, (i përkthyer në sllovenisht dhe në italisht). E ribotuar edhe në “Bota Sot” me 7 prill 1996.
3). Intervistë me Mehë Ukën, (dëshmor i lirisë), ish udhëheqës i Kryesisë së Rinisë Studentore të Universitetit të Kosovës, botuar në “Qëndresa”, më 21 mars 1991, botimi në Prishtinë
4). Intervistë me Adem Demaqin; “Ta kuptojmë njëri-tjetrin” botuar në “Qëndresa” Zürich, shtator 1991.
5). Intervistë me z. Murteza Bajaraktari, ish sekretarin e parë të ambasadës së Shqipërisë në Bern, “Lufta duket e paevitueshme”, botuar „Rilindje“ dhe e ribotuar në “Mërgimi”(Zvicër), gusht të vitit 1992.
6). “Fati i nxënësve shqiptarë në diasporë”, botuar në “Rilindje” më 3 korrik 1992.
7). Safet Sadiku ka dhënë intervistë në të përditshmen sllovene “Republika”, botuar më 5 prill 1994. “Za Kosova je resitev neodvisna republika” (Për Kosovën zgjidhja e vetme është një Republikë e pavarur).
8). Analizë: “Kush është Mr. Ukshin Hoti” botuar më 15 shtator 1994 në “Zëri i Kosovës”.
9). Përsiatje politike: “Kush është i gjallë e kush është i vdekur?!” botuar në “Bota Sot” më 21 qershor 1996.
10). Analizë: “Gjykata e Hagës teatër politik ndërkombëtar apo vërtet institucion i drejtësisë?!” botuar më 30 shtator 2002 në “Fakti”.
11). Analizë: „Maqedonia një ardhmëri me shumë pikëpyetje” botuar më 14 tetor 2002, “Fakti”.
12). Përkthyer nga gjermanishtja, studimin e marrë nga “Terra Cognita”, “Migrimi, kultura dhe lidhjet nacionale”,(tri vazhdime), botuar më 5 nëntor 2002 në “Fakti”.
13). Intervistë me Dr. Gjovalin Shkurtaj, ”Vërejtje dashamirëse për gjuhën e mediave”, botuar më 20 qershor 2003 në “Fakti” (tri vazhdime).
14). Persiatje politike: “Cili do të jetë përcaktimi i statusit juridiko-politik i Kosovës?”, botuar më 30 prill 2005 në “Fakti”.
15). Poashtu me rastin e pavarësisë së Kosovës, “17 Shkurt 2008” jep një intervistë në të përditshmen “Punkt. CH”, (botuar më 3 mars 2008) ku në pyetjen e gazetarës se çfarë do të thotë Pavarësia e Republikës së Kosovës?, z. Safet Sadiku, e thotë qartë: „Asgjë më shumë, asgjë më pak se sa një pjesë e korigjimit të historisë shqiptare. Kemi pritur 100 vjetë për këtë ditë” etj.
16). Recension, kushtuar vëllimit poetik “Zvicra Shqipëria ime” e poetit Vehbi Skënderi, botoi, “Pashtriku” më 9 prill 2012 ( dhe media të tjera elektronike).
17). Veprimtarinë e diasporës sonë ai e prezanton edhe në formë të shkruar fillimisht në gazetën ditore “Rilindja”, dhe më vonë bashkëpunon edhe me gazetat tjera si: “Bota Sot” dhe ”Fakti” , të cilat shpërndaheshin në gjithë Zvicrën dhe në Evropë.
18). Në vitin 2005 z. Sadiku për arsye pune vendoset me banim në kantonin Basel-Land, ku mërgimtarët shqiptarë poashtu janë të përqendruar në numër të madh. Ai edhe këtu (nga viti shkollor 2007/08-2017) do ta bëjë punën e udhëheqësit (si koordinator i LAPSH “Naim Frashëri“-BL) dhe të „mësuesit të shkollës shqipe të mësimit plotësues” të këtij kantoni.
19). Në mënyrë që familjet shqiptare të informohen me ngjarjet më të reja, dhe ta ruajnë gjuhën e origjinës, në kuadër të radios lokale “Radio X”, Safet Sadiku përgatitë dhe redakton emisionin javor shqip-gjermanisht “Alba X“.
20). Aktualisht jeton në Zvicër. Dhe është i përkushtuar në avancimin e projekti më të pranueshëm shqiptaro-shqiptar: “Platforma për Referendum Kombëtar“.
Gjërsisht:www.platformakombetare.com
