Nga Aurel Dasareti
Vrasësit kalojnë nëpër disa faza përpara se të vrasin partnerin ose ish-partnerin e tyre. Përndjekja nga ish-të dashurit dhe sjellja kontrolluese duhet të ndezin dritat paralajmëruese.
***
Nevoja e mashkullit (burrit) për kontroll të femrës (gruas) është një faktor i rëndësishëm, paralajmërues për atë që mund të ndodhë.
Prindërit e mi (babai psikolog, nëna psikiatër) kanë parë shumë shembuj të grave në marrëdhënie që fillojnë me pasion të stuhishëm dhe më vonë zhvillohen në sjellje kontrolluese.
Gratë në rrethana të tilla mund të kenë arsye të mira për të kërkuar ndihmë në një qendër krizash.
Kur burrat vrasin partneret ose ish-partneret e tyre, ata shpesh kanë qenë jashtëzakonisht kontrollues. Dhe krimi zakonisht planifikohet shumë më mirë sesa mendohej më parë.
Psikologët kanë identifikuar një model shumë të qartë veprimi me disa faza që zakonisht i paraprin vrasjeve nga burrat të grave me të cilat ata kanë pasur një marrëdhënie intime. Për shembull, është e zakonshme që marrëdhëniet të bëhen serioze shumë shpejt, me dasma apo fëmijë, përpara se burri të përpiqet të kontrollojë gruan…
Duke mësuar nga përvojat e vrasjeve të mëparshme, është e mundur të identifikohet se cilat lloje të marrëdhënieve mund të jenë të rrezikshme për gratë. Shpresoj që oficerët e policisë, punonjësit e shëndetësisë dhe autoritetet ta kenë parasysh këtë kur takojnë gra që kontaktojnë për ndihmë.
Vrasjet kryhen në shumë mënyra. Por hapat që çojnë në veprim janë mjaft të qëndrueshme.
Modeli me disa hapa (faza) mund të përdoret në lidhje me forma të tjera të vlerësimit të rrezikut. Mund të kontribuojë në një dimension shtesë kur profesionistët dhe viktimat duhet të vendosin se çfarë të bëjnë.
***
Gratë kanë një rrezik shumë më të lartë për t’u vrarë nga të dashurit ose ish-bashkëshortët e tyre sesa anasjelltas. Shpesh burri ka disa faktorë rreziku që mund të interpretohen si “flamuj të kuq”.
Më shpesh, vrasja ndodh në afekt, por herë pas here është edhe e planifikuar.
Është e rrallë që burrat të vrasin gratë e tyre në psikozë. Ata përgjithësisht konsiderohen të kenë qenë penalisht të arsyeshëm.
Burrat, nga ana tjetër, kanë më shumë gjasa të vriten nga miqtë ose të njohurit meshkuj.
Shumë burra kanë një nevojë më të madhe për kontroll dhe ndjenja e tyre e nderit kërcënohet në një masë më të madhe nëse gruaja, p.sh. dëshiron të largohet prej tyre, t`i lërë ata.
Disa meshkuj mund të ndihen aq të kërcënuar nga braktisja saqë reagojnë me zemërim, inat dhe xhelozi. Ilustrim: “Nëse nuk mbetesh e imja, nuk do të jesh e askujt tjetër”
Këta janë disa faktorë rreziku që shpesh kanë të përbashkët vrasësit partnerë. Autori:
- Ka qenë shpesh dëshmitarë i dhunës (mes prindërve) në moshën fëmijërore
- Është rrahur e dhunuar nga prindërit në moshën fëmijërore
- Ka ushtruar vetë dhunë në të kaluarën
- Ka qenë i dënuar më parë
- Ka abuzuar me alkool dhe/ose droga të tjera
- Mjedisi i dëmshëm social në fëmijëri dhe në moshë madhore… ____
- Aurel Dasareti, USA, është ekspert i shkencave ushtarake-psikologjike ***
Kjo letër është një plotësim (kam diçka për të shtuar) në letrën time të fundit “Kjo është arsyeja kryesore pse burrat vrasin partneret e tyre”
Më shumë gra të reja janë të ekspozuara ndaj dhunës serioze nga partneri intim. Dhuna ndaj grave ka qenë dhe është një problem shumë serioz në botën shqiptare…
Letra ime e fundit (përfshirë gjithë të tjerat prej vitit 2002 e deri sot) nuk përmbajnë asnjë Konflikt Interesi (zero) dhe bazohen në profesionin tim, jo në thashë e thanat.
PS: Profesioni është punë që përbën mënyrën e të jetuarit ose në të cilën ai (ajo) është i trajnuar.
Shpërndajeni te miqtë e juaj, nëse keni mundësi. Shumica nga ne kemi motra dhe vajza, dhe ato portale (media) që nuk do ta botojnë këtë, domethënë se injorojnë problemet që mund t`u ndodhë edhe femrave të familjes.
Për një komb të caktuar siç janë shqiptarët, duhen gjetur ligjet që i përshtaten…
PS: Për “intelektualët e gjithëdijshëm” dhe disa pronarë të mediumeve antikombëtare (që maskohen gjoja se kombëtare) tema është shumë më e rëndësishme se sa për shembull ndodhitë në Lindja e Mesme..
-
Përshëndetje të nderuar bashkëkombës,
Ata që kanë më shumë njohuri për krimin e rëndë duhet të shkruajnë për “shkakun” e vrasjes, edhe me sa dinë, ndërsa të tjerët duhet heshtin dhe të mos spekulojnë.
Në artikullin tim “Kjo është arsyeja kryesore pse burrat vrasin partneret e tyre”, në bazë të njohjes së profesionit tim i kam përshkruar “Shkaktarët” (arsyet) e kësaj lloj vrasjeje në përgjithësi, por nuk kam spekuluar se si, kur, pse ka ndodhur vrasja. Sepse, edhe më tej, nuk dimë dhe nuk kemi informacione të sakta për këtë, vetëm thashetheme. Prandaj, “mbinatyrorët e gjithëdijshëm” duhet të përmbahen pak dhe të mos e lejojnë vetes të rrëshqasin nga rruga…
Pra, ne i dimë emrat e autorëve (kriminelëve) të fëlliqur që masakruan të ndjerën Liridona Ademi:
· krimineli Naim Murseli
· krimineli Granit Plava
· krimineli Kushtrim Kokalla
Por, mund të ketë edhe të tjerë dhe për momentin nuk i dimë “arsyet”.
Spekulimet – janë përpjekje për të zgjidhur problemet me të menduarit abstrakt pa mbështetje në përvojë ose fakte.
***
PS. Më poshtë fragmente nga artikulli im:
“Kjo është arsyeja kryesore pse burrat vrasin partneret e tyre”:
(…) Këta janë disa faktorë rreziku që shpesh kanë të përbashkët vrasësit partnerë.
Autori:
· Ka qenë shpesh dëshmitarë i dhunës (mes prindërve) në moshën fëmijërore
· Është rrahur e dhunuar nga prindërit në moshën fëmijërore
· Ka ushtruar vetë dhunë në të kaluarën
· Ka qenë i dënuar më parë
· Ka abuzuar me alkool dhe/ose droga të tjera
· Mjedisi i dëmshëm social në fëmijëri dhe në moshë madhore…
· Diferencë e madhe në moshë (…)”
Kalofshi mirë, Aurel Dasareti
