Nga: Ibrahim Kelmendi, Gjermani
___
SYRI I POPULLIT SHEH GJITHANDEJ
___
Miku Blerim Rexhpi m’i dërgoj dy foto, të shkrepur në mars 1993 në Osllo, duke ma kujtuar thënien: “syri i popullit sheh gjithandej”.
Po, ishte tragjedia e 7 marsit 1993, që më detyroi të shkoj me ngut në Osllo. Krimineli Mal Lajçi na e kishte masakruar Bashkëveprimtaren Berit Backer. Ndiheshim të obliguar t’ia bënim nderimet sa më të mëdha gjatë ceremonisë mortore.
Nga Kosova ishte ardhe Delegacion i Këshillit për mbrojtjen e të Drejtave të njeriut dhe i Komitetit të Helsinuk, i kryesuar nga Adem Demaçi dhe Gazmend Pula.
1.
Sapo kam arritur në Oslo kam pyet ku mund ta takoj Adem Demaçin, meqë nuk e kisha takuar asnjëherë në jetë, edhe pse isha marrë me përkushtim, nga viti 1978, për ta afirmuar në opinion ndërkombëtar. Më thanë si ishte në banesë të Fatmir Zymerit. Shkova atje. Kur hyra, e pash të ulur vetëm duke bë iftar. Mësyna drejt tij për ta përshëndet. Ai foli: “shko ulu te Fatmiri, mos më pengo në iftar!” Dhe vazhdoj: “Fatmir, kush është ky mysafir?”
Fatmiri e informoi. Baca Adem ironizoi: “Ti qenke Ibrahim Kelmendi që qonë pluhun nepër shi?!”
Po shpresoja se takimi më te do ma zbuste hidhërimin ndaj tij, por tashmë, duke e gjet në iftar (islam), pësova edhe një zhgënim të radhës.
2.
Në ambiente të OJQ-së Komiteti norvegjez i Helsinkut i mbanim takimet koordinuese, si shqiptarët të ishim sa më numerik dhe të prezantoheshim sa më dinjitetshëm gjatë ceremonisë mortore te Beritës.
Gazmend Pula, në konfidencë më foli për fjalimin që kishte përgatit AD. Luti që ta konsulltonim me norvegjez, nëse ishte i denj për ta prezantuar në ceremonia mortore që do bëhej në Kishë. Unë e luta Baci AD të ma jepte tekstin. Sapo e lexova me ze, para të gjithëve, i thash se duhet t’i bëhet korrekturë, sepse nuk i shkonte rastit t’i thuhej aq shpesh LUANESHË, meqë norvegjezët do ta keqkuptojnë si ligjëratë zoologjike. Bacit i kcej paksa konari: “atëherë përshtatne si t’ua merr mendja”. Hymë në zyrë të kryetarit të Lomitetit dhe në kompiuter e ridaktilografuam fjalimin, me pak modifikime. Në atë moment dikush paskësh shkrep fotoaparatin dhe më paskësh kap në “flagrancë”. Ia dorëzuam tekstin e modifikuar Bacit. E tumiri paksa zhagas.
3.
Në njërin nga konsultimet dikush propozoi që Baci AD t’i kërkonte “presidentit” Ibrahim Rugova të shpallte ditë zie në Kosovë në ditën e varrimit, që ta zbusnim sadopak hidhërimin që ua kishte shaktuar azilanti Malë Lajçi, i cili dhjetra herë e kishte ther me thikë Beritën në prag të banesëns se saj, sapo ajo e kishte hap derën më pa kush i kishte ra zilës. Baci AD mori në telefon IR, e luti. Ai refuzoi. Pata bërë reagim irracional: “Para se të dëbohej nga Rugova Familja e IB Rugovës, e mbante mbiemrin Lajçi. Që do të thotë se kriminelin Malë Lajçi e ka kusheri IR, prandaj refuzon ta thotë një llaf goje ‘shpalli ditë zie për Brit Backer…’.” Vetëkuptohet atë reagim timin irreacional nuk e tumiri pothuajse askush, siç ua dedektova reagimin.
4.
Nuk mbaj mend sa kohë pas varrimi Ministra norvegjeze për Migracionin shtroi koktej për ta nderuar AD. Kur Ministrja ia zgjati gotën me shapanj që ta uronte AD, Baca refuzoi me arsyetim se ishte agjerueshëm. Ministrja e përjetojë si dush, duke i ardhur keq pse nuk e kishte ditur që të mos shtronte koktej.
Baca AD i foli: “Ju lutëm, Ministreshë, mos na e kthe rininë, edhe pse nuk kanë arsye për azil politik…”
Ministra: “Rinia i duhet Kosovës, sepse nuk ka kush t’i dalë zot, nëse mbetet vetëm në pleq e plaka…”
Pat plas debat mes tyre që më pat shkaktuar edhe një zhgënjim…
– Respekt e kujtim i përjetshëm për Bashkëveprimtaren Berit Backer, e cila ishte edhe Këshilltare e Kryeministrit të Norvegjisë për çështjen shqiptare!
