Rruga e xhihadit dhe misioni rus (1)

Shkruan: Nafi  Çegrani

Refleksione : ( 1)

Fronti islam për Iranin me të gjitha elementet e konspiracionit dhe misionit rus me qendër  në Moskë dhe Beograd, kurdisin plane të fshehta dhe tinëzare që lidhen me zhvillimet ekstremiste të ,,Rrugës së xhihadit,, . Por njëkohësisht disa janë të mendimit se zgjidhje konkrete për  Federalizimin dhe ndarjen e Maqedonisë mund të bëjë vetëm Turqia dhe Erdogani !

Megjithatë Boshti Moskë- Iran, me të gjitha elementet e ekstremizmit dhe terrorizmit islamik i ngjeshur me thelbësoren e misionit dhe konspiracionit rus, i perfeksionuar nga Republika Islamike gjatë katër dekadave të fundit, është dhe ka një rrjet bashkëpunëtorësh të fshehtë Shërbimesh, grupesh militante të mbështetura nga Teherani, aktorëve të tjerë shtetërorë që luajnë rol të rëndësishëm në strategjinë për të sfiduar Perëndimin…

Në rastin e konfliktit të fundit, ku është përfshirë Hamasi i Gazës që mbështetet nga Irani, sa më e fortë përgjigja e Izraelit dhe sa më e madhe të jetë goditja nga Izraeli ndaj armiqve shiitë dhe sunitë në rajon, aq më mirë për Iranin, thanë ekspertët.

Kjo strategji daton edhe para Revolucionit Islamik të vitit 1979, thanë ekspertët, por u riemërua si boshti i rezistencës nga Forcat Kuds, krahu elitar që vepron jashtë shtetit i Gardës Revolucionare Islamike të Iranit.

“Termi i ri ‘boshti i rezistencës’ përshkruan një fenomen të vjetër: çdo individ apo grup që ka vullnet të luftojë luftërat e Iranit në këmbim të financimit, armëve, trajnimeve ushtarake dhe mbështetjes së inteligjencës”, tha për Radion Evropa e Lirë Ali Alfoneh, hulumtues i lartë në Institutin arab për Shtetet e Gjirit, me seli në Uashington.

Por, përderisa Irani haptazi e pozicionon veten si zëri kryesor i rrjetit teksa bën thirrje për rezistencë globale kundër Izraelit dhe Perëndimit, “Forcat Kuds shmangin mikro-menaxhimin dhe u ofrojnë bashkëpunëtorëve hapësirë për të manovruar”, tha Alfoneh.

Kjo autonomi relative, që në disa periudha u ka mundësuar bashkëpunëtorëve dhe partnerëve që të punojnë kundër interesave rajonale të Teheranit, e bën të vështirë fajësimin e drejtpërdrejtë të Iranit.

Por, pavarësisht mbështetjes së kamotshme të Iranit për Hamasin  që  historikisht është më i afërt me shtetet arabe sunite dhe financimi kryesor e merr nga Katari, gjegjësisht  Izraeli dhe Perëndimi nuk kanë qenë në gjendje që ta lidhin Iranin në mënyrë të drejtpërdrejtë me sulmin.

“Kur vlerësojmë lidhjen mes Iranit dhe Hamasit, ne nuk mund të harrojmë se dëshira që Irani të maskojë dorën e tij ka të bëjë me strategjinë e suksesshme të Republikës Islamike”, tha Taleblu. “Fakti që disa njerëz e kanë të vështirë të gjejnë urdhrin apo një mesazh të qartë për dritë jeshile, tregon për suksesin e strategjisë sa i përket bashkëpunëtorëve të Iranit”, thotë ai.

Boshti i rezistencës është pjesë e përpjekjeve të Iranit për të eksportuar Shkollën Xhafari të Islamit shiit, që është feja zyrtare në Iran pas vitit 1979 dhe është “një lloj vizioni për atë se si do të dukej Lindja e Mesme”-, thotë Taleblu.

Më 2020, Shtetet e Bashkuara vranë komandantin e Forcave Kuds, Qassem Soleimani, i cili shihej si arkitekti i boshtit të rezistencës dhe kishte ndikim të madh mbi anëtarët e tij. Vrasja e tij injektoi një element kaosi brenda vetë rrjetit.

Por, përderisa vrasja e Soleimanit paraqiti sfidë, nuk ishte e mjaftueshme që të përçante Forcat Kuds, apo të thyente boshtin.

“Forcat Kuds janë një organizatë ushtarake shumë e institucionalizuar dhe vrasja e gjeneralmajor Soleimanit nuk pati asnjë ndikim në performancën e organizatës”, thotë Alfoneh.

Boshti i rezistencës ka vazhduar operacionet e tij përmes Hamasit dhe Xhihadit palestinez Islamik në Gazë, ndaj armikut të përbetuar, Izraelit, dhe po ashtu përmes operacioneve të Hezbollahut libanez dhe milicive shiite të mbështetura nga Irani në Irak, që njihen si Forca e Mobilizimit Popullor. Në Siri, Garda Revolucionare Islamike e Iranit ka dislokuar trupa për të ndihmuar forcat qeveritare që mbështesin presidentin Bashar al-Assad në luftën civile siriane. Në Jemen, Irani ka mbrojtur rebelët huthi, të cilët kanë luftuar kundër aleancës ushtarake të udhëhequr nga Arabia Saudite, që është rivalja rajonale e Iranit.

Presidenti iranian, Ebrahim Raisi, ka biseduar sot me liderët e grupeve militante palestineze Hamas dhe Xhihadi Islamik dhe kanë  diskutuar për zhvillimet në Palestinë në biseda të veçanta telefonike me Ziad al-Nahalah, sekretar i përgjithshëm i lëvizjes Xhihadi Islamik dhe Ismail Hania, kreu i byrosë politike të Hamasit, i cili ka edhe mendime konspirative ndaj Rrugës së xhihadit drejt Iranit.

Osama bin Laden

Por, çfarë është xhihadi?

Xhihadi është një fjalë me prejardhje arabe që domethënë mundim, përpjekje, sprovë në dalëzotje të islamit. Mund të marrë hijëzime të ndryshme për nga kuptimi, si përshembull “përpjekje kundrejt prirjeve të liga të dikujt”, “përpjekje në përmirësimin moral të shoqërisë”, por rëndom asociohet edhe me kuptimin e luftës. Në Sheriat termi lidhet me luftën kundër jobesimtarëve, ndërsa studjues bashkëkohorë e bashkëshoqërojnë termin me luftëbërjen mbrojtëse.

Vetë fjala paraqitet në Kuran me vështrime si ushtarake si joushtarake, shpeshherë në shprehinë “sprovë në rrugën e Zotit (ar. al-jihad fi sabil Allah)”. Kadinjtë dhe ulematë e periudhës klasike e shoqëronin termin më së shumti me vështrimin e tij ushtarak, shpeshherë e formuluar si “luftë për Zotin dhe e shpërblyer prej Tij”.  Përpunuan gjithashtu një normativë, ku xhihadi nuk dëmton mospjesëmarrësit në luftë. Në kohët e sotshme kuptimi juridik i është vënitur dhe ka marrë një vështrim tjetër në diskursin ideologjik e politik. Kohët e fundit ka marrë vëmendje të madhe për shkak të përdorimit të fjalës nga organizatat terroriste.

Ndonjëherë xhihadi cilësohet si shtylla e gjashtë e Islamit, megjithëse ky përkufizim nuk qëndron. Për Islamin Shi’i Imamit xhihadi është ndër dhjetë praktikat e fesë. Një njeri i përfshirë në xhihad që quhen muxhahedin.

Termi xhihad është gjithashtu edhe emër arab për meshkuj, dhënia e të cilit është e lejuar nga ana ligjore.

Për imamitët xhihadi është një ndër dhjetë parimet themelore. Sipas konceptimit të tyre xhihadit, nuk do të ketë xhihad për zgjerimin e territorit të zotërimit islamik deri sa të shfaqet i ashtuquajturi imami i fshehur, Muhammad ibn Hasan al-Mahdi, pasi vetëm ky ka drejtën për ta zbatuar atë. Megjithatë mbrojtja e territorit të vet është e detyrueshme edhe në kuptimin imamit, gjë që veç nuk shihet si xhihad.

Disa teologë shiitë të kohës klasike bëjnë dallim ndërmjet të ashtuquajturit xhihadit të madh, në kuptimin e luftës shpirtërore (spirituale) kundra lakmive të brendshme, dhe xhihadit të vogël, në kuptimin e ballafaqimit ushtarak kundra një armiku nga jashtë.

Përligja e terrorit me anë të konceptit të xhihadit

Gjatë shumë atentateve terroriste të kohëve të fundit, shumë atentatorë i kanë përligjur veprat e tyre duke vënë në dukje konceptin e xhihadit. Disa organizata islamiste e kanë fjalën xhihad.  Këto grupe mobilizojnë shumë ndjekës nëpërmjet aktiviteteve sociale në shkallë të gjerë. Ato e përligjin interpretimin e tyre luftarak të termit xhihad edhe duke u bazuar në vetë fenë islame.

Kurse nëse i qasemi fenimenit të komplikuar të Islami dhe terrorizmi  që janë dy koncepte tërësisht të kundërta me baza dhe ideologji krejtësisht të ndryshme. Islami është feja e paqes dhe si e tillë që është denon terrorizmin.

Grupet terroriste islamistë shpesh i cilësojnë veprimet e tyre si xhihad. Kërcënimet, përfshirë kërcënimet me vdekje, shpesh dalin në formën e fatvas, (dënimet ligjore islamike). Si myslimanët ashtu edhe jo-myslimanët kanë qenë shënjestër e sulmeve vdekjeprurëse terroriste, si p.sh. sulmet terroriste në Bali. Kërcënimet kundër myslimanëve shpesh dalin në formën e takfirit. Ky është një kërcënim me vdekje që ka të bëjë me ndëshkimin për femohimin në islam, i cili është vdekja, sipas shpjegimeve trashëgimore të ligjit të sharias.

Islami dhe terrorizmi janë dy koncepte tërësisht të kundërta me baza dhe ideologji krejtësisht të ndryshme. Marshues në Londër mbajnë pllakate me shprehje ekstremiste islamiste

TERRORI   si kategori, në kuptimin e tij më të gjerë, është dhunë me qëllime politike e ushtruar kundër objektivave joushtarake. E thënë ndryshe, shenjestra e terrorit janë në tërësi civilët e pafajshëm, i vetmi krim i të cilëve është që ata në sytë e terroristëve, përfaqësojnë “krahun tjetër”.

Për këtë arsye, terror do të thotë që njerëzit e pafajshëm t’i nënshtrohen dhunës dhe kjo përbën një akt të zhveshur nga çdo justifikim moral. Kjo, njëlloj si në rastet e vrasjeve të kryera nga Stalini apo Hitleri, përbën një krim kundër njerëzimit.

Një shoqëri, në të cilën respektohen vlerat morale islame, është një shoqëri që e karakterizon paqja, falja, dashuria, dhembshuria, mbështetja reciproke dhe gëzimi.

Kurani është një Libër i shpallur për njerëzit si një udhëzues në rrugën e vërtetë. Në këtë libër, Zoti urdhëron njeriun që të përvetësojë sjellje e moral të mirë. Ky moral është i mbështetur në koncepte si dashuria, dhembshuria, toleranca dhe mëshira. Fjala “Islam”, rrjedh nga një fjalë arabe me rrënjë të njëjtë me fjalën “paqe”. Islami është një fe që i është shpallur njerëzimit me qëllimin e dhurimit të një jete paqësore, nëpërmjet së cilës të pasqyrohet në tokë, mëshira dhe bamirësia e pafund e Zotit. Zoti i urdhëron të gjithë njerëzit në moralin islam, nëpërmjet të cilit mëshira, bamirësia, paqja dhe toleranca mund të bëhen pjesë e jetës në të gjithë botën. Në suren “Bekare”, vargu 208, Zoti u drejtohet besimtarëve si vijon:

“O ju që besuat, hyni tërësisht në Islam (paqe)! Mos ndiqni gjurmët e djallit! Ai është, pa dyshim, armiku juaj i hapur.”

Sikurse qartësohet në këtë varg, siguria mund të vendoset vetëm përmes “hyrjes në Islam”, d.m.th. përmes të jetuarit me vlerat e Kuranit. Vlerat e Kuranit i bëjnë myslimanët të përgjegjshëm për t’i trajtuar të gjithë njerëzit, myslimanë apo jo, me mirësjellje e drejtësi, për të mbrojtur nevojtarët dhe të pafajshmit dhe “për të parandaluar përhapjen e mizorisë”. Mizoria përfshin të gjitha format e anarkisë dhe terrorit që godasin sigurinë, qetësinë dhe paqen, sikurse thuhet në vargun kuranor, “Zoti nuk e do çrregullimin”.

Profeti i Allahut ka thenë:Atë që e vret veten e tij me çkado qoftë Allahu do ta dënojë me zjarrin e Xhehnemit.

Disa kanë koncepte të gabuara se duke e vrarë dikush veten për qëllime Islamike, gjoja ai po bëka një vepër që meriton Parajsën. Një herë kur një njeri e vrau veten , Profeti tha: Ai është banor i Ferrit’. Kur njerëzit u befasuan nga kjo Profeti tha: ‘Dikush bën vepra që cilat në sytë e njerëzve të tjerë duken sikur vepra që e meritojnë Parajsën, por në të vërtetë ai është banor i Ferrit’.

Marrja e jetës vetvetes të cilën Allahu e ka dhënë në besë është mëkat i madh. Poashtu marrja e jetës së të tjerëve (gjë që është aq e shpeshtë në rastin e sulmeve vetëvrasëse) është poashtu e ndaluar për arsye se jeta njerëzore është me të vërtetë shumë e vlefshme.

Vrasja e një njeriu pa të drejtë është një nga shembujt më të dukshëm të mizorisë. Zoti përsërit në Kuran një urdhëresë që Ai më parë ua kishte shpallur Hebrejve në “Dhjatën e Vjetër”:

“…nëse dikush vret një njeri, që nuk ka vrarë askënd apo nuk ka bërë ndonjë çrregullim në tokë, është njëlloj sikur ka vrarë mbarë njerëzimin. Nëse dikush i shpëton jetën një njeriu, është sikur t’i ketë dhuruar jetë mbarë njerëzimit…”

Sikurse thotë vargu, dikush që vret një njeri të vetëm, ndërkohë që ky i fundit nuk ka vrarë e dëmtuar askënd, kryen një krim që është i njëllojtë me vrasjen e të gjithë njerëzimit.

Në këto kushte, është mëse e dukshme se ç’mëkate të mëdha janë vrasjet dhe masakrat e njerëzve të pafajshëm. Zoti na bën të ditur në vargun e mëposhtëm kuranor se si do të dënohet kjo fytyrë mizore e terrorizmit në jetën e ardhshme:

“… ata që sillen mizorisht me njerëzit dhe i tejkalojnë kufijtë pa të drejtë. Njerëz të tillë do të vuajnë një dënim të dhimbshëm.”

E gjithë kjo tregon se organizimi i akteve të terrorit kundër njerëzve të pafajshëm është në kundërshtim të plotë me Islamin dhe asnjë mysliman nuk duhet të kryejë kurrë krime të tilla. Përkundrazi, myslimanët kanë përgjegjësi për pengimin e këtyre njerëzve, duke ndalur “mizorinë në tokë” dhe duke sjellë paqe e siguri për të gjithë njerëzit e botës. Islami jo vetëm që nuk mund të pajtohet kurrësesi me terrorin, por ai duhet të shihet si zgjidhja dhe rruga për parandalimin e terrorit.

Ata që mendojnë se do të kenë sukses, duke shkaktuar shtypje, duke përhapur ligësi e përmbysje të mëdha dhe duke vrarë njerëz, bëjnë një gabim shumë të rëndë. Zoti i ka ndaluar të gjitha aktet e ligësisë, përfshirë terrorizmin dhe dhunën, i ka dënuar ata që përfshihen në veprime të tilla dhe është shprehur në një nga vargjet e Kuranit kështu: “Zoti nuk i drejton veprat e atyre që shkaktojnë çrregullim.”

Megjithatë, në kohën e sotme aktet e terrorizmit, gjenocidit dhe masakrave ndodhin kudo në botë. Njerëz të pafajshëm vriten barbarisht dhe vendet ku nxitet urrejtja mes grupimeve të ndryshme shoqërore për arsye tërësisht artificiale, zhyten në gjakderdhje. Këto tmerre në vendet me histori, kultura e struktura shoqërore të ndryshme, mund të kenë shkaqe dhe burime nga më të çuditshmet. Sidoqoftë, është e dukshme se shkaku themelor është largimi nga morali i mbështetur në dashuri, respekt e tolerancë, për të cilin ka urdhëruar Zoti në Kuran. Si pasojë e mungesës së fesë, lindin grupime shoqërore që nuk njohin frikë ndaj Zotit dhe që besojnë se nuk do të japin ndonjëherë llogari për veprat e veta. Përderisa besojnë se nuk kanë kujt t’i japin llogari për asgjë, ata e kanë të lehtë të priren për të vepruar pa mëshirë, moral dhe ndërgjegje.

Ekzistenca e hipokritëve që shfaqen në shoqëri në emër të Zotit dhe të fesë, por që në të vërtetë, organizohen për të kryer ligësi, dënohet nga Zoti siç tregohet në Kuran. Një varg kuranor flet për një grup prej nëntë vetësh që planifikuan të vrasin një nga profetët, duke u betuar në emër të Zotit:

Në qytet gjendej një bandë prej nëntë burrash që shkaktonin çrregullim në vend dhe nuk vendosnin drejtësi. Ata thanë: “Le të betohemi së bashku për Zotin se do të vërsulemi ndaj tij dhe familjes së tij natën dhe do t’u themi më pas, mbrojtësve të tij se ne nuk ishim fare dëshmitarë në zhdukjen e familjes së tij e për këtë po themi të vërtetën.”Ata përgatitën një plan dhe Ne përgatitëm, gjithashtu një plan, për të cilin ata nuk kishin dijeni.

Ky ajet kuranor flet për disa njerëz jobesimtarë, të cilët betohen në emër të Zotit për të përforcuar veprat e tyre, mirëpo kjo nuk do të thotë se Zoti i miraton veprat e tyre. Në të njëjtën mënyrë, edhe disa myslimanë mund të pretendojnë se gjithçka që ata bëjnë është në përputhje me fenë, mirëpo ka mundësi që ajo ç’ka bëjnë të jetë tërësisht në kundërshtim me Vullnetin e Zotit dhe moralin e fesë. E vërteta e çështjes duhet parë në veprat e tyre. Nëse këto vepra synojnë të “shkaktojnë çrregullim dhe të mos vendosin drejtësinë”, sikurse shpallet në vargun e Kuranit, atëherë duhet të jemi të sigurtë se njerëz të tillë nuk mund të jenë kurrë besimtarë të vërtetë dhe qëllimi i tyre nuk është shërbimi i fesë.

Për dikë që i druhet Zotit dhe që ka kuptuar moralin e Islamit, është e pamundur të mbështesë dhunën apo ligësinë, apo të marrë pjesë në veprime që lidhen me to. Për këtë arsye, Islami është zgjidhja e vërtetë për problemin e terrorizmit. Kur bëhet i qartë morali sublim i Kuranit, është e pamundur për njerëzit që ta lidhin Islamin e vërtetë me ata që mbështesin apo bashkohen me grupet që synojnë padrejtësisht luftë dhe kaos. Zoti në Kuran është shprehur qartë për ndalimin e ligësisë:

“Kur kthen krahët, nxiton të shkaktojë çrregullim mbi dhé, të rrënojë të mbjellat dhe gjënë e gjallë. Por Allahu nuk e do çrregullimin. Kur këshillohet që t’i frikësohet Zotit, atë e pushton një kryelartësi e mëkatshme…”

“Zoti sjell një tjetër shembull: nëse ndër dy njerëz, njëri prej të cilëve është memec, i paaftë të bëjë asgjë dhe vetë ai është barrë për kujdestarin e tij, sepse ngado që të drejtojë, ai nuk sjell asnjë dobi. A është ai i barabartë me dikë tjetër që këshillon për drejtësi dhe ndjek udhën e drejtë?”

Është e qartë se ata që ndjekin “udhën e drejtë”, janë ata që i qëndrojnë me përkushtim fesë së tyre, që i druhen Zotit, që tregojnë respekt të madh për vlerat shpirtërore dhe që janë të mbushur me zell e dëshirë për t’u shërbyer njerëzve. Në përgjithësi, njerëz të tillë janë ata që i shërbejnë njerëzimit dhe sjellin përfitime të mëdha për shoqërinë. Për këtë arsye, është shumë e rëndësishme për njerëzit që të mësojnë rreth fesë së vërtetë dhe të jetojnë sipas moralit të kërkuar nga shpallja e fundit hyjnore, Kurani.

Ata, të cilët nëse ne u japim pushtet në tokë, vijojnë faljet e rregullta ditore, japin zekatin, këshillojnë për të mirë e ndalojnë të keqen. Përfundimi i të gjitha çështjeve është te Zoti.

Siç mund të shihet nga vargjet e mësipërme, është jashtë çdo mundësie që dikush që i beson me të vërtetë Zotit, të mund të bëjë një sy qorr qoftë edhe përballë një veprimi që mund t’i shkaktojë dëmin më të vogël njerëzimit. Kurse dikush që nuk beson në Zotin dhe në jetën e pasosur, mund të kryejë lehtësisht çdo lloj të keqeje, përderisa mendon se nuk do t’i duhet t’i japë llogari askujt për veprat e veta.

Ata që kërcënojnë jetën e civilëve dhe veçanërisht të fëmijëve, duhet të pyesin vetveten: Çfarë krimi kryen këta fëmijë? A është kryerja e akteve mizore ndaj njerëzve të pafajshëm diçka që do të kalojë pa u marrë në llogari?

Gjëja e parë që duhet bërë për ta shpëtuar botën nga murtaja e terrorizmit është përdorimi i arsimit për të fshirë të gjitha ato besime a bestytni që deri tani, janë shitur në emër të fesë, por që në të vërtetë, nuk kanë të bëjnë aspak me fenë, si dhe të edukohen njerëzit me moralin e vërtetë kuranor dhe me frikën ndaj Zotit.

“Shehidi” Lavderim Muhaxheri me një “vëlla” Musliman…

Cila ishte Rruga e shqiptarëve  para disa vitesh drejt xhihadit në Siri !?

Sipas dokumenteve të siguruara nga BIRN, rreth 50 prej tyre, të identifikuar tashmë nga autoritetet e sigurisë vazhdojnë të jenë pjesë e konfliktit në Siri. Shumica e shqiptarëve i sheh me dyshim arsyet që i shtynë këta njerëz të luftonin e të vriteshin në një luftë që s’është e tyrja. Por Ebu Merjem këmbëngul për të kundërtën.

Ai ka kaluar 37 vitet e jetës së tij në Shqipëri, por beson se shtëpia e tij ndodhet atje ku ka myslimanë. Nëse vëllezërit e tij sulmohen, qoftë edhe mijëra kilometra larg vendit të tij, ai ndjehet i detyruar t’u dalë në mbrojtje.

“Vëllai im është myslimani amerikan, sirian apo francez. Armiku im mund të jetë edhe vëllai që ma ka bërë nëna. Nuk ka asnjë lidhje me kombësinë apo gjakun kjo punë. Unë shkova atje për fenë dhe pengu më i madh është që nuk munda ta përjetoja luftën”, thotë për BIRN xhihadisti shqiptar.

Siria ishte vendi i fundit arab që u përfshi nga vala e protestave antiqeveritare, në pranverën e vitit 2011, por konflikti mori shumë shpejt nuancat e një lufte civile.

Katapultimi i organizatave terroriste në këtë luftë dhe afërsia gjeografike me Europën e kthyen Sirinë në “Mekën” e xhihadistëve nga e gjithë bota. Përdorimi i internetit dhe i rrjeteve sociale, direkt nga fusha e betejës, i dhanë një popullaritet të panjohur deri më sot, thirrjeve për xhihad anekënd globit, por veçanërisht në Europë, ku një numër jo i vogël i gjeneratës së dytë të emigrantëve me prejardhje nga Lindja e Mesme përqafuan ekstremizmin fetar si alternativë ndaj të ndjerit të përjashtuar nga shoqëria e vendit ku jetojnë.

Nga fillimi i konfliktit e deri më sot, mbi 12 mijë xhihadistë të huaj nga 81 vende të botës janë bashkuar në armë me luftëtarët sirianë. Rreth 3 mijë prej tyre mendohet se u përkasin vendeve Perëndimore.

Nëntëdhjetë prej këtyre luftëtarëve janë shqiptarë, ndjekës të rrymës selafiste që predikohet përkundër dëshirës së Komunitetit zyrtar Mysliman, në disa xhami të izoluara dhe me status të dyshimtë ligjor në Shqipëri.

Organizatori  krzesor  ishte Gerti Pashaj, një student me bindje radikale në Turqi, që mendohet se luante rolin e udhërrëfyesit për besimtarët shqiptarë, që kërkonin me zell frontin e luftimeve.

Por Ebu Merjemi kundërshton faktin se është rekrutuar apo paguar nga ndonjëri prej tyre. Ai thotë se ka ikur me vullnetin e tij dhe është ndihmuar nga Denis Jangulli vetëm për detajet e udhëtimit. Të vrarin e përshkruan si një vëlla dhe besimtar të devotshëm, që dinte 4 gjuhë të huaja dhe kishte lidhje të forta në Kosovë dhe Maqedoni.

Ebu Merjem nuk di vetë asnjë gjuhë të huaj. Ai ka mbaruar gjimnazin, ndërsa Islamin e ka përqafuar megjithë qenien e tij në ato vite, kur u bë pjesë e ekskursioneve që organizoheshin prej dy studentëve shqiptarë të kthyer nga Arabia Saudite.

Prej tyre dëgjoi të flitej për herë të parë mbi xhihadin, ndërsa sot interneti ka zënë vendin e parë si burim informacioni.

Kleriku Justinian Topulli mendon se njohja e cekët e Islamit është emërues i përbashkët i të gjithë shqiptarëve që kanë shkuar në Siri, duke besuar se po bënin xhihad. Ai shpjegon se myslimani e ka detyrim përpjekjen njerëzore për të vënë në jetë porositë e Zotit, por jo xhihadin e armatosur.

“Xhihadi i armatosur nuk është obligim individual as për shqiptarët dhe as për të tjerët, por për bashkësitë dhe shtetet, nëse kanë mundësi të bëjnë diçka në këtë rast. Xhihadi ynë është të kontribuojmë për vendin dhe familjen tonë, të merremi me hallet e shtëpisë sonë të përbashkët që quhet Shqipëri,” thotë ai.

“Ushtarët e Zotit” i betohen Al Qaeda-s

Rrugëtimi drejt Sirisë, sipas xhihadistit që s’kish dalë kurrë më parë jashtë vendit ishte krejt i thjeshtë. Mjafton të shkoje në Stamboll, të prisje një biletë autobusi prej 80 eurosh drejt qytetit kufitar të Rehanlisë dhe të gjeje njeriun e duhur që të të hidhte përtej kufirit.

Ebu Merjemi e përshkruan zonën kufitare mes Turqisë dhe Sirisë si një han pa porta, ku dhjetëra djem të rinj nga Franca, Suedia, Amerika apo Belgjika hynin e dilnin përmes një teli të rrëzuar përtokë, që dikur kishte qenë barrierë kufitare mes dy vendeve.

Trafikimi i xhihadistëve nga njëra anë e kufirit në tjetrën nuk dallon shumë nga llojet e tjera të trafiqeve. Xhihadisti tregon se i pagoi pak euro një bariu turk për t’i kaluar matanë, më shumë nga frika e spiunimit sesa nga nevoja për t’u treguar rrugën.

Qyteti i Halebit (Aleppos), zona me luftimet më të ashpra për një kohë të gjatë në Siri ishte destinacioni i preferuar i tyre. Por shqiptarët ngecën për një kohë të gjatë në kampet e pritjes në Tal Rifat, qytet në rajonin e Aleppos dhe zonë e kontrolluar nga krahu ushtarak i Al Qaedas; fronti Al Nusra.

Xhihadisti shqiptar rrëfen se ata ishin të etur për të dalë në front, por u përballën me një seri verifikimesh të rrepta nga drejtuesit e xhihadistëve të huaj. “Na shihnin me dyshim dhe na mblodhën pasaportat për të na verifikuar. Ne u mërzitëm, por ata kishin frikën e ndonjë infiltrimi”, tregon ai.

Djemtë nga Shqipëria qëndruan për 10 ditë në shtëpinë e pritjes e më pas u dërguan në një kamp të vërtetë trajnimi, po në zonën e Tal Rifatit. Këtë herë, ata u vendosën në një shtëpi luksoze të pushtuar nga grupet opozitare, një fenomen që ka marrë emrin si “Xhihadi me 5 yje” në mediat botërore.

Ditët kalonin me mësime Kurani dhe trajnim për përdorimin e kallashnikovit apo snajperit. “Bënim edhe pak vrap, po jo ndonjë gjë të madhe. Mungesa e armëve ishte problem kryesor dhe asnjëri prej nesh nuk kishte 1500 dollarë për të blerë një kallashnikov”, thotë ai.

Në dosjen e Prokurorisë, të siguruar nga BIRN rezulton se pjesa më e madhe e xhihadistëve shqiptarë u përfshinë në krah të frontit Jabhat Al Nusra në Siri, e njohur si degë e Al Qaeda-s. Një pjesë e vogël mbërritën atje si anëtarë të grupit ekstremist turk, Murat Gezenler, ndërsa shqiptarët e Maqedonisë luftonin nën udhëheqjen e grupit të çeçenëve.

Megjithatë, në një luftë kaotike, edhe ky konfigurim ndryshoi shpejt. Viti 2013 i gjeti shqiptarët të mbledhur në një brigadë më vete prej 45-50 vetash në periferitë e Aleppos, fillimisht të drejtuar nga kosovari Numan Demolli e pas vrasjes së tij nga Lavdrim Muhaxheri.

Deri pas daljes në skenë të ISIS, ata qëndruan fort nën ombrellën e Al Nusrës. Sot, pjesa më e madhe e 50 shqiptarëve të mbetur në Siri po luftojnë përkrah forcave ekstremiste të Shtetit Islamik.

Në intervistën e tij për BIRN, Ebu Merjemi tregon se nuk mund të rrije në kamp, nëse nuk i jepje besën Al Nusrës. Në të kundërt, qëndrimi atje bëhej edhe më i dyshimtë dhe i padëshirueshëm.

“Ata të Xhapetul Al Nusrës (i njohur në anglisht si Jabhat al-Nusra) erdhën dhe na kërkuan besën, por grupi ynë nuk e dha. U thamë që besën ia kishim dhënë Allahut dhe se aty ishim për të ndihmuar popullin sirian”, tregon ai.

Rreziku i radikalizimit

Pas përballjes me valën e të ikurve për xhihad, vendet e Bashkimit Europian dhe Europoli janë të shqetësuar për rrezikun e sulmeve terroriste në Europë, pas kthimit të këtyre njerëzve në shtëpi.

Në vendet e Perëndimit po flitet gjithnjë e më shumë për de-radikalizimin e xhihadistëve, sipas një formule të ngjashme me atë të rehabilitimit të të alkoolizuarve apo të droguarve.

Qendra Ndërkombëtare për Studimin e Radikalizimit në King’s College në Londër rekomandon se kërcënimet me burg nuk janë zgjidhje për përballjen e këtij problemi në plan afatgjatë. Sipas studimeve të saj, vetëm 1 në 9 xhihadistë ka pasur kontakte me grupet terroriste në Siri dhe jo të gjithë ata duhen trajtuar njësoj.

Shumica janë kthyer të penduar dhe në intervista anonime kanë pranuar se e kanë gjetur realitetin shumë më të ndryshëm se ç’e kishin menduar. “Ishim të bombarduar me propagandë”, kanë pranuar ata për ICSR.

Shqipëria e ka ende të paqartë se si do ta përballojë këtë problem në të ardhmen e afërt dhe të largët. Pas miratimit të ligjit që dënon këdo që përfshihet në luftën e Sirisë, qeveria shqiptare krijoi edhe një strukturë masive Antiterrori për të trajtuar valën e të ikurve në luftë.

Ndërsa Kryeministri Edi Rama beson se Shqipëria është e rrezikuar po aq sa vendet e tjera nga radikalizmi islamik. “Ky rrezik është si gjithandej, njësoj si ebola,” tha ai në një intervistë televizive.

Zyrtarët e policisë shqiptare, të kontaktuar nga BIRN besojnë se të kthyerit nuk përbëjnë ndonjë rrezik real për vendin, ndërsa izolimi i tyre mund të kthehet në një problem për të ardhmen.

Kreu i Lidhjes së Hoxhallarëve të Shqipërisë bashkohet në këtë analizë dhe e sheh integrimin e këtyre besimtarëve në shoqëri si sfidën më të madhe. Ai u rekomandon autoriteteve shtetërore të tregojnë kujdes me përndjekjen dhe represionin ndaj këtyre njerëzve, në mënyrë që të mos krijojnë tensione të reja.

“Ata njerëz të kthyer nga Siria janë pjesë e jona dhe duhen trajtuar nga të gjithë si njerëz normalë, që të mos ndjehen të huaj në këtë shoqëri”, thotë ai për BIRN.

Në intervistën e tij, Ebu Merjem konfirmon se jeton i trazuar në shoqërinë shqiptare. Për shkak të kodeve të besimit, atij i është dashur të braktisë njërën punë pas tjetrës e të vihet shpesh në vështirësi për të mbijetuar e mbajtur familjen.

Ai nuk beson tek Komuniteti Mysliman, tek shteti apo komuniteti ndërkombëtar, të cilët i sheh në bashkëpunim me njëri-tjetrin për t’u futur shkopinjtë nën rrota vëllezërve të tij të besimit, në Shqipëri dhe në botë.

Para këtij realiteti, Ebu Merjem do të zgjidhte një vend të largët si atdheun e vet, të cilin edhe pse e vizitoi në luftë, ndjeu më shumë paqe shpirtërore se në Shqipëri.

“Nëse në të ardhmen realizohet ngritja e një shteti islam për mirë, unë për vete do të zgjidhja të jetoja atje. Njerëz si ne ndjehen të përbuzur këtu, të paqetë,’ përfundon ai.

*Ebu Merjem është emri fetar i të kthyerit nga Siria. Ai pranoi ta jepte këtë intervistë për BIRN, pa zbuluar identitetin e tij të vërtetë.

***

“Para se me qenë myslimanë ne jemi shqiptarë. A na ka krijuar zoti shqiptarë apo jo është çështje tjetër”, ka thënë ai më tej. “Kombi dhe feja shkojnë paralel. Asnjëra nuk shkon para tjetrës. Qysh ka mundësi të mos e duash kombin si fetar. S’mund të jesh besimtar ndaj Zotit pa e dashur kombin tënd. Nëse je fetar i mirë, do të jesh kombëtar edhe më i mirë”- ka thënë  Dr. Hfz. Hajredin Hoxha  ,  i cili merret me studimin e islamit dhe ligjërues në Universitetin e Qatarit në Doka, por që gjatë viteve , sidomos pasi u bë Doktor  i Filosofisë u dha grrusht të fortë rrzmave reaksionare dhe klaneve antifetare islame që ishin si elemente të mbetura nga regjimet komuniste dhe të misioneve ruse që kishin nis që nga Kosova, Shqipëria dhe Maqedonia me  një fushatë propagandistike për ta komprometuar personalitetin e tij të devotshëm. Por ai, nuk i thye !

Hfz i madh ec drejt rrugës së të vërtetës dhe dijes, të drejtës hyjnore dhe njerëzore.

Nga mendimet  logike dhe filosofike  që ai posedon nga sfera e shtigjeve të islamizmit dhe ajeteve kuranore Prof. Dr. Hfz. Hajredin Hoxha thotë:

”Arsimimi apo  dija është ajo e cila kërkohet dhe mësohet me qëllim që të ruhet shpirti i njeriut e që është feja e tij. Pa dije nuk ka fe, e pa fe nuk ka as atdhe. Kështu e kuptuan të parët tanë këtë gjë dhe gjithmonë ishin në shërbim të atdheut të tyre.

Duke  pasqyruar  këto fenomene rreth jetës dhe të qënurit  Njeri, në një thënie  të tij rreth dijes, ekzistencës, kombit  dhe fesë e përhapjes së saj në rruzullin tokësor, duke shtuar më tej Ai shton:

” Është fakt se po të mos ekzistonte Meka dhe Medina, shkenca në Damask Doka të Qatarit nuk do të ekzistonte. E po të mos ishte Damasku dhe  Doha si qendër e shkencës, nuk do të ekzistonte Bagdadi në munges të të cilit nuk do të lindnin Samarkanda dhe Buhara, e në to edhe shkencat astronomike dhe fizike, kimia, mjekësia, filozofia e shkencat tjera. Po të mos ishin Samarkanda dhe Buhara si qendra shkencore nuk do të ekzistonte as Andaluzia.

Zemra e cila është pa besim dhe e mbushur me urrejtje, ka nevojë për dashuri. Nëse nuk realizon këtë gjë, atëherë ajo zemër është e destinuar që të jetojë dhe të vazhdoj ekzistencën e saj jashtë mëshirës së Mëshiruesit. Shumë njerëz ecin në rruzullin tokësor, por janë të vdekur, pasiqë zemrat e tyre janë të vdekura e të mbushura me gjëra të kota. Ndërsa ka njerëz që trupat e tyre prehen nëpër varreza, por ata janë të gjallë, pasiqë zemrat e tyre në këtë botë ishin të ushqyera gjithmonë me besim dhe prej atyre zemrave degëzoheshin shumë mirësi në rruzullin tokësor, të cilat mirësi kanë arritur gjeneratë pas gjenerate edhe tek ne.  Dr. Hfz. Hajredin Hoxha  ka vepruar në atë drejtim që populli shqiptar të jetë i shkolluar fetarisht dhe kombëtarisht, sidomos në Kosovë, pasiqë njeriu pa fe  dhe pa ndjenjën kombëtare është si trupi pa shpirt. A mund që të ekzistoj trupi pa shpirt, aq mund edhe te funksionoj  jeta e njeriut pa besim të plotë në diçka që njeriu beson, ai është Zoti, Allahu  i Madhërishëm dhe Mëshirploti!

Çdo njeri që vjen në këtë botë e gjen veten pjesë të një kombësie, siç i gjen gjithashtu edhe ata që e rrethojnë pjesë të një përkatësie fetare. Kombi tregon për lidhjet e gjakut mes njerëzvetë secilës racë  të cilat më pas bëhen shkak dallimi nga të tjerët: në gjuhë, në zakone, në territore etj. sepse njeriu flet gjuhën e baballarëve të tij, ka zakonet e baballarëve të tij dhe jeton në trojet e tyre. Ndërsa feja tregon lidhjet shpirtërore të njerëzve me Zotin e tyre, pra mënyrën e nënshtrimit të tyre para Zotit si besimtarë të denjë.
Kombi dhe feja mund të bashkohen dhe mund të gjesh njerëzit e një kombi me përkatësi të njëjtë fetare, madje nganjëherë edhe kombe të ndryshme me përkatësi të njëjtë fetare por edhe mund të ndahen. P.sh. gjen njerëzit e një kombi me përkatësi të ndryshme fetare, madje edhe brenda një familjeje ku ka raste me përkatësi të ndryshme fetare. Por këto janë raste të rralla.

ÇFARË JANË  KOMBI  DHE  FEJA ?

Bazuar në mësimet e përfituara nga ajetet arritëm në përfundimin se; ndarja në popuj dhe kombe është bërë për t’u njohur njerëzit me qëllim që të ruhen lidhjet farefisnore mes tyre. Ndërsa ndarja në fe është prej vetë njerëzve, sepse Allahu nuk ka zbritur veçse një fe dhe që është feja e njësimit të Tij, feja e besimit në; melaiket e Tij, librat e Tij, profetët e Tij, feja e besimit në caktimin e Tij qoftë ai i mirë apo i keq, dhe feja e besimit nTë ditën e gjykimit.
Sipas trajtimit të besimeve në Kuran gjejmë tre lloje besimesh:
Lloji i parë: Besim i drejtë. Ky është besimi i profetëve të Allahut dhe i pasuesve të tyre të sinqertë, dhe që më vonë u kufizua në islamin e ardhur nga profeti Muhamed -alejhi selam-.
Lloji i dytë: Besim i devijuar. Ky besim është besimi i atyre që patën libra dhe udhëzime të ardhura nga Allahu, por ata ruajtën disa dhe devijuan në shumë prej tyre.
Lloji i tretë: Besim i trilluar. Ky besim është i atyre që nuk kanë njohur libra dhe udhëzime nga Allahu, dhe feja e tyre nuk është tjetër veçse pjellë e fantazisë njerëzore.
Të gjitha këto lloje besimesh, me përjashtim të të parit, janë të refuzuara nga Allahu e megjithatë Ai ka ndaluar të ushtrohet dhunë në përqafimin e ndonjërës prej tyre. Nëse kombi dhe feja e drejtë (lloji i parë i besimit) bashkohen, atëherë ruajtja e lidhjeve farefisnore dhe e besimit janë në gradën më të lartë dhe njerëzit në përgjithësi këtë synojnë.

Këtu Allahu i Madhëruar tregon se mbajtja e lidhjeve farefisnore është porosi e Tij, duke përmendur lidhjen më të ngushtë që është lidhja me prindërit. Mirëpo, kur ata nuk ndajnë me fëmijën të njëjtën fe d.m.th. ata në fenë e idhujtarisë dhe fëmija në fenë e besimit të drejtë, atëherë Allahu e ka ndaluar që ai t’u bindet atyre në besim dhe të ndërrojë besimin e drejtë me idhujtari. Kurse në lidhje me çështjet e dynjasë dhe mbajtjes së lidhjeve farefisnore e porosit se duhet të vazhdojë t’i shoqërojë ata për hir të lidhjes së tij. E njëjta gjë vlen edhe për pjesëtarët e kombit me të cilët mund të mos kesh lidhje të afërta si lidhjet me prindërit, sepse Allahu i Madhëruar thotë: “Nuk u ndalon Allahu në lidhje me ata të cilët nuk ju kanë luftuar në fe dhe as u kanë nxjerrë nga shtëpitë tuaja, që të silleni mirë dhe të mbani drejtësi me ta. Allahu i do të drejtët. * Por u ndalon në lidhje me ata të cilët u kanë luftuar në fe dhe u nxjerrin nga shtëpitë tuaja, apo ndihmojnë në nxjerrjen tuaj që t’i merrni për miq. Ata që i marrin ata për miq janë zullumqarët e vërtetë,-citon Hfz. Hajredini dhe më tej shton :

”Si përfundim themi se sipas librit të Allahut kombi dhe feja e drejtë nëse bashkohen duhen respektuar që ty dyja, por nëse ndahen atëherë feja e drejtë nuk tradhtohet për hir të kombit. Kjo në lidhje me besimin, ndërsa në lidhje me çështjet e tjera që nuk kanë lidhje me besimin lidhjet me kombin ruhen gjithmonë!”

HOXHALLARËT HAFIJE !?

Jugosllavët dhe  UDB-a dhe platforma e tyre komuniste  e ngërthyer me misione dhe  konspiracione të karaktereve ideologjike moskovike, duke e shtri dorën e stërgjatur jo vetëm në Ballkan, por edhe në Kajro e Egjipt, në Teherana të Iranit, madje te Gadafi  etj. Në vite e vite , në kohë dhe hapësirë,  i  ka shfrytëzuar  hoxhallarët edhe si hafije (spiunë), për të  nxit urrejtje dhe konflikte mes fiseve shqiptare, madje edhe me veprime të planifikuara afatgjate antishqiptare, duke u përballër ky komb i vogël me tufanet e indtrigqave, madje politikat kominterniste rusi-sllave kanë sybyar përmes hoxhallarëve  HAFIJE  për të mësuar planet luftarake të kryengritësve shqiptarë, makineria moskovike amdje edhe Beogradi  dhe Akademia e shkencave serbe  kanë   bërë plane dhe skenarë të ndryshëm për ta thyer DINJITETIN  kombëtar tek shqiptarët në përgjithësi … Duke përdorur madje, Beogradi edhe tipa të llojit të  Jakup Selimovskit  me mentorin e tij Nijazi Limanovin etj. Duke mbajtur vijat e konspiracionit rus që nga Sarajeva, Beogradi dhe  Shkupi, e sidomos  një shqetësim i thellë ishte edhe rasti i dikurshëm me Mulla Adnanin e Prizrenit i cili ishte rus me emrin e vërtetë Kazimir Olenko, e që fliste shqipen, shkodrançe të pastër, në hollësira e njihte kuranin dhe ajetet kuranore, që i kishte mësuar përmendësh gjatë trajnimit të tij në Moskë, i ngarkuar me mision për të vepruar në analet e veprimtarive sekrete të grindjeve dhe përçarjeve mes shqiptarëve, sidomos në relacionin  Prizren, Shkodër. Ulqin dhe Shkup. Këtu  kemi madje edhe rastin e Sheh Hasanit nga Gjakova, Sheh Shqairit nga Luma, hoxhë Eminit nga Kërçova etj etj. Por, që duhet kuptuar se misioni i tzre ishte MASHTRIM  !

… Gati në të njejtat linja vepronte, i derigjuar nga Beogradi edhe  ef. Jakup Selimovski lindi në Kërçovë. Diplomoi  në medresen  Gazi Husref-begut në Sarajevë, ku që atëherë UDB-a dhe KOS-i ushtarak jugosllav e rekrutuan në rradhët e tyre si hafije dhe spiunonte shokët e vet.

Diplomoi orientalistikën në Beograd ku kishte rast ta spiunonte edhe Hasan Kaleshin me të cilin shoqërohej sepse ishin të dy nga Kërçova.

Duhet të cek edhe atë se gjatë gjithë karierës  të  Bedri ef. Hamidiut në krye të BFI  në Shkup  e spiunonte dhe survejonte  personi Muhamer Vishko me pseodonimin ”Oçilla”  të cilin më pas UDB-a e punëson në Radio Shkup , redakcia në gjuhën shqipe, ku edhe atje kryente angazhimet e spiunimit sipas direktivave të Nikolla Ilievskit, alias ,,Kole,, dhe të klanit të tij nga SDB e Maqedonisë në Shkup.

Pas vdekjes së  reizit Bedri ef Hamidit, sipas politikës së UDB-së për kuadra, në krye të BFI për Maqedoni u emrua Jakup Selimovski, i cili më pas , më 1981 u emrua si Kryetar i BFI të Jugosllavisë komuniste në Beograd dhe kryesues në Përfaqësinë e saj në Sarajevë…

Ja edhe disa nga pseodonimet e hoxhallarëve informatorë të SDB, të cilët lakohen në arkivat sekrete të Shërbimit jugosllav si psh. ”Nili” ,  ”Razan” , ”Kama” , ”Abrash” , ”Sulltan” , ”Zharko” ( i kuq si prrush), ”Sersem aga” , ”Açik”  etj etj.

… Pas rënies së rexhimit komunist  në Jugosllavi, me shpalljen e pavarsisë së Maqedonisë në krye me Kiro Gligorovin, u shemb edhe karierizmi i hoxhë Jakup Selimovskit, dhe në krye të BFI në Shkup u emrua ef Sulejman Rexhepi, alias Molla Sula, i cili kalo mjaftë antagonizma, batica dhe zbatica brenda për brenda BFI, por edhe u orvat të mbante ”qetësinë” e tij shpirtërore dhe fetare. Në memoaret e tija voluminoze  në 6 tome me titull ”Për fe dhe atdhe”  shkruan qartë se cilët udbashë venin e vinin rrotull, duke hy e dal në zyrat e BFI, duke i përmendur me emra dhe mbiemra, duke qenë i vetëdijshëm se gjithë këtej hiqej vallja hije e konspiracionit, rreth të cilit fenomen i referohet ai në shkrimet e tija, sepse ndryshe ishte e pamundur… Në ato vërdalla kishte edhe persona të cilët ishin në ecuritë e rrjedhave të spiunimit, pavarsisht klaneve apo grupeve që  u përkisnin dhe përgadisnin terenin për synimet e tyre që ishin larg interesave fetare apo kombëtare. Molla Sula veproi edhe me sakrifica përballë intrigave politike të kohës dhe në kushte e rrethana të jashzakonshme, sepse mes tyre kishte edhe kolegë që përplaseshin  vazhdimisht si të ishin ”heronj” të ndonjë filmi. Dhe, të gjitha këto mbeten si toja në sfondin e rrëfimeve që mund të lexohet edhe nga përmbajtja e memoareve të tij..!

Megjithatë, pas largimit të Molla Sulës nga funksioni në krye të Mishiatit BFI u emrua për reiz ef Hfz Shaqir Fetai, i cili barti me vete edhe gjithë bagazhin e konflikteve që kishin ndodhur me vite me rradhë në këtët institucion fetar, përçka edhe sot, i përballur me rryma të ndryshme dhe ndikimet e tyre, akoma  ndjehen pasojat dhe plasaritjet brenda për brenda në BFI  të Maqedonisë së Veriut…

Shpërbërja e Jugosllavisë 

Shembja e atij sistemi komunist  ndodhi si rezultat i trazirave dhe konflikteve politike gjatë fillimit të viteve 1980. Pas një periudhe krize politike në vitet 1980, republikat përbërëse të Republikës Socialiste Federative të Jugosllavisë  u ndanë, por çështjet e pazgjidhura shkaktuan luftëra të hidhura ndëretnike jugosllave. Luftërat kryesisht prekën Bosnjën dhe Hercegovinën  dhe pjesët fqinje të Kroacisë.

Modeli jugosllav i organizimit të shtetit, si dhe një “rrugë e mesme” midis ekonomisë së planifikuar dhe asaj liberale, kishte qenë një sukses relativ dhe vendi përjetoi një periudhë të rritjes së fortë ekonomike dhe stabilitetit relativ politik deri në vitet 1980, nën sundimin e presidenti për jetën Josip Broz Tito. Pas vdekjes së tij në vitin 1980, sistemi i dobësuar i qeverisë federale u la i paaftë për t’u përballur me sfidat në rritje ekonomike dhe politike.

Në vitet 1980, shqiptarët e Kosovës filluan të kërkonin që krahinës së tyre autonome të merrnin statusin e një republike përbërëse, duke filluar me protestat e vitit 1981. Tensionet etnike midis shqiptarëve dhe serbëve të Kosovës mbetën të larta gjatë gjithë dekadës, gjë që rezultoi në rritjen e Jugosllavisë ndaj opozitës serbe ndaj autonomisë së lartë të provincave dhe sistemit joefektiv të konsensusit në nivel federal, të cilat u konsideruan si pengesë për interesat serbë. Në vitin 1987, Sllobodan Millosheviq  erdhi në pushtet në Serbi dhe përmes një sërë lëvizjesh populiste mori kontrollin de facto mbi Kosovën, Vojvodinën dhe Malin e Zi, duke fituar një nivel të lartë mbështetjeje midis serbëve për politikat e tij qendrore. Milosheviç u takua me opozitën nga krerët e partive të republikave perëndimore të Sllovenisë dhe Kroacisë, të cilët gjithashtu mbështetën demokratizimin më të madh të vendit në përputhje me Revolucionet e vitit 1989 në Evropën Lindore. Lidhja e Komunistëve të Jugosllavisë u shpërndan në janar të vitit 1990 përgjatë vijave federale. Organizatat komuniste republikane u bënë partitë e ndara socialiste.

Gjatë vitit 1990, socialistët (ish-komunistët) humbën fuqinë e partive etnike separatiste në zgjedhjet e para shumëpartiake të mbajtura anembanë vendit, përveç në Serbi dhe Mal të Zi, ku u fituan nga Milosheviçi dhe aleatët e tij. Retorika nacionaliste në të gjitha anët u bë gjithnjë e më e nxehtë. Midis qershorit 1991 dhe prillit 1992, katër republika shpallën pavarësinë (vetëm Serbia dhe Mali i Zi  mbetën të federuar), por statusi i serbëve etnikë jashtë Serbisë dhe Malit të Zi dhe asaj të kroatëve etnikë jashtë Kroacisë, mbetën të pazgjidhura. Pas një vargu të incidenteve ndëretnike, Luftërat Jugosllave pasuan, së pari në Kroaci dhe më pas, më së shumti, në Bosnjë dhe Hercegovinë shumetnike; luftërat lëshuan dëmtime afatgjata ekonomike dhe politike në rajon.

Me kushtetutën e vitit 1974, zyra e Presidentit të Jugosllavisë u zëvendësua me Presidencën Jugosllave, një kreu kolektiv tetë anëtarësh i përbërë nga përfaqësues nga gjashtë republika dhe, kundërshtuan, dy krahina autonome të Republikës Socialiste të Serbisë, KSA Kosova dhe KSA Vojvodina.

Meqenëse RSF Jugosllavia u formua në vitin 1945, Republika Socialiste e Serbisë përbënte dy krahinat autonome të Kosovës dhe Vojvodinës. Me kushtetutën e vitit 1974, ndikimi i qeverisë qendrore të Republikës Socialiste të Serbisë mbi krahinat u zvogëlua shumë, gjë që u dha atyre një autonomi të gjatë. Qeveria e Republikës Socialiste të Serbisë ishte e kufizuar në marrjen dhe zbatimin e vendimeve që do të vlejnë për krahinat. Krahinat patën një votim në Presidencën e Jugosllavisë, e cila nuk ishte gjithmonë e favorizuar për Republikën Socialiste të Serbisë. Në Serbi pati pakënaqësi ndaj këtyre zhvillimeve, të cilat elementet nacionaliste të publikut e shihnin si “ndarje e Serbisë”. Kushtetuta e vitit 1974 jo vetëm që e keqtrajtoi frikën serbe të një “Serbia të dobët, për një Jugosllavi të fortë, kur edhe gjatë kësaj kohe, kishte hoxhallarë që gabuan në rrethana të ndryshme”. Shumica e serbëve e shohin Kosovën si “djepin e kombit” dhe nuk do të pranonin mundësinë e humbjes së saj tek popullësia me shumicë shqiptare.

Më 4 maj 1980, vdekja e Titos u njoftua përmes transmetimeve shtetërore në të gjithë Jugosllavinë. Vdekja e tij hoqi atë që shumë vëzhgues politik ndërkombëtarë e panë si forcë kryesore unifikuese e Jugosllavisë dhe më pas tensioni etnik filloi të rritet në Jugosllavi. Kriza që u shfaq në Jugosllavi lidhej me dobësimin e shteteve komuniste në Evropën Lindore drejt përfundimit të Luftës së Ftohtë, simbolizuar nga rënia e Murit të Berlinit më 1989. Në Jugosllavi, partia komuniste kombëtare e quajti zyrtarisht Lidhjen e Komunistëve të Jugosllavisë, e kishte humbur fuqinë e saj ideologjike.

Problemet në krahinën e  Kosovës ndërmjet serbëve etnikë dhe shqiptarëve u rritën në mënyrë eksponenciale. Kjo, e shoqëruar me probleme ekonomike në Kosovë dhe Serbi si tërësi, çoi në pakënaqësi edhe më të madhe serbe për Kushtetutën e vitit 1974. Shqiptarët e Kosovës filluan të kërkojnë që Kosovës t’i jepet statusi i një republike përbërëse që fillon në fillim të viteve 1980, veçanërisht me protestat e vitit 1981 në Kosovë. Kjo u pa nga publiku serb si një goditje shkatërruese ndaj krenarisë serbe për shkak të lidhjeve historike që serbët mbanin me Kosovën. Është parë se ky shkëputje do të ishte shkatërrimtare për serbët e Kosovës. Kjo, përfundimisht, çoi në represionin e shumicës shqiptare  gjetiu, veçmas në Kosovë.

SI  PËRFUNDIM

Hoxhallarët  në përgjithësi, sidomos në kohën e Jugosllavisë komuniste, kishte edhe të atillë të cilët ishin përfshirë në rrjete konspiracioni sipas  instrukcioneve nga Shërbimet sekrete , pak prej tyre ishin nga ata të cilët kishin gabuar në rrethana të ndryshme, por që në një apo tjetrën mënzrë kjo praktikë e ngjeshur me ngjyrat e një konspiracioni të thellë, ndjehet edhe sot. Në kohën komuniste, e mbaj mend, mjaftonte një telefonatë nga shefi i SDB  të intervenonin dhe një hoxhë me emër dhe mbiemër  të emrohej edhe si imam i ndonjë xhamije në vend të caktuar, siç ishte shembull në xhaminë e Mahallës së Re në Gostivar, ose edhe në Kërçovë, Tetovë, Dibër , Shkup dhe Kumanovë, të cilët, gjatë veprimtarisë së tyre u përballën edhe me probleme themelore në rrjetet sekrete dhe konspirative, në orvatjen e Shërbimit, përballë tyre, duke rekrutuar edhe hoxhallar të rrinj në rrjetin informativ, por që nuk mbetën të fshehtë  as nga kolegët e tyre që duhej ti ”përpunonin ose survejonin’’  sipas direktivave të Shërbimit i cili vepronte edhe në saje të metodave makiaveliste, e që  bazën  kryesore të konspiracionit e mbante Moska dhe KGB ruse, madje edhe Beogradi.

KGB  ruse ishte forca sekrete e policisë që ishte agjencia kryesore e sigurisë për Bashkimin Sovjetik  me Qendrën  e saj në Lubjanka të Moskës, e formuar që nga viti 1954 sipas direktivave të Stalinit. Dhe, pjellë e saj është edhe Mulla Adnini, imam i dikurshëm në Priyren, i cili ishte rus por që rrjedhshëm e fliste shqipen, dhe  me misionin që kishte mbante lidhjet me rrjetet e spiunazhit në Ulqin, Shkodër e Shkup.

Agjencia  e KGB-së  ruse  dhe veprimtaria e saj konspirative me të gjitha tiparet e spiunazhit dhe kundërzbulimit mbeten të klasifikuara  me  funksionet   kryesore  që ishin: Shërbimet e huaja  inteligjente, kundërzbulimi, aktivitetet operative-hetimore, ruajtja e kufirit shtetëror të BRSS, ruajtja e udhëheqjes së Komitetit Qendror të Partisë Komuniste dhe qeverisë sovjetike, organizimi dhe siguria e komunikimeve qeveritare si dhe luftimi nacionalizmi, disidenca dhe aktivitetet anti-sovjetike. Por që, në analet e veprimtarive dhe rrjeteve të veta me misione tëçanta mbante edhe taboret e teologëve, sidomos ata që ishin hoxhallarë të përcaktuar me detyra konspirative të detashuar edhe në disa qendra të  Ballkanit, madje edhe në Kajro të Egjiptit, rezidenca e Gadafit dhe në Teheran të Homeinit.

Misionet ruse vepronin sipas rregullave konspirative të Shërbimit edhe në Shkodër e Prizren, në Ulqin të Malit të Zi dhe në Shkup e Tetovë të Maqedonisë, me hoxhallarë të infiltruar që vepronin  me direktiva direkte nga Beogradi dhe Moska, ishin veprime të organizuara mirë  nga ekspertë të KGB ruse dhe UDB-së së Beogradit, duke zhvilluar  një konspiracion të thellë, pavarsisht rrjedhave  politike  që  përmbushnin Gadishullin e Ballkanit.

Megjithatë, me këtë rast, dua të përmendi se Komuniteti Mysliman Shqiptar në Shqipëri, Kosovë dhe  Maqedoni, nuk ishin dhe aq  të kujdesshëm, por që mbanin  statusin e personit juridik dhe vepronin  si të tilla, brenda kuadrit ligjor, në kuadrin e myftinive, duke qenë si  subjekt që komunikonin  drejtpërdrejt me shtetin për problemet që kishin  të bënin  me zbatimin e ligjit, si një organi kompetent, që përfaqësonin të gjitha myftinitë dhe mbanin  qëndrimin zyrtar, në zbatim të ligjeve të shtetit dhe të statutit të vet, qoftë në Maqedoni, Shqipëri , Kosovë ose Mal të Zi. Ku tanimë  edhe vetë fenomenet e konspiracionit dhe  ndikimit rus duken fare të zbehura…

Fakti që, pavarësisht nga përkatësitë fetare, jemi të gjithë shqiptarë, kemi një gjak e një gjuhë, ka bërë që tradita shqiptare në praktikimin e besimeve të ndryshme të jetë solide dhe e veçantë, duke ruajtur kështu bashkëjetesën dhe harmoninë fetare.Për këtë qëllim,viteve të fundit u dërguan shumë të rinj për studime të larta teologjike në vende të ndryshme të botës, duke e parë fenë  në raport të drejtë me traditat kombëtare, duke bërë punë më shumë dhe  duke anashkaluar shtigjet e planeve konspirative dhe të misionit rus rreth ,,Rrugës së xhihadit,, por të lidhur dhe të ndikuar  direkt në shpejtimin e procesit të integrimit të vendit  në  Bashkimin Evropian . 

( Vijon )