Lirim Gashi, shkrimtar, Prishtinë
Eja, Vëlla, ta krijojmë sërish Jugosllavinë!
Një mik serb nga Serbia, më tha këtë mëngjes, “Le ta bëjmë përsëri Jugosllavinë, vëlla.
Ne do të jetojmë 100% më mirë se tani.
Unë i them atij: Hajde, vëlla, pse jo, por këtë herë me një kusht: ne shqiptarët ta bëjmë, dhe ju serbët të na mësoni se si shkon kjo punë.
Por druaj se ju serbët pastaj do ta rrënoni më shpejt sesa që do ta ndërtojmë ne shqiptarët. 
Prandaj, të lutem na mësoni se si ta ndërtojmë, dhe unë të premtoj se ne do t’ju mësojmë se si ta rrënoni.
Të paktën ne nuk do të kemi monotoni, sepse vazhdimisht do të ndërtojmë dhe rrënojmë diçka së bashku.
Dhe Evropa dhe Amerika do të na admirojnë për këtë punë, sepse me duart tona do t’ua dorëzojmë vulën e budallallëkut.
Ai thotë: Unë mendova seriozisht, por ti si duket po bën shaka.
Unë i them: nuk po bëj shaka pak, po bëj shaka shumë.
Por të paktën po bëj seriozisht shaka.
Por shakatë anash, sepse rrëfimi i im mëposhtëm, është një realitet i hidhur.
Në momentin që do ta kem luksin për t’u marrë vetëm me gjërat që më shkojnë më së miri, nga mllefi pse nuk kam filluar më herët, do të bëj harakiri.
Nuk ka mallkim më të madh sesa të jesh në shumë lëmi dhe fusha, larg më i mirë se ata që i kanë studiuar gjatë gjithë jetës.
Një grua e një aktori të njohur serb pasi që i kishte lexuar disa shkrime dhe dëgjuar dy interpretime të mia në gjuhen serbokroate, m’u drejtua në inbox të Facebookut me këto fjalë :
“Bashkëshorti im është serb dhe që dyzet vite rresht njëri ndër aktorët më të suksesshëm në kinematografinë ish jugosllave dhe të tanishme serbe,
Por ai s’ka as gjasa teorike për t’i interpretuar këto dy poema të vështira në këtë nivel, edhe pse janë perle të thesarit letrar dhe artistik të gjuhes së tij amtare.
Ndërkaq shkrimet e tua as që dua t’i analizojë, sepse druaj që analiza ime e ftohtë do t’i hip si akull sipër mesazhit të tyre të ngrohtë dhe origjinal, që ngërthejnë në vetvete dhe përçojnë në njëmijë mënyra dhe ngjyra”.
Fjalën e kishte sidomos për interpretimet që ia kam bërë poemes lirike “Ne daj se Ines” dhe asaj epike “Čovjek pjeva poslije rata”.
T’jua them të drejtën asgjë nuk më pëlqen më shumë se arti letrar, artistik dhe politikë.
Por unë thjesht nuk kam talent për ta materializuar.
Sepse kohë të gjatë edhe pa këtë talent të rëndësishëm, goxha mirë kam jetuar, prandaj disi e kam nënçmuar.
Mirëpo më villët kur disa njerëz me diploma kiosku, ma kushtëzojnë hapjen e dyerve me diplomat e Kosovës, që janë shndërruar në kondoma, apo vula të injorancës.
Dorën në zemër disa sosh edhe m’i kanë hapur dyert, por duke më kushtëzuar që të mos jem vetvetja.
E pa malo sutra.
Të gjjthve ua fali premtet e rreme, sepse nuk dijnë se çfarë bëjnë, por jo Albin Kurtit.
Kur në këtë vend as Albini nuk e mban premtimin, atëherë nuk pres dhe shpresoj ma prej askujt asgjë.
Dhe mirë është kështu, sepse kohë të gjatë kam jetuar jashtë realitetit kosovar.
Mirëpo uji i rrëmbyeshëm e shpërthen çdo barrikadë.
Dhe nëse dikush mund ta ndalë, atëherë lirisht le t’më ndal edhe mua.
***
Lirim Gashi
Hajmo brate da napravimo opet Jugoslaviju
Prijatelj Srbin iz Srbije rekao mi je jutros, “Hajdemo brate opet napraviti Jugoslaviju.
Živjet ćemo 100% bolje nego sada.
Ja mu kažem: Hajde, brate, zašto ne, ali ovaj put pod jednim uslovom: mi Albanci da je gradimo, a vi Srbi da nas učite kako to ide.
Ali bojim se da ćete je vi Srbi brže srušiti nego što ćemo je mi Albanci sagraditi.
Stoga vas molimo da nas naučite kako je izgraditi, a ja obećavam da ćemo vas naučiti kako je srušiti.
Barem nam neće biti dosadno, jer ćemo stalno nešto zajedno graditi i rušiti.
A Evropa i Amerika će nam se diviti zbog toga, jer ćemo im svojim rukama dati pečat gluposti.
Kaže: Ma ja sam mislio ozbiljno, ali imam utisak da se ti šališ.
Ja mu kažem: ne šalim se ja malo, ja se puno šalim.
Ali barem se ozbiljno šalim.
Šala na stranu, jer spjev koji sledi opisuje jednu surovu realnost.
Onog trenutka kad ću imati luksuz baviti se samo stvarima koje mi najbolje idu, iz bijesa što nisam započeo ranije učinit ću harakiri.
Nema većeg prokletstva nego biti u mnogim poljima, daleko bolji od onih koji su ih čitav život proučavali i studirali.
Žena jednog poznatog srpskog glumca, nakon što je pročitala neke zapise i poslušala dvije moje izvedbe na srpskohrvatskom jeziku, obratila mi se u inboxu mog Facebook profila sa sljedećim riječima:
“Moj muž je Srbin i četrdeset godina zaredom jedan od najuspješnijih glumaca u bivšoj jugoslavenskoj i sadašnjoj srpskoj kinematografiji,
No, nema ni teoretskih šansi protumačiti ove dvije teške pjesme na ovoj razini, iako su biser književnog i umjetničkog blaga njegova maternjeg jezika.
U međuvremenu, ne želim ni analizirati vaše spise, jer se bojim da će moja hladna analiza skočiti poput leda na njihovu toplu i originalnu poruku, koju vi umijete prenositi na tisuću načina i boja”.
Fokus je posebno stavila na moja tumačenja lirske pjesme “Ne daj se Ines” i epa “Čovjek pjeva poslije rata”.
Iskreno da vam kažem, ne volim ništa više od književne, umjetničke i političke umjetnosti.
Ali jednostavno nemam talenta da materijalizujem svoj talenat.
Jer dugo sam i bez ovog važnog talenta živio prilično dobro pa sam ga nekako podcijenio.
Ali srce me boli, kad me neki ljudi s diplomama kioska uvjetuju kosovskim diplomama, koje su se pretvorile u kondome ili pečate neznanja.
Neki su mi čak otvorili vrata, ali su me istovremeno uvjetovali da ne budem svojstven.
E pa malo sutra.
Opraštam svima ružne vardije za osobnu korist, jer ne znaju što rade, ali ne i Albinu Kurtiju.
Kad u ovoj zemlji ni Albini ne održi svoje obećanje, onda to ne očekujem od nikoga.
I to je dobro jer dugo sam živio izvan kosovske stvarnosti.
No, bijesna voda ruši svaku barikadu.
A ako je netko može zaustaviti, neka zaustavi i mene.
