Shkruar nga Peter Rossbach për gazetën Thüringener Allgemeine
Përkthyer nga Lirim Gashi
“Paratë duhen shumë më urgjentisht diku tjetër”. Shpëtim Alaj ka rreth 3500 klientë
Një mendim i parë u shndërrua shpejt në një vendim të fortë dhe më pas në vepër: Javën e kaluar, Shpëtim Alaj i ktheu në Ministrinë për çështje ekonomike 11,500 euro që i takuan si sipërmarrës nga ndihma emergjente për viktimat financiare të Corona Virusit në vitin 2020. “Paratë duhen më urgjentisht diku tjetër,” thotë 54-vjeçari.
Alaj e di se çfarë është nevoja. Ai u largua nga vendi i tij, Kosova dhe erdhi në Gjermani në vitin 1992 para luftës. Ai, i cili ishte politikisht aktiv atje dhe një përfaqësues i zgjedhur në këshillin e të rinjve të qytetit, duhej të ikte. Agjenti i trajnuar i përcjelljes përfundoi studimet e tij për administrim biznesi në Erfurt. Në 2002 ai filloi biznesin e tij me shërbimin doganor. “Alaj Kompania tani ka shtatë punonjës dhe, përveç selisë së saj në Eisenach, është gjithashtu aktive në Erfurt dhe Aachen.
Kompania është e specializuar për “administrim doganor”. Alaj ka rreth 3500 klientë në mbarë vendin – kompani industriale, kompani të mesme dhe biznese të vogla. E përbashkëta e të gjithëve është se ata eksportojnë ose importojnë mallra, pjesë individuale dhe grupe produktesh përtej kufijve të BE -së. Kjo shkon nga tekstilet dhe ilaçet deri tek komponentët për industrinë.
“Është pothuajse e pamundur që sipërmarrësit e vegjël dhe të mesëm të menaxhojnë numrin e madh të rregulloreve doganore në botë. Kompanitë e mëdha janë gjithashtu paafta për të trajtuar këto pyetje nga stafet brenda kompanisë, “përshkruan Alaj. Në botë, pothuajse çdo vend jashtë BE -së ka rregullat e veta të importit dhe eksportit, të cilat gjithashtu po ndryshojnë vazhdimisht. “Prandaj është gjithmonë më mirë nëse ne kontaktojmë me kompaninë paraprakisht dhe mund të këshillojmë për çështje që lidhen me eksportet dhe importet,” thotë Shpëtim Alaj. Në disa vende ka kuota shtesë, kështu që mallra të caktuara mund të importohen ose eksportohen vetëm deri në një kufi vjetor të sipërm për të mbrojtur ekonominë e tyre.
Alaj ka jetuar në Eisenach që nga mesi i viteve 1990, është bashkëshort, baba i dy djemve dhe një “gjysh krenar”. Ndërkohë ai është bërë një lloj “ambasadori për diversitetin” në rajon. Ai është I shoqërueshem dhe bamirës në projekte të panumërta, nga “shoqata e dashamirësve të fitimit veror deri tek miqtë e një shkolle të mesme. Ai është president i klubit hendbollistik ThSV dhe ishte për katër vjet në komitetin sportiv dhe social të këshillit të qytetit si një qytetar i thirrur.
“Më së voni deri në mars 2020, natyrisht, edhe ne, i kemi ndjerë qartë pasojat e bllokimit të parë. Eksportet dhe importet u shembën, zinxhirët e furnizimit u prishën. Së pari, shitjet ranë me dhjetë përqind, pastaj me 20, dhe në fund me mbi 30 përqind për vetëm disa javë, “kujton sipërmarrësi nga Esenach.
“Në këtë situatë, qeveritë federale dhe ato shtetërore gjeneruan ndihmën urgjente për kompanitë dhe ndihmuan shpejt dhe në mënyrë jo burokratike. Kjo më dha mua siguri mendore dhe financiare që në fillim, në fund të fundit, askush nuk e dinte sa do të përkeqësohej gjendja, “thotë Alaj, duke lavdëruar qeverinë federale dhe shtetin.
Ai aplikoi për 11,500 euro dhe shpejt e mori ndihmën. “Humbjet ishin dhe ende ndodhin në lartësi të mëdha. Unë mund ta dëshmoj këtë në çdo kohë, “thotë Alaj. Për të, situata në kompani gradualisht u stabilizua përsëri pas tremujorit të fundit të vitit 2020. Në pranverën e vitit 2021, atij i erdhi mendimi që t’i kthente paratë. Alaj: “Po, më së voni pas shikimit të fotografive të katastrofës së përmbytjeve në Nordrhein-Westfalen dhe Rheinland-Pfalz, ishte e qartë për mua se do ta ktheja ndihmën. Në shenjë mirënjohjeje dhe solidariteti me viktimat dhe shtetin.
Nga refugjati në shefi të kompanisë së tij: Shpëtim Alaj gjen shtëpinë e dytë në Thüringen.
Florian Girwert
05/08/2012, 11:30 paradite | Koha e leximit: 9 minuta
Shpejtim Alaj është shefi vetvetes për dhjetë vjet më radhë: 20 vjet më parë ai erdhi si refugjat nga Kosova, dhe në 2002 filloi biznesin e tij. Ai tani e sheh Thüringen-in si shtëpinë e tij të dytë.
Kur bëhet fjalë për çështje doganore ose të tregtisë së jashtme, Shpëtim Alaj shfaqet para kolegëve gjerman dhe përjetohet prej tyre si një lloj enciklopedie që lëviz me këmbë. Burri, i cili u largua nga Kosova në 1992, është personi i zgjedhur dhe dëshiruar kontaktues dhe ndërmjetësues për shumë kompani në Thüringen dhe më gjerë, e sodmos kur bëhet fjalë për këshillimin e kompanive ose trajtimin e drejtpërdrejtë të transaksioneve.
Kompania e tij tani ka ekzistuar për dhjetë vjet, me tre degë në Thüringen (Eisenach, Erfurt, Nordhausen) dhe një në Aachen. 20 vjet pas mbërritjes së tij në Gjermani, përveç festimeve, ai gjithashtu merr kohë të shikojë prapa:
Kur Alaj erdhi në Gjermani në 1992 në mesin e të njëzetave, nuk dukej si një histori suksesi. “Unë kam qenë nënpunës në ish Jugosllavi deri atëherë, por jam shkarkuar për arsye politike,” raporton ai. Udhëzimi për këtë erdhi nga Beogradi në atë kohë dhe ishte pasojë e politikave nacionaliste të Sllobodan Millosheviçit, të cilat përfundimisht çuan në një seri luftërash në rajon. Alaj ishte gjithashtu politikisht aktiv në atë kohë. Por pasi presidenti jugosllav kufizoi autonominë e rajonit të Kosovës, as kjo nuk ishte më e mundur.
Si rezultat, ai erdhi në Gjermani në 1992 me gruan e tij shtatzënë Besimen, në zonën përreth Trierit, qytetit romak me Porta Nigra -n e famshme. “Në fakt, fillimisht besoja se do t’i vetëm disa muaj aty, sepse për në imagjinatën time shfuqizimi politik i diktatorit Millosheviq nga Perëndimi dhe zëvendësimi i tij me një demokrat ishte vetëm çështje kohe,” thotë sipërmarrësi. Kjo është arsyeja pse ai nuk donte azil. Sidoqoftë, në fund, kjo ishte mënyra e vetme për të kaluar më shumë se tre muaj. “Pas disa javësh të kaluara aty, kuptova se nuk kisha alternativë përpos të rrija aty edhe një kohë “.
Pasoi dërgimi i asilkërkuesve në shtëpinë e pleqve
Kundër vullnetit të të tyre, ata fillimisht u dërguan në Katzhütte dhe më vonë në Andenhausen në Rhön. “Ne kaluam dy muaj atje në një kazermë të vjetër,” thotë atëherë 26-vjeçari. Përkundër të gjitha fatkeqësive dhe problemeve gjuhësore në atë kohë, ai u përpoq të përfitonte sa më shumë nga koha. “Më ndihmoi që isha një futbollist i mirë.” Ai kishte kontakte me njerëzit në Zella / Rhön përmes futbollit – ku fitoi aftësitë e tij të para gjuhësore. Një mik dhe shok i skuadrës erdhi për të vizituar babain e femiut ende të pa lindur në shtëpinë e azilkërkuesve dhe më pas vendosi ta largojë atë nga atje. “Ne ishim 15 ose 20 kombësi atje, 70 njerëz ndoshta, dhe kishim vetëm një tualet dhe pak hapësirë.”
Por për shkak se gruaja e tij do të lindte së shpejti, shoku pyeti një mik të drejtorit menaxhues të shtëpisë së pleqve Elisabethenruhe në Eisenach nëse kishte një dhomë falas atje për çiftin e ri. Kjo ishte e mundur në 1992 për një muaj me ndihmën e një kuponi pushimesh, pastaj u kërkua një transferim në rrethin Eisenach, në Treffurt. Për shkak se shtëpia e të moshuarve ishte e vendosur në atë që atëherë ishte distrikti Eisenach, prindërit e ardhshëm “u toleruan zyrtarisht”.
Ai mësoi gjermanisht shpejt: në fushën e futbollit dhe, me ndihmën e një fjalori, nga gazeta – ai ka qenë lexues dhe abonues i gazetës sonë për 15 vjet rresht. Në fillim gruaja e tij, e cila tashmë mund të fliste po ashtu gjermanisht, ishte një ndihmë e madhe, ndërsa pas disa muajsh ai ishte po ashtu në gjendje të “thoshte vetë atë që donte”.
Fitimi i jetesës së pavarur për familjen e re, që ishte qëllim i menjëhershëm, megjithatë doli të ishte i vështirë. “Unë u përpoqa shumë për të punuar në hotelieri ose ndërtim, sepse në këtë mënyrë jo vetëm që fitoja lekë, por nuk më duhej as për kondicion shumë stërvitje,” thotë ai dhe mund të buzëqeshë për këtë në retrospektivë. Në atë kohë kishte papunësi të madhe, disa e refuzuan ashpër, madje i bërtitën, dhe diku tjetër ai u trajtua me mirësi sipas motos: “Ejani pas disa muajsh dhe kërkoni sërish punë”. Në vjeshtën e vitit 1992 ai filloi të luante futboll në Eisenach dhe u lejua të bashkohej me ekipin e ligës kombëtare. Sidoqoftë, karriera e tij përfundoi përsëri në 1993 – inflamacion i periosteumit.
Sporti si një hapëse e dyerve
“Hera e parë ishte si një hapëse e dyerve për mua”. Ai u takua me shumë njerëz të mirë atje, ndihmoi në organizimin e ngjarjeve dhe salsiçeve të skuqura. Fillimisht në futboll, pastaj në hendboll. Presidenti i ThSV në atë kohë, Detlef Alban, e ftoi Shpëtimin, të cilin bashkëlojtarët e quanin “Shpejt”, të punonte në dyqanin e tij të zdrukthtarisë në 1997. Në ndërkohë kishte oferta – por zyra e punësimit ia refuzonte ato, ndoshta për shkak të statusit të refugjatit politik. Pas 18 muajsh ai ishte tashmë një mjeshtër i punëtorisë dhe kujdesej për bashkimin e ekipeve të punonjësve dhe kontrollon vendet e ndërtimit: “Kam mësuar një sasi të jashtëzakonshme atje, madje kam marrë licencën time të ngritësit të vinçit.”
“Mësova gjëra të jashtëzakonshme atje, madje mora licencën time të ngritësit të viçit.” Ai i është mirënjohës Detlef Albanit për këtë edhe sot e kësaj dite.
Gjatë kësaj kohe ai vuri re se qëndrimi i tij në Gjermani mund të bëhej i përhershëm, situata politike nuk ishte qetësuar dhe kishte gjithmonë luftëra të reja. Sllovenia, Kroacia, pastaj Bosnje-Hercegovina dhe në fund edhe Kosova. Por në planin afatgjatë ai nuk donte të ishte zejtar, siç thotë ai. “Testi i aftësisë së zyrës së punës më atestoi talent logjistik, gjë më përshtatej mua shumë”. Organizatori i testit “kërkoi me ngulm” rikualifikim për të. Në vitin 2000 ai u diplomua si një transportues mallrash dhe mori një punë në një agjenci doganore nga Fulda, e cila hapi një degë në Eisenach.
Në atë kohë ai kishte arritur shumë me shefin e tij, i cili, megjithatë, nuk e mbajti çdo premtim që kishte bërë, kështu që në 2002 ai hapi dyqanin e tij, Zoll & Speditions Service. Ai punonte nga ora gjashtë e gjysmë në mëngjes deri në 22:30 gjatë javës, ndërsa të Shtunën “vetëm” deri në ora gjashtëmbëdhjetë pasdite. Më në fund ai ishte në gjendje të përballonte shpenzimet për punonjësin e parë. Në atë kohë, Alaj ndaloi tiganisjen e salciçeve, kjo ishte e mundur vetëm për ThSV deri në 2001. Pastaj ai u zgjodh në bordin e thesarit, një nder që vazhdon ta prekë edhe sot e kësaj dite. “E gjithë koha u shpenzua në punë dhe ThSV.” Por dy fëmijët e tij e kanë gjetur rrugën drejt hendbollit – një fat fati. Përveç kësaj ThSV është për të gjithashtu diçka si një familje.
Puna atje ishte gjithashtu shumë e dobishme për të, ai bëri kontakte. “Dhe angazhimi im ka bërë përshtypje te njerëzit.” Ai madje u lejua të drekonte me Kancelarin Gerhard Schröder si rezultat i punës së suksesshme dhe kontakteve të mira. “Sigurisht që gjatë këtij rrugëtimi kisha edhe mosmarrëveshje me kolegët, por ne i tejkalonim ato.”
Biznesi funksionoi gjithsesi: në 2004 ai hapi zyrën e tij në Erfurt, drejtpërdrejt në aeroport në të njëjtën ndërtesë me vetë zyrën doganore.Pas zgjerimit të BE -së, ndërhyrja e pritshme në biznes pasoi sepse kufijtë e brendshëm kishin rënë. “Por pastaj biznesi ndërkombëtar filloi përsëri,” thotë Alaj. Sot ai merr zhdoganimin e plotë për kompanitë e njohura si Mitec, Technisat ose Viba Sweets. “Për shumë njerëz, kjo zonë është thjesht shumë komplekse.” Përveç kësaj, ofrohen kurse trajnimi “në mënyrë që klientët tanë të dinë se çfarë të na raportojnë”.
Shtëpia u gjet
Dega e tretë është në Nordhausen që nga viti 2009, dega e katërt në Aachen u shtua në 2011. Në vitin 2007 Alaj u diplomua në Akademinë e Administrimit dhe Biznesit në Erfurt me një diplomë në administrim biznesi, natyrisht me notën “shumë mirë 2”. Ai mbërriti definitivisht në Gjermani përmes suksesit të tij.
Në 1999, menjëherë pas sulmit të NATO -s, ai u kthye në Kosovë për herë të parë. “Nuk ishte një pamje e bukur. Asgjë nuk ishte ashtu siç e mbaja mend, shtëpia ishte djegur.” Ende ka kontakte, ai udhëton poshtë një ose dy herë në vit. Sidoqoftë, shtëpia e tij primare tani është Thüringeni. Këtu fitoi respekt edhe duke i dhuruar donacione klubeve dhe shkollave. “Dhe shtëpisë së pleqve, e cila na mori në atë kohë.” Sepse Shpetim “Speedy” Alaj beson se gjithkush duhet të kthejë diçka që ka marrë nga shoqëria – edhe nëse “ndihma që njeriu merr në kohëra të vështira kurrë nuk mund të kthehet”. Është fat dhe privilegj për çdo njeri ndihma që e merr prej njerëzve shum të mirë në një situatë të pashpresë.
********
SENACH. Unternehmer Shpetim Alaj zahlt die ihm bewilligten Corona-Soforthilfen zurück. „Geld wird an anderer Stelle dringender benötigt”. Shpetim Alaj hat bundesweit rund 3500 Kunden-
Aus einem ersten Gedanken wurde schnell ein fester Entschluss und dann die Tat: Vergangene Woche hat Shpetim Alaj die 11.500 Euro, die ihm im Jahr 2020 als Unternehmer an Corona-Soforthilfen bewilligt und ausgezahlt wurden, an das Wirtschaftsministerium zurücküberwiesen. „Das Geld wird an anderer Stelle gerade dringender benötigt“, sagt der 54-Jährige.
Alaj weiß, was Not ist. Er ist 1992 vor dem Krieg aus seinem Heimatland Kosovo mach Deutschland geflohen. Er, der dort politisch engagiert und gewählter Vertreter in Jugendräten und Stadtrat war, musste fliehen. Der gelernte Speditionskaufmann schloss dann in Erfurt noch das Studium zum Betriebswirt ab. 2002 machte er sich selbstständig mit dem Zollservice Alaj. Mittlerweile hat das Unternehmen sieben Mitarbeiter und ist neben dem Hauptsitz Eisenach noch in Erfurt und Aachen aktiv.
Die Firma ist Spezialist bei „zolltechnischen Abwicklungen“. Alaj hat bundesweit rund 3500 Kunden – Industriebetriebe, Mittelständler und Kleinunternehmer. Alle eint, dass sie über die Grenzen der EU exportieren oder importieren, Waren, Einzelteile, Produktgruppen. Das reicht von der Palette Textilien über Medikamente bis hin zu Bauteilen für die Industrie.
„Kleinen und mittleren Unternehmern ist es fast unmöglich, die Vielzahl der zollrechtlichen Regeln auf der Welt zu überblicken. Auch große Unternehmen siedeln die Abwicklung dieser Fragen aus dem Unternehmen aus“, beschreibt Alaj. Auf der Welt hat nahezu jedes Land außerhalb der EU eigene Ein- und Ausfuhrbestimmungen, die zudem auch noch stetig in Bewegung sind. „Da ist es immer besser, wenn wir im Vorfeld mit den Unternehmen in Kontakt kommen und in Fragen von Ex- und Import beraten können“, sagt Shpetim Alaj. In manchen Ländern gibt es zusätzlich noch Kontingente, also dürfen bestimmte Waren nur bis zu einer jährlichen Obergrenze ein- oder ausgeführt werden, zum Schutz der eigenen Wirtschaft.
Alaj wohnt seit Mitte der 1990-er Jahre in Eisenach, ist Ehemann, Vater von zwei Söhnen und „stolzer Opa“. In der Region ist er mittlerweile so eine Art „Botschafter der Vielfalt“. An unzähligen Stellen ist er sozial und caritativ engagiert, vom Förderverein der Sommergewinnszunft bis zum Förderverein eines Gymnasiums. Er ist Präsident des ThSV und saß vier Jahre im Sport- und Sozialausschuss des Stadtrates als berufener Bürger.
„Spätestens ab März 2020 spürten natürlich auch wir deutlich die Folgen des ersten Lockdowns. Ex- und Importe brachen zusammen, die Lieferketten rissen. Zuerst sank der Umsatz um zehn Prozent, dann um 20, am Ende waren es über 30 Prozent in nur wenigen Wochen“, erinnert sich der Eisenacher Unternehmer. „In dieser Situation haben Bund und Land dankenswerterweise die Soforthilfen für Betriebe aufgelegt, haben unbürokratisch und schnell geholfen. Das war für mich erst einmal sehr beruhigend, schließlich wusste ja keiner, wie schlimm es noch wird“, sagt Alaj lobend in Richtung Bund und Land.
Er habe 11.500 Euro beantragt und schnell erhalten. „Die Verluste waren und sind auch in der Höhe aufgetreten. Das kann ich jederzeit nachweisen“, so Alaj. Bei ihm habe sich die Lage im Unternehmen dann ab dem letzten Quartal des Jahres 2020 nach und nach wieder stabilisiert. Im Frühjahr 2021 sei ihm dann schon der Gedanke gekommen, das Geld wieder zurückzugeben. Alaj: „Aber spätestens mit den Bildern der Flutkatastrophe in Nordrhein-Westfalen und Rheinland-Pfalz war mir klar, dass ich es auch tue. Als Zeichen der Dankbarkeit, der Solidarität und des Zusammenhaltes.
Vom Flüchtling zum Firmenchef: Shpetim Alaj findet Heimat in Thüringen
Florian Girwert
08.05.2012, 11:30 | Lesedauer: 9 Minuten
Seit zehn Jahren sein eigener Chef: Vor 20 Jahren kam Shpetim Alaj als Flüchtling aus dem Kosovo, 2002 machte er sich selbstständig. Thüringen sieht er mittlerweile als Heimat.
Was Zollangelegenheiten oder Außenhandelsfragen angeht, dann erscheint Shpetim Alaj als eine Art wandelndes Lexikon. Der 1992 aus dem Kosovo geflüchtete Mann ist in Thüringen und darüber hinaus für viele Unternehmen Ansprechpartner der Wahl, wenn es um entsprechende Beratung von Unternehmen oder die direkte Abwicklung von Geschäften geht.
Seit zehn Jahren gibt es sein Unternehmen mit mittlerweile drei Filialen in Thüringen (Eisenach, Erfurt, Nordhausen) und einer in Aachen. 20 Jahre nach seiner Ankunft in Deutschland nimmt er sich neben Feierlichkeiten auch die Zeit für einen Blick zurück:
Als Alaj 1992 mit Mitte 20 nach Deutschland kam, sah es nach einer Erfolgsgeschichte nicht aus. “Ich war bis dahin in Jugoslawien Standesbeamter, wurde aber aus politischen Gründen entlassen”, berichtet er. Die Anweisung dafür sei damals aus Belgrad gekommen und eine Folge der nationalistischen Politik Slobodan Milosevics gewesen, die letztlich auch zu einer Reihe von Kriegen in der Region führte. Auch politisch engagiert habe er sich damals. Aber nachdem der jugoslawische Präsident die Autonomie der Region Kosovo beschnitten habe, sei auch das nicht mehr möglich gewesen.
Folglich sei er 1992 mit seiner schwangeren Frau Besime nach Deutschland gekommen, in den Raum um Trier, der Römerstadt mit der bekannten Porta Nigra. “Eigentlich sollten es nur ein paar Monate werden. Die Ablösung Milosevics war für mich nur eine Frage der Zeit”, sagt der Unternehmer. Deshalb habe er auch kein Asyl gewollt. Das aber sei am Ende die einzige Möglichkeit gewesen, länger als drei Monate werden. “Nach ein paar Wochen im Land habe ich dann verstanden, dass es keine Alternative gab”.
Gast im Altenheim
Gegen den Willen der Asylbewerber habe man diese dann zunächst nach Katzhütte verfrachtet und später nach Andenhausen in der Rhön. “Dort haben wir dann zwei Monate in einer alten Kaserne zugebracht”, sagt der damals 26-Jährige. Trotz aller Widrigkeiten und damals auch sprachlicher Probleme habe er versucht, das Beste aus der Zeit zu machen. “Dabei hat es mir geholfen, dass ich ein guter Fußballer war.” Über den Fußball habe er Kontakt zu den Menschen in Zella/Rhön – und sammelte erste Sprachkenntnisse. Ein Freund und Mannschaftskamerad kam den werdenden Vater im Asylbewerberheim besuchen und habe dann beschlossen, ihn da herauszuholen. “Wir waren dort 15 oder 20 Nationalitäten, 70 Leute vielleicht, und hatten bloß eine Toilette und wenig Platz.”
Weil aber seine Frau bald niederkommen sollte, habe der Freund einen befreundeten Geschäftsführer des Altenpflegeheims Elisabethenruhe in Eisenach gefragt, ob dort ein freies Zimmer nicht für das junge Paar nutzbar sei. Das ging 1992 für einen Monat mit Hilfe eines Urlaubsscheins, dann habe man einen Transfer in den Kreis Eisenach beantragt, nach Treffurt. Weil das Altenheim im damaligen Kreis Eisenach gelegen gewesen sei, wurden die werdenden Eltern “offiziell geduldet”.
Deutsch habe er schnell gelernt: auf dem Fußballplatz und, mit Hilfe eines Wörterbuchs, aus der Zeitung – Leser unserer Zeitung ist er seit nunmehr 15 Jahren. Am Anfang sei seine Frau, die schon ein paar Fetzen konnte, eine große Hilfe gewesen, nach ein paar Monaten habe er selbst “sagen können, was ich wollte”.
Den Unterhalt für die junge Familie zu verdienen, was sehr früh sein Ziel gewesen sei, habe sich allerdings als schwierig herausgestellt. “Ich habe mich sehr um Arbeit in der Gastronomie oder auf dem Bau bemüht, obwohl ich als Standesbeamter ja nie eine Bohrmaschine halten musste”, sagt er und kann im Nachhinein darüber lächeln. Damals habe es ja eine hohe Arbeitslosigkeit gegeben, manche hätten ihn schroff abgewiesen, sogar angeschrien, anderswo sei er freundlich behandelt worden: “Kommen Sie in ein paar Monaten wieder.” Im Herbst 1992 sei er dann in Eisenach zum Fußball gekommen, in die Landesliga-Mannschaft durfte er einsteigen. Die Karriere endete allerdings 1993 wieder – Knochenhautentzündung.
Sport als Türöffner
“Die erste Zeit war aber wie ein Türöffner für mich”. Viele nette Leute habe er dort getroffen, hat beim Organisieren von Veranstaltungen geholfen, Bratwürste gebraten. Erst beim Fußball, dann beim Handball. Der damalige ThSV-Präsident Detlef Alban habe ihn, der beim Sport den Spitznamen “Speedy” bekam, 1997 eingeladen, in seiner Tischlerei zu arbeiten. Zwischendurch habe es zwar Angebote gegeben – die aber habe das Arbeitsamt zunichte gemacht, wohl wegen des Status als politischer Flüchtling. Nach 18 Monaten ist er bereits Werkstattmeister und kümmert sich um die Zusammenstellung von Teams, kontrolliert Baustellen: “Dort habe ich unheimlich viel gelernt, sogar den Gabelstaplerschein gemacht.” Dankbar ist er Detlef Alban dafür bis heute.
In dieser Zeit habe er gemerkt, dass sein Aufenthalt in Deutschland dauerhaft werden könnte, die politische Lage habe sich nicht entspannt, immer neue Kriege gab es. Slowenien, Kroatien, dann Bosnien-Herzegowina und am Ende auch im Kosovo. Auf Dauer aber wollte er kein Handwerker sein, wie er sagt. Der Eignungstest des Arbeitsamtes habe besagt, er solle etwas mit Logistik versuchen, “das würde mir liegen”. Die Testleiterin habe dann für ihn auch die Umschulung “mit Vehemenz gefordert”. Im Jahr 2000 hatte er den Abschluss im Beruf Speditionskaufmann in der Tasche und nahm eine Stelle bei einer Zoll-Agentur aus Fulda an, die eine Niederlassung in Eisenach eröffnete.
Viel habe er damals mit seinem Chef erreicht, der allerdings habe nicht jede gegebene Zusage eingehalten, so eröffnete er 2002 sein eigenes Geschäft, die Zoll & Speditions Service. Von halb sieben bis 22.30 Uhr am Abend geht es in der Woche, am Samstag “nur” bis vier Uhr nachmittags. Dann endlich habe er sich den ersten Angestellten leisten können. Bratwürste hat Alaj damals dann nicht mehr gebraten, das ging für den ThSV nur bis 2001. Dann wurde er als Schatzmeister in den Vorstand gewählt, eine Ehre, die ihm bis heute nahe geht. “Die gesamte Zeit ging für Arbeit und ThSV drauf.” Seine beiden Kinder haben aber den Weg zum Handball gefunden – eine glückliche Fügung. Aber der ThSV sei ja auch so etwas wie eine Familie.
Die Arbeit dort hat ihm auch viel genützt, Kontakte hat er geknüpft. “Und mein Engagement hat die Leute beeindruckt.” Sogar mit Kanzler Gerhard Schröder habe er deshalb einst essen dürfen. “Feindseligkeiten hat es natürlich auch gegeben, aber die haben wir weggesteckt”: Ein Kindergeldantrag sei auf Widerstand gestoßen, eine Bürgschaft war schwer zu bekommen.
Geklappt hat es mit dem Geschäft trotzdem: 2004 eröffnete er sein Büro in Erfurt, direkt am Flughafen im gleichen Gebäude wie der Zoll selbst. Nach der EU-Erweiterung sei die erwartete Delle im Geschäft gefolgt, weil die Binnengrenzen gefallen seien. “Dann aber ist das Auslandsgeschäft wieder angesprungen”, sagt Alaj. Heute übernimmt er die komplette Zollabwicklung für namhafte Unternehmen, etwa Mitec, Technisat oder Viba Sweets. “Vielen ist dieser Bereich einfach zu komplex.” Zudem würden Schulungen angeboten, “damit unsere Kunden auch wissen, was sie uns melden müssen.”
Heimat gefunden
Die dritte Filiale steht seit 2009 in Nordhausen, die vierte Filiale in Aachen kam 2011 dazu. 2007 hat Alaj den Abschluss zum Betriebswirt an der Verwaltungs- und Wirtschaftsakademie in Erfurt geschafft, natürlich mit “sehr gut2. Er ist in Deutschland angekommen.
1999 war er kurz nach dem Nato-Angriff das erste Mal wieder im Kosovo. “Kein schöner Anblick. Nichts dort war so, wie ich es in Erinnerung hatte, das Haus war verbrannt.” Kontakt gibt es trotzdem noch, ein bis zweimal pro Jahr reist er hinunter. Seine Heimat allerdings sei jetzt Thüringen. Hier engagiert er sich, spendet an Vereine und Schulen. “Und an das Seniorenheim, was uns damals aufgenommen hat.” Denn Shpetim “Speedy” Alaj findet, dass jeder etwas von dem zurückgeben muss, was er von der Gesellschaft bekommen hat – auch wenn sich “solche Hilfe, wie wir sie bekommen haben, nicht zurückgeben lässt”. Es sei ein Traum, es mit Hilfe vieler guter Menschen geschafft zu haben.
_____
https://www.tlz.de/regionen/eisenach/geld-wird-woanders-dringender-benoetigt-eisenacher-unternehmer-zahlt-corona-soforthilfe-zurueck-id233335065.html
