ALASKA
Me Alaskën, të cilën Rusia e konsideronte të largët dhe të padëshiruar, Sankt Peterburgu nuk kishte ndonjë afeksion të veçantë.
Lufta e Krimesë, kështu, u bë pikë kyçe që çoi në reflektimin dhe rishikimin e politikës ruse në lidhje me Amerikën .
Kur Britanikët dhe Francezët sulmuan Petropavlovsk-Kamçatskij në vitin 1854, Perandoria Ruse kuptoi se mund të humbiste gjithçka, pas dështimit të saj në Europë.
Presioni nga brenda dhe jashtë për të zgjidhur çështjen territoriale të Rusisë ishte gjithnjë e më i madh.
Në vitet 1853 dhe 1857, funksionarët rusë filluan të shqyrtojnë mundësinë e shitjes së Alaskës.
Pavarësisht se ishte bërë urgjente zgjidhja e kësaj çështjeje, qeveria ruse nuk mund të merrte një vendim të shpejtë.
Në vitin 1861-1862, u dërgua një ekspeditë në Alaska për të dokumentuar dhe vlerësuar gjendjen e kolonisë.
Raporti që mbërriti në Sankt Peterburg përmbante disa vërejtje kritike mbi prosperitetin ekonomik të kolonisë, por gjithashtu jepte një pasqyrë më pozitive, duke ndryshuar mendimet për të ardhmen e Alaskës.
Kërkimi për pasuri natyrore në Alaska, veçanërisht për arin, nuk luajti një rol të madh në këto vlersime.
Në fakt, tregtia me balenat kishte tërhequr gjithnjë e më shumë anije të huaja dhe kishte ndikuar në rënien e sovranitetit rus mbi këtë territor.
Kjo krijoi frikë se një zbulim i ngjashëm me ato të Kalifornisë do të çonte në një shpërthim të mineraleve dhe në një erozion të kontrollit rus.
Në fund, shitja e Alaskës u vendos nga qarqet më të ngushta të pushtetit në Sankt Peterburg në dhjetor të vitit 1866 dhe u finalizua me një marrëveshje dypalëshe me Shtetet e Bashkuara në mars te vitit 1867.
Për Shtetet e Bashkuara te Amerikës kjo blerje e territoreve të reja nuk kishte asnjë karakter të papërshtatshëm apo skandaloz.
Disa kritika në lidhje me këtë vendim, përfshirë ato të shtypit, duke e quajtur atë si një ,,kuti e akullt të Seward“ filluan të përhapen, dhe fillimisht qeveria e SHBA-së nuk kishte një strategji të qartë se si të menaxhonte territorin.
Sidoqoftë, kjo ishte një periudhë kur asnjë nga palët nuk e dinte si të menaxhonte një hapesire të tillë, por marrëveshja përfundoi dhe Alaska u bë pjesë e Shteteve të Bashkuara te Amerikës.
Sekretari i Shtetit i SHBA-së, William H. Seward, organizoi blerjen e Alaskës për 7.2 milionë dollarë më 9 prill 1867.
Sot 7.2 mil.usa dollar te asaj kohe kan vleren e mbi 150 mil.usa dollar.
Sot vlera e Alaskës është mbi 500 Miliard usa dollar.
New York
23.03.2025
I.Salihu , gazetar hulumtues
