Nga: Dr. Preveza Abrashi
___
* Fragmente nga nje punim I imi I prezentuar ne Kongresin e Kirurgeve per pasojat e renda ne shendet te kirurgeve te cilet jane te obliguar ne orare te stergjata te punes dhe stress kontinual
___
BURNOUT SINDROMI TE KIRURGET e PERGJITHSHEM TE QENDRES KLINIKE UNIVERSITARE TE KOSOVES
___
Ky është një studim inicial për Burnout sindromin te kirurgët e përgjithshëm të Qendrës Klinike Universirare të Kosoves.
Termi “burnout” është përdore herën e parë para 25 vitesh nga psikoanalisti Amerikan Freudenberger, ku në menyrë shkencore është bërë pershkrimi I “thyerjes” fizike dhe psiqike te profesionet që performojnë në orare të gjata dhe nën stress afatgjatë
Në Klinikën e Kirurgjise Abdominale janë 33 kirurgë te pergjithshem, me mbi njëmijë operacione elektive, mbi njëmije operacione emergjente, ku bëjne pjesë traumat më të renda të vendit tonë, mbi katerqind operacione laparaskopike dhe një numer ekstrem i madh kontrollash dhe intervenimesh të vogla kirurgjike. Ata përballen përveq me kushtet e keqia të punës në Qendren tonë, me orare të gjata dhe pune nate, pune me shumë stres dhe pergjegjësi të madhe, lodhje kronike gjer në rraskapitje.
Këtu do të përmenden në pika të shkurta simptomet, faktorët e riskut dhe mundësitë e prvenimit dhe trajtimt të këtij sindromi me pasoja të rënda për shendetin dhe profilin intelektual e njerzorë të kirurgëve
Trajtimi serioz i kesaj dukurie është me interes jetik social për shoqerinë tone.
Specializimi i kirurgjise si dhe ushtrimi i kesaj detyre janë punë e rëndë me përpjekje shume stresuese
Kirurgët e përgjithshëm janë pjesë grupit të degëve kirurgjike të cilët punojnë shumë, punojnë me orare të gjata, ballafaqohen rregullisht me situatat e rënda të jetës dhe vdekjës së pacientëve të tyre duke bërë sakrifica substanciale personale gjatë praktikës në fushën e tyre.
Këto atribute të praktikës kirurgjike, së bashku me vështirësitë dhe kohëzgjatjen e shkollimit,
specializimit dhe trajnimit të ketij profesioni, tërheqin individë me një karakter dhe vendosmëri të veçantë. Këta individë i permbahen një kodi të pashkruar por edhe të nënkuptuar të rregullave si dhe normave dhe pritjeve të larta morale
Ky kod përfshin ardhjen heret në punë dhe qëndrimin gjer vonë, punën e natës dhe orare afat gjata, orare gjate fundjavëve, duke kryer një vëllim të madhë procedurash, duke plotësuar afate të shumëfishta, duke mos u ankuar kurrë dhe duke mbajtur emocionet ose problemet personale jasht nga angazhimet në punë.
Ky lloj orari mund të çojë në kundërproduktivitet në raport me punën me pacientët ose madje edhe sjellje vetë-shkatërruese që mund të ndikojnë edhe në kujdesin per vetën dhe pacientin.
Stresi afatgjatë te kirurgët mund të ketë seriozitet në manifestime duke përfshirë ankthin, depresionin, çrregullimet e gjumit, apatine, rritjen e ndjenjes së vetmisë, shfaqjen e dhimbjeve somatike, veshtërsi në koncentrim, ndikon në rritjen marrëdhënieve ndërpersonale të thyera dhe mund të rritë numrin e divorceve te të martuarit, alkoolizmin, abuzimin e substancave narkotike, dhe në rastet më të rënda vetëvrasjet
Për fat të keq, shumë nga këto probleme janë më të përhapura në mesin e kirurgëve dhe mjekëve në krahasim me ata të cilët praktikojnë disa profesione të tjera.
Stresi afatgjatë te kirurgët mund të ketë seriozitet në manifestime duke përfshirë ankthin, depresionin, çrregullimet e gjumit, apatine, rritjen e ndjenjes së vetmisë, shfaqjen e dhimbjeve somatike, veshtërsi në koncentrim, ndikon në rritjen marrëdhënieve ndërpersonale të thyera dhe mund të rritë numrin e divorceve te të martuarit, alkoolizmin, abuzimin e substancave narkotike, dhe në rastet më të rënda vetëvrasjet
Për fat të keq, shumë nga këto probleme janë më të përhapura në mesin e kirurgëve dhe mjekëve në krahasim me ata të cilët praktikojnë disa profesione të tjera…
