Jusuf Buxhovi përgjat promovimit të librit të tij “Kosova – histori e shkurtër” në Podujevë
Jusuf Buxhovi, shkrimtar dhe historian nga Prishtina
* Promovimi i librit “Kosova – histori e shkurtër” në Podujevë
Promovimi i librit “Kosova – histori e shkurtër” u prit me interesim në Podujevë. Në bibliotekën e qytetit ishte i pranishëm edhe kryetari i Kuvendit Shpëtim Bulliqi, të cilit, autori ia dhuroi librin bashkë me “Kosovën” në tre vëllime në anglisht. Pjesë e këtij promovimi ishte edhe prezantimi i romanit “Shënimet e Gjon Nikollë Kazazit” (botimi i plotësuar), që këto ditë doli nga shtypi, me ç’rast, nga donatori, farmacisti Milaim Abdullahu, iu dhura një pjesë e tirazhit Bibliotekës së qytetit dhe të pranishmëve.
Redaktori dhe botuesi i librit Nazmi Rrahmani, veprën “Kosova – histori e shkurtër” e quajti sintezë të Kosovës në tetë vëllime, e cila në aspektin praktik dhe shkencor, paraqet vazhdimësinë e punës së tij për shkrimin e një historie autoriale jashtë koncepteve ideologjike dhe limiteve që historiografisë shqiptare i vinë nga historiogrefia e Beogradit. Vepra e Buxhovit, theksoi Rrahmani, është e një rëndësie të veçantë, meqë ka vendosur disa standarde të natyrës shqyrtuese dhe rishqyrtuese, veçmas që lidhen me lashtësinë pellazge, rolin e mbretërisë së Dardanisë dhe të Maqedonisë në antikitet si shtylla të saj dhe të tjera të anashkaluara ose të injoruara për interesa të ndryshme politike, që doemos historiografia shqiptare duhet t’i përfill, pa marrë parasysh sjelljen e saj “inerte” ndaj saj. Këtë e bën të domosdoshme edhe fakti se ato, në saje të kësaj vepre dhe depërtimit të saj në qendra të rëndësishme shkencore dhe universitare botërore, tashmë kanë filluar të përfillen nga jashtë dhe të thyejnë gënjeshtrat dhe falsifikimet tjera për shqiptarët nga historiogrfia serbe.
Në fjalën e rastit, autori, pos tjerash u ndal edhe te viti 1913 si dhe mosmarrëveshjet shqiptare të natyrës politike dhe diplomatike me shtetin për afër një shekull që në njëfarë formë vazhdojnë edhe në kohën tonë në raport me dy shtetet shqiptare. Natyrisht se kjo (mos)marrëveshje me shtetin ose së voni edhe me dy shtetet shqiptare lidhet me raportet antihistorike që krijoi Konferenca e Londrës kur krijimi i shtetit të përgjysmuar shqiptarë dhe lënia e trungut të saj jashtë, qendrën historike (Kosovën dhe Maqedoninë bashkë me Epirin) e kthyen në periferi, ndërsa mbetjen tjetër e kthyen në qendër. Këtë realitet me pasoja tragjike për popullatën etnike shqiptare që u shkëput nga tërësia, e cila iu nënshtrua programeve të njohura hegjemoniste nga Beogradi dhe Athina për asimilimin ose rrënimin e strukturës etnike nëpërmes shpronësimeve, shpërnguljeve dhe masave të tjera të etnocideve, kulturocideve e deri te gjenocidet, megjithatë e ndërpreu krijimi i shtetit të Kosovës në vitin 2008, i pranuar ndërkombëtarisht, që njëherësh riktheu baraspeshën e rrënuar të historisë shqiptare që vendosi konferenca e Londrës, zhvillim ky që sipas autorit paraqet të arriturën më të madhe të këtij shekulli. Kështu që, sot dy shtete shqiptare në Ballkan (Shqipëria dhe Kosovë), në njëfarë mënyre korrigjuan padrejtësitë historike ndaj shqiptarëve nga Kriza Lindore e këndej kur hapësira etnike e tyre nën Perandorinë Osmane zuri të bëhet pre e vendeve fqinje (Serbisë, Malit të Zi dhe Greqisë).
Sipas autorit, vendosja e baraspeshës historike shqiptare me krijimin e dy shteteve shqiptare, nuk ka zhvendosur sa duhet dhe si duhet pasojat e mentaliteteve midis “periferisë si qendër dhe qendrës si periferi”, ngaqë logjika e bashkimit kombëtar, si kundërpërgjigje Shqipërisë londineze, mbetet në kornizat ideologjike të shekullit të kaluar, pra te fokusimi te një shtet i përbashkët shqiptar,jashtë realiteteve politike, diplomatike në kuadër të rrethanave gjeostrategjike dhe gjeopolitike. Natyrisht se diskursi i historiografisë institucionale nga Shqipëria, i vendosur mbi kornizat e njohura ideologjike të shtetit komunist si dhe diktati i historiografisë serbo-ruse që ushtrohet sot e gjithëditën te një pjesë e historianëve shqiptarë, ka ndikuar që realitetet londineze të përkthehen “në fakte historike” mbi logjikën shtetërore, me ç’rast, nga historia shqiptare është përjashtuar pjesa më e madhe e trungut (Maqedonia antike, Epiri), ndërsa është minimizuar deri në absurditet Dardania si qendër e antikitetit. Ky shtrembërim antihistorik ka ushqyer edhe reaksionin në formën e parullës “Kosova është Shqipëri”, që si kundër reaksion do të duhej të kishte paradigmën “Shqipëria është Kosovës”, me çka jo vetëm që do të neutralizohej anatema e të ashtuquajturës “Shqipëri e madhe” me konotacione të dëmshme politike, por do të krijohej edhe pamja e drejtë dhe e plotë e historisë shqiptare nga lashtësia si një tërësi, ku Dardania, Maqedonia, Epiri dhe pjesët tjera të Ilirikut, krijojnë trungun etnik, shoqëror-politik dhe kulturor, në vend se të amputohen prej saj pjesët kryesore, siç është vepruar nga historiografia institucionale e shtetit shqiptar, së cilës autori thekson, se i është kundërpërgjigjur me “Kosovën” në tetë vëllime dhe si e tillë, e përkthyer në anglisht në SHBA, e futur si literaturë në universitetet amerikane dhe të shumë vendeve të botës, paraqet pamjen e një Shqipërie të natyrshme, ku Kosova (Dardania) shfaqen si epiqendër e saj.
Por, sipas, autorit, krijimi i shtetit të Kosovës si projekt perëndimor, që njëherësh riktheu baraspeshën e rrënuar shqiptare nga Konferenca e Londrës, nuk ia ka dalë sa duhet të korrigjojë edhe pikëpamjet antihistorike midis realiteteve të reja shtetërore shqiptare. Kështu që, këtu zë fill edhe ai moskuptimi tjetër absurd i shqiptarëve me shtetin shqiptar në dëm të shteteve shqiptare, gjë që viteve të fundit, u pasqyrua këtyre me prapaskenat kundër shtetit të Kosovës, që u zhvilluan në trekëndëshin Beograd-Tiranë-Prishtinë, nga elita të caktuara politike te të tri vendeve, që për moto kishin gjoja “normalizimin e raporteve historike shqiptaro-serbe”, e që në të vërtetë hapnin një pazar në dëm të shtetit të Kosovës, ku arnimet dhe çarrnimet e territoreve (si shkëmbime, korrigjime e të ndryshme), hapnin mundësi për krijimin e Serbisë së Madhe!
