Drin o lum i gjane
Plaku i malsis
A ke me ja lane Dibren Serbise ,,,!
Ishin keto qe per te paren here femije i degjoja nga gjysherit ku jetonim kilometra large saje Dibres , u ritem me keto vargje burrerore
Ishin pikerishte keto vargje dhe historia burrerore e Drinit qe sot im bir mban ket emer te lashte dhe krenar !
Pake histori se si u shkruajten keto vargje me 1920 nga dibrani intelektual Haki Sharofi!
Serbia kishte pushtuar pothuajse te gjithe veriun dhe kishte dal ne Shqioeri te mesve vitet e liftes ballkanike
Ne gusht te 1918 , Srbia perfundimidht kishte dal ne Adriatik , ne Durres
Po do te duhej nje ultimatum i austrohungarise qe Serbia te linte per 8 dite Durresin
Serbia terhiqet dhe mban te pushtuar Dibren
Ishin vitet 1919-1920 ku shqiptaret po luftonin diplomatikidhte ne Konferencen e Paqes ne Paris ,
Dibra ishte nen pushtim!
Athere udheheqsit popullor dibran u mblodhen dhe vendosen lufte totale brenda Dibres per c lirimin e saje
U mblodhen ne Luren e bukur dhe piktoreske
Lufta me perballjen me okupatorin filloi pikerishte ne ket vend te bekuar nga Zoti per bukuri dhe trimeri
Filloje ne vjeshten e 1920 fund shtatori fillim tetori
Dibranet ishin jo shume te armatosor, o hic fare , ishte dimer i ashper por deshira dhe vullneti i dibraneve ishte aq i lart sa pati mobilizim te pa pare
Burrat luftonin me serbin dhe grate gatuanin ne front
Eshte nje tradite e vjeter kjo e te luftuarit e cila ka mbet nder malsor nga lashtesia , kujtojme se vet Spartanet e lashte e kishin kete vyrtyt !
Per 4 muaj rreshte vazhduan luftimet e pergjakshme ,
Dibranet pa ndihmen e askujt , apo ndihm fare e vogel nga qeveria vendore munden qe me 10 Dhjetor 1920 ta lirojne Dibren , jo vetem dibren por Tigrat dibran sic i pershkruante Edith Durham , shkuan me large , cliruan Dibren e Madhe , Tetoven, Gostivarin dhe zbriten deri afer Struges
Per tu theksuar se ne keto luftime te pergjakshme kunder serbve , kishte edhe dibran ne krahun serb , sic ishte Halit Lleshi i jati i Haxhiut ish Presidentit komunist per 40 vjet
Ne ket lufte u shquan per trimeri te gjithe kreret dibran dhe populli mbare , sipas kujtimeve te Ismail Strazimirit , ku shkruan se nder te gjithe shkelqeu Elez Isufi per menyren organizative dhe trimerore
Athere djelmenia dibrane shkruajti keto vargje lapidare
Drin o lum i gjan
Plaku i malsise nga intelektuali Haki Sharofi
Vargje te cilat filluan te marrin jete ne gojen e c do dibrani duke u ndesh me hasmin shekullor
Sote pas 100 vjetesh keto vargje behen himni i djelmis dibrane , e cila na ka bere krenar ne si dibran ne rrjedhat e luftes per liri kombetare
Ishin po keta dibran te ndershem qe vendin e tyre nuk e lane nen mbreterine serbo malazeze
Emrat e tyre jane te shumte por fatkeqsishte pluri i hareses ka bere te tijin , por edhe dashakeqja e atyre qe dikure ishin sejmen te Serbise dhe paten pushtet ne shtetin shqiptar per dekada
Lavdi dibranve te cilet , nuk kursyen asgje dhe trungut kombetar nuk e lane te pergjysmohet pa Diber
Lavdi Diber !???