Nga Fahri Dahri
Ç’farë ka në brendi të “Mitit të Sizifit“ të Albert Kamy-s?. Miti i famshëm i perëndive të lashtësisë, në një tjetër këndvështrim. Sizifi i dënuar, nuk e arriti dot që të shlyente dënimit për të ngritur gurin në majën e malit. Sforcimet, mbilodhja e Sizifit, mposhten pikërisht atëhere kur ai i afrohet majës së malit, vendit të caktuar për shlyerjen e dënimit. Guri i mposht forcat e Sizifit dhe rrokulliset me shpejtësi marramendëse drejt vendfillimit të ngritjes së gurit (apo ngarkesave të çdo llojshme).
Sa e vështirë, e lodhshme dhe rraskapitëse qenka e përpjeta e ngjitjes; por shumë e lehtë, e shpejtë dhe e gëzueshme është e tatëpjeta (e hqimta) e zbritjes.
Dy të kundërtat e Sizifit. Sigurisht jo vetëm të tij, të kundërtat gjinden pa “kursim” kudo udhe për këdo. Sizifi i Albert Kamy-s na zgjon që të dimë të gjejmë të kundërtat dhe pas njohjes së tyre të zgjedhim dhe të veprojmë. Çdo forcë që përdoret kundër rrymës, pa zbërthyer të kundërtat, është e destinuar të dështojë. Por Sizifi na tërheq vëmëndjen për të qenë gjithëmonë vigjilentë, të kujdesshëm, sepse pikërisht kur mendohet se gjithëçka është nën kontroll, atëhere ndodhin goditjet e forta, deri në shkatërrim.
Rituali i stërmundimshëm përsëritej çdo ditë. Arësyeja pse Sizifti nuk triumfonte ishte e qartë. Graviteti, forcë e natyrës, nuk mund të mposhtet me vetëm se “duam ta mposhtim”. Dënuesit e Sizifit, të personifikuara dje me perënditë, sot njihen si “Ligje Objektive të Natyrës”, i dhanë atë dënim që për kohën, dështimi ishte i sigurtë.
Trajtimin e rastit të Sizifit e bëj sepse ky shembull na tregon tepër të qartë, jo vetëm forcën e Natyrës mbi Njeriun, por na këshillon që aftësitë tona njerëzore të përqëndrohen tek të ndërtuarit e marëdhënieve sa më të përshtatshme në përballje të ligjeve objektive të Natyrës. Ata duhet të zbulohen dhe të bëhet e mundur të përshtaten në favor të Njeriut, duke ruajtur pa cënueshmërinë e Natyrës.
Sizifi nga vullneti për të shlyer dënimin, vendosi ti kundërvihej gravitetit, ndofta dhe nga padija, por dështoi.
Sot, në epokën tonë, qendrojnë si hije të zeza, të pashpresa pritshnëritë e katastrofave planetshkatërruese.
Të diturit, individë të fuqishëm, institucione shkencore ndërshtërore dhe të pavarur, në vazhdimësi na “tromaksin” me “Vrimat e Zeza”; Spostimet polare; Zmadhimi i “Vrimave të Ozonit”; Spostimet e Pllakave Kontinentale; me Tërmetet shkatërrese; me Sunamet; me Zjarret; por dhe “Vizitorët -Alienë”, herë armiqësorë dhe herë paqësorë”. (Këto shprehje më kanë shoqëruar gjithë jetën, që nga mosha shtatëvjeçare). Nuk mungojnë dhe “tromaksjet” që na kanosen me mjetet luftarake të krijuara nga njeriu, si bombat shfarosëse të të gjitha llojeve; Raketat, kultivimi në laboratorë i viruseve vdekjeprurës, rajonale dhe botërore, të hedhura në përdorim ndërbotëror që pagëzohen “COVID-19, Delta, Mu, Ebola, e shumë e shumë të tjera. Lutërat rajonale dhe të transferueshme që sa mbaron njëra, fillojnë të tjera. Këto, disa fakte, nuk janë thjeshtë deklarime apo hamendje. Jo. Këto janë fakte të vërteta që në të gjitha rastet duan përkushtim të vëmendshëm dhe masa të rrepta për tu frenuar. Por jo vetëm deklarime për bujë, apo për paralajmërime të pa shoqëruara me masa detyruese ndërshtërore.
Për qartësi le të analizojmë rastin e “COVID-19”, e cila i ka kaluar të gjitha kufijt moralë, profesionalë, rajonalë. Një virus, me aq sa njeh historia, i pari i shtrirë në mbarë planetin tonë. Virus vdekjeprurës në mbarë njerëzimin, që deri tani numurohen mbi 4,7 milionë njerës që i thithi COVID-19 dhe nuk po ndalet!.
Vrapoi OBSH dhe u quajt pandemi. Bukur fort. Pandemi! Po çfarë masa të detyrueshme vendosi OBSH-ja, organi suprem botëror për mbrojtjen e shëndetit?
E anashkalojmë paralajmërimin dhe befasinë që ndodhi në të gjitha shtetet dhe ndalemi tek masat në mbrojtje të jetës gjatë “pushtimit” që bëri pandemia – armiku i fshetë dhe virus vrastar i madh i shtrirë në shkallë botërore.
Në rolin e analistit, nuk arrij të justikoj meftëshinë e OBSH, bashkë me ‘të dhe gjithë institucionet e ndryshme shëndetësore ndërshtërore, kur nëpër spitale kufomat mbeteshin salloneve, apo groposeshin në gropa dherash të përbashkët jo me dhjetra, as me qindra, por me mijra njerëzit e moshuar, por që shpejt në kohë u shoqëruan dhe nga moshat e mesme dhe të reja. Pandemia vazhdon, bën sikur ndërron metamorfozë, por efektet vrasëse nuk rreshtin. Përpara kësaj katastrofe njerëzore, pa asnjë paramendim lind pyetja: Pandemia po feston përpara “kufomatortave” dy vjetorin e lindjes “subjektive” të saj; ndërsa shëndetësia botërore, i rri në gjunjë duke i u lutur shoqërisë njerëzore në tërësi me “parrullat” jo shumë efektive, si kohore dhe numerike që të vazhdohet me respektimin e distancave, të mbahen maskat (herë këtu dhe herë atje) dhe kujdes higjenës. Këto masa, kanë efektin tyre, më tepër profilaktik, por realiteti në praktikë, është krejt ndryshe, kjo dihet. Kjo “krejt ndryshe”, në vetëdijen time, ngarkon me përgjegjësi të parevokueshme të gjitha qendrat shëndetësore rajonale, botërore dhe kupolën e saj OBSH-në.
Pandemi vrasëse e shkallës më të lartë, nuk zhduket me këshilla, por me urdhëra të rrepta shtrënguese të patolerushme dhe me masa antivirusale. COVID-i, dy vjet dhe sistemet shëndetësore botërore po thuaj të përgjunjur.
Si qytetar i ndjeshëm, përpara kësaj katastrofe njerëzore, një nga masat më efikase dhe urdhëruese që duhej të vendosej në shkallë Botërore, do të ishte dhe duhet të jetë: “Ndalim qarkullimi i çdo njeriu kudo qoftë; mos lëvizja e të gjithë njerëzve, si brenda çdo shteti dhe mes shteteve në gjithë Botën, për një afat prej 15 ditësh, aq ditë sa është karantina”. Ky ndalim qarkullimi botëror i njerëzve, me disa lëvizje të domosdoshme, të jetë i menjëhershëm, në të njëjtën orë, në të njëjtën datë, të ligjëruar nga OKB-ja dhe nga çdo shtet i këtij planeti, që të luftohet pandemia që po vret jetën, po vret njerëzimin.
II
Një temë për gjykime të thelluara që detyron rishikimin e qendrimeve ndaj jetës, ndaj vetë ekzistencës. Më tërhoqën vemendjen disa thënia të vyera, të cilat, do nuk do, futesh në mendine.
Ndalemi tek njëra: Autori Albert Kamy-s ka konkluduar: “Çdo kapitull është një dështim, por dhe një fillim nga e para. Është fjala, për këmbëngulje…. Sa më ekzaltuse është jeta, aq më absurde është ideja se mund ta humbësh”.
Një konkluzion me hapësira shumë interpretuese. Më sipër u përqëndruam tek jeta njerëzore, vazhdojmë gjykimet me arritjet e Albert Kamy-s, ku çështja shtrohet: “Çdo njeri është një dështim (sepse në fund vdes), por dhe një fillim (lindin fëmijët)”. Pra, njeriu i rtitur e di që gjatë jetës do ketë të mira, por dhe vështirësi, vuajtje, halle, padrejtësi, varfëri,humbje pronash, falimentime, sëmundje, etj etj. Do ketë vdekje të njerëzve të tij, të afërt, miq e shokë dhe çdo individ do vdesë, edhe unë, ti, ai, ajo!. Dihet që dështimi (vdekja) është i pashmangshëm për të gjithë. Çdo i lindur është e sigurtë, ka lindur për të vdekur. Çdo fillim i krijuar nga Universi ka një fund, nuk dimë nëse Universi do ketë këtë fat. Dimë që gjithçka transformohet??.
Përpara këtyre të vërtetave, vetvetiu lind nevoja e arësyetimit lidhur me veprimet dhe mos veprimet ku çdo i lindur nuk ndalet të mendojë për mos të bëhet shkaktar i dështimeve për të tjerët.
Natyra, për zhvillimin e jetës, ka zgjedhur çiftimet tek njerëzit, kafshët, shpendët, bimët, kudo dhe mosha të caktuara. Shkrimi përqëndrohet tek fenomenet shqetësuese që po ndodhin në epokën tonë, ku mesa duket janë rrjedhojë e veprimeve dhe mos veprimeve tona, të cilat justifikohen me nevojat në rritje për përbalimin e shtimit galopant të njerëzimit.
Mendjet e grupnjerëzve që, në një farë mënyra shtrojnë shqetësimet për të ardhmen dhe na “trëmbin” me nxehtësinë globale, me shterrimin e ujrave apo me ndryshimet negative klimaterike etj. do të ishin më të pranishëm nëse do të studjonin dhe zbulonin masat e domosdoshme për të rikthyer kushtet klimaterike në gjendjen e tyre natyrale. Kjo është mundësi e realizueshme, nëse qendron ajo që thuhet se çekuilibrimi natyror është krijuar nga veprimet “hergjele”, të pa kontrolluara të industrialistëve të “pa ngopur”, etj. Të kuptohemi për ata industrialistë (supermen), apo kapitali finaciar në bashkëpunim me oligarkët industrialistë, bankierë, tregtar etj. që
galopatizmin e shtimit të aktiviteteve e justifikojnë me shtimin po galopant të njerëzimit. Në këtë rast, mendje ndrituarit duhet të gjejnë mënyrat më të pranueshme, më efektive për vazhdimin e tejshmërisë së jetës së gjallë të planetit Tokë.
Të gjithë e dimë se jeta zhvillohet nëpërmjet çiftëzimit dhe se nevojat jetësore janë në rritje progresive gjeometrike, por plotësimi i nevojave progresive ndikon tepër negativisht në kushtet klimatike, atëhere ndaj këtij ekuacioni zgjidhja realizohet me përdorimin e sistemit të eliminimit. Dhe element i eliminimit është “shtimi galopant i popullsisë në botë”. Nëse me sistemin e eliminimit duhet shqyrtuar problemi i shtimit “pa frena” i popullsisë, mendoj se zgjidhja nuk është e vështirë, ajo është subjektive që kërkon ligjimitetin përkatës.
Çdo njeri në moshë të përshtatshme kujdeset për tu çiftëzuar me synim normal edhe për të krijuar familje. E vërteta është se çdo çift është i vetëdijshëm që në fund vetë çifti dhe familja që synon të krijojë dhe ata mbas tyre kanë fatin vetëm të dështimit – fundi është dënimi me vdekje!. Por fakti është se edhe para largimit nga jeta, dështimet na ndjekin në vazhdimësi. Kur një çift vendos për vijimësi, të gjitha rastet e ripërtëritjes sjellin vetëm dështime, dëshpërime, patjetër edhe gëzime e mirësira. Çifti ka momente lumturimi, por ka dhe shumë momente të vështira që ndodhin gjatë jetës. Sa më shumë të shumohet familja aq më shumë rriten frekuencat e vështirësive të saj, kjo në anën individuale, personale; por ndikimi më i lartë negativ, siç u pa i bëhet natyrës që na rrethon. Çifti, në një mënyrë apo tjetër merr përsipër vazhdimësinë e jetës njerëzore dhe relativisht edhe përgjegjësinë për ‘ta, kjo deri sa çiftet janë gjallë. Me vdekjen e tyre, e zakonshme ose jo, “tretet” përgjegjshmëria. Të lindurit prej tyre i pret një jetë me shumë të papritura, përvoja tregon se shumica e të lindurve hasin vështirësira. Ata që i lindën nuk janë pranë tyre dhe as që “ndjejnë” dhimsuri. Çiftet me pasion marrin përsipër vijimësinë e jetës njerëzore, të ndërgjegjshëm në krijimin e vuajtjeve, vështirësive dhe të sigurtë për dështime të përhershme.
Teoria “vrastare” e Malthus, në demokraci nuk ka as pranim ligjor dhe as pranim moral (Thomas Robert Malthus, ekonomist, filozof, demograf, pararendës i sociologjisë moderne angleze. Lindi: 13/02/1766, Westcott, MB- Vdiq: 23/12/1834). Shoqëria njerëzore tashmë ka një ngritje intelektuale, kulturore, ka rritje morale, është e vetëdijshme dhe e aftë për të pranuar dhe zbatuar ligjet dhe rregullat ndërkombëtare dhe ato kombëtare. Në këto kushte, për të minimizuar vuajtjet, vështirësitë dhe dështimet e pa shmangshme, është e domodoshme vendosja e ligjit:”Detyrim botëror i planifikimit familjar”, i cili eviton metodat neveritëse të malthuesve të djeshëm dhe të sotëm, që “rrallimin” e popullsisë e mbështesin tek luftërat dhe përhapjet e sëmundjeve vdekjeprurëse.
*- Nëse vendoset që ço çift të sjelli vetëm një fëmijë, djalë apo vajzë, tek ai/ajo krijojnë mungesë, e ndjejnë veten të mangët pa motër apo pa vëlla, krijohet një e pa drejtë.
*- Edhe kur sjellin dy apo më shumë fëmijë, telashet, hallet, meraqet janë më të shumta. Sëmundje, vështirësi ekonomike, varfëri, egoisëm dhe të tjera të ndryshme që gjithkush i ka në jetë, do të jenë me herë më të shumta, në raport me anëtarët e familjeve të tyre, por dhe motrave, vllezërve e të familjeve që do të krijojnë fëmijët e tyre. Është e drejta e specialistëve të demografisë dhe të mjekësisë për të gjetur të mesmen.
Ky qëndrim nuk është pesimizëm, as cënim i të drejtave të njeriut, por një realitet që doemos duhet të detyrojë shoqërinë njerëzore për zgjidhje, në vartësi të kushteve specifike të çdo shteti, në bashkërendim me seksionet përkatëse të OKB-së.
Të sqarohemi, problemet që shtrohen janë të vërteta dhe pavarësisht se përfundojnë në “dështim” janë të paevitueshme. E ardhmja e tyre nuk dihet, prandaj duhet të përpiqemi të gjejmë ato që nuk dihen, por që i ndjejmë nga afër dhe çdo ditë pasojat e rënda të tyre. Duhet të arrijmë të mësojmë të pa diturat që t’u japim edhe zgjidhjen e përshtatshme.
SI NJË KAPITULL I VOGËL
Vëzhgimet me zemër dhe llogjikë të ndryshimeve të dukshme që po zmadhohen dhe shtohen vazhdimisht, në arenën botërore, kërkojnë ndërhyrjen e menjëhershme të njerëzimit me masa të shpejta, emergjente dhe të njëkohshme po në shkallë botërore.
Nuk vihen në dyshim përpjekjet dhe sinqeriteti i të “fuqishmëve” si individë, institucione shtetërore, ndërshtërore për zbulimin dhe transparencat për realitetet e pazakonta natyrore dhe shoqërore që ndodhin, por kjo është njëra anë. Ana tjetër është zgjidhja efektive, në rastin e temës, të frenimit galopan të shtimit të popullsisë, që shkakton dëme katastrofike ndaj natyrës dhe njerëzimit.
Aktualisht kemi arritur të ndodhemi përpara dy katastrofave të pa zakonta:
a)- Përkeqësimet e frikshme dhe në rritje të kushteve natyrore.
b)- Pandemia “COVID-19” dhe mutacionet në shtim me pasoja vrasëse pa dallim moshe dhe gjinie me shtrirje në çdo cep të Planetit tonë.
Masat e deritanishme nuk po japin efektin e duhurl. Me gjithë kurimet shtesë, nuk po arrihet siguria e plotë në goditjen përfundintare të të dyja katastrofave botërore.
Shqetësimet mbarëshoqërore dhe botërore, kërkojnë dhe preokupimin e të gjithëve për të mundësuar në zgjidhje. Në këtë kuptim hidhen për zgjidhje dy mënyra praktike veprimi:
*.- Detyrim botëror për “Planifikim familjar”. Kjo masë është shumë më efikase dhe njerëzore ndaj masave të praktikuara për “rrallimin” e popullsisë botërore me luftëra, sëmundje të kultivuara në laboratorë, varfëria etj.
*.- Detyrim për “Karantinë 15 ditore të njëkohshme në shkallë botërore. Nuk kanë efekt masat parciale dhe sipas dëshirave. Kur katastrofat janë mbarëbotërore detyrimisht duhet përgjigjur me masat mbrojtëse, të njëhershme dhe mbarëbotërore. Ndryshe COVID-i vazhdon të ndizet dhe të fiket në “vatra” të ndryshme, por jo të shuhet. Ndalimi i lëvizjeve njerëzore në mbarë botën, duke vendosur karantinën brenda çdo shteti dhe ndalim ligjor të lëvizjeve mes shteteve për 15 ditë, në të njëjtën kohë (orë, ditë, muaj). Kjo masë të vendoset me ligj për të gjithë popullsinë e botës. Gjatë 15 ditëve të karantinës, të ushtrohen kontrolle të rrepta ndaj çdo shteti, individi apo grupnjerëzish shkelës të ligjit.
Lëvizjet e domosdoshme gjatë kohës së karantinës për arësye specifike, të ligjërohen nga çdo shtet në vartësi të kushteve konkrete.
***
Nisur nga fakti se “karantina është masë mbrojtëse për të ndaluar përhapjen e një epidemie, duke mbajtur të veçuar përkohësisht të sëmurët ose ata që dyshohen si të tillë”; ajo duhet të vihet me detyrim ligjor në zbatim nga gjithë popullsia botërore.
Fahri Dahri, Itali, më 20 shtator 2021
