Shkruan Rrezart Kalaja
Në historinë e kombit shqiptar, figura të tilla si hoxhallarët islamikë, që kanë shfaqur qëndrime të ngjashme me ato të veglave të huaja, janë një problem që vazhdon të ketë ndikim të rëndësishëm edhe sot. Edhe në periudhën e shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë në vitin 1912, ata u shfaqën si elementë që, në vend të mbështetjes për autonominë e kombit shqiptar, ishin të angazhuar në mënyrë të fshehtë për të mbështetur interesat e huaja, ndihmuar regjimet okupuese dhe përpjekjet për të sabotuar pavarësinë e plotë të Shqipërisë.
Përpjekjet për t’i shërbyer pushtuesve të huaj
Në një kohë kur Shqipëria po përpiqej të merrte formë si shtet i pavarur, përpjekjet për të mbajtur nën ndikim dhe kontroll territoret shqiptare nga fuqitë e huaja, sidomos nga Perandoria Osmane dhe më pas nga shtete të tjera si Serbia, ishin të pandërprera. Hoxhallarët islamikë, një pjesë e të cilëve mbështeteshin dhe financoheshin nga këto shtete, ndihmuan për të organizuar rrjetet që shpërndanin ideologjinë e pro-osmanizmit dhe për të krijuar një klima që pengonte krijimin e një identiteti të plotë kombëtar shqiptar.
Në këtë kuadër, hoxhallarët ishin të angazhuar në aktivitetet që shkatërronin çdo mundësi për një Shqipëri të pavarur dhe të bashkuar. Ata nuk ishin thjesht individë që shërbenin në xhami, por ishin pjesë e një strukture më të gjerë që mbështeste fuqitë osmane dhe regjimet tjera okupatore, duke krijuar ndarje dhe përçarje të thella brenda shoqërisë shqiptare.
Hoxhallarët si vegla të interesave të huaja
Në periudhën që pasoi shpalljen e Pavarësisë së Shqipërisë, hoxhallarët dhe disa figura të tjera të ngjashme nuk u larguan nga taktikat e tyre të mbështetjes për pushtuesit, duke i shërbyer vazhdimisht regjimeve që kishin për qëllim t’i shtypnin shqiptarët. Ata ishin të gatshëm të bashkëpunonin me çdo regjime që e ndihmonte ruajtjen e status quo-së së Perandorisë Osmane ose të fuqive të tjera, si Serbia, për të parandaluar avancimin e kombit shqiptar drejt një shteti të fortë dhe të pavarur.
Në këtë kuadër, ata shpesh herë u shfaqën si kundërshtarë të zhvillimit të një identiteti kombëtar të shqiptarëve, duke përdorur fenë si një mjet për të ndihmuar regjimet e huaja dhe për të shpërndarë ndikimin e këtyre pushtuesve. Jo vetëm që ata vepruan kundër interesave të Shqipërisë dhe të kombit shqiptar, por gjithashtu ndihmuan në forcimin e kolonës së pestë, e cila vazhdonte të mbështeste përpjekjet e Serbisë dhe fuqive të tjera për të ndarë dhe dobësuar trojet shqiptare.
Rreziku i vazhdueshëm i kolonës së pestë
Duke parë këtë histori të hoxhallarëve që kanë shërbyer si vegla të fuqive të huaja, duhet të jemi të kujdesshëm dhe të mos lejojmë që kolonat e pestë të përfitojnë dhe të ndikojnë në zhvillimet e sotme. Ajo që ndodhi në vitet 1912-1913, kur Shqipëria shpalli pavarësinë, mund të ndodhë përsëri. Pavarësia e Kosovës dhe e Shqipërisë është e rrezikuar nga forca të jashtme dhe nga grupime që mbështesin interesat e huaja mbi interesat kombëtare.
Nëse nuk jemi të kujdesshëm, mund të shohim se si, në një moment të ardhshëm, mund të ketë përpjekje të tjera për të ndarë ose dobësuar Kosovën, duke përdorur kolonën e pestë si një mjet të fuqishëm për të arritur qëllimet e huaja. Të tilla individë dhe grupe duhet të kuptojnë se ajo që është në lojë është e ardhmja e shqiptarëve dhe e atdheut të tyre, dhe se ata nuk mund të lejojnë që interesat e huaja të dominojnë mbi vullnetin e popullit shqiptar.
Koha për reagim dhe bashkim
Është koha për të reaguar dhe për të mbrojtur interesat tona kombëtare. Kombi shqiptar nuk mund të lejojë që këto forca të dëmtojnë pavarësinë e tij, siç ndodhi në të kaluarën. Pjesa më e madhe e hoxhallarëve dhe individëve që mbështesin interesat e huaja duhet të dalin përpara popullit dhe të përgjigjen për veprimet e tyre. Kombi shqiptar nuk mund të jetë i heshtur dhe i ndarë kur është në rrezik.
Përfundimisht, është koha për të treguar forcë dhe unitet, për të mbrojtur të drejtën për të pasur një shtet të pavarur dhe të fuqishëm. Vetëm kështu do të mund të mposhtim ato forca të jashtme dhe individët që duan të na përçajnë dhe t’i shërbejnë interesave të huaja.