Kjo është ajo që raporton agjencia e lajmeve AFP.
Autoritetet arrestuan Mohammadin në nëntor pasi ajo mori pjesë në një memorial për një viktimë të protestave të dhunshme të vitit 2019. Mohammadi ka një histori të gjatë burgimi, dënime të ashpra dhe thirrje ndërkombëtare për rishikim të çështjes së saj.
Para se të burgosej, Mohammadi ishte nënkryetare e Qendrës së Mbrojtësve të të Drejtave të Njeriut në Iran, qendër kjo e ndaluar nga autoritetet.
Çmimet Nobel mbartin një çmim në të holla rreth 1 milion dollarë.
Të premten në mëngjes u bë e qartë se aktivisti iranian për të drejtat e njeriut Narges Mohammadi do të marrë Çmimin Nobel për Paqe për punën e saj mbi të drejtat e grave në Iran. 51 vjeçarja është aktualisht i burgosur në vendin e tij.
Komisionerja e Lartë e OKB-së për të Drejtat e Njeriut vlerëson laureaten e Çmimit Nobel për Paqen dhe se si ajo është theksuar nga lufta e grave iraniane për të drejtat e tyre.
“Ne kemi parë guximin dhe vendosmërinë e tyre përballë reprezaljeve, abuzimit, dhunës dhe burgosjes,” tha zëdhënësja Elizabeth Throssell.
***
Narges Mohammadi fiton Çmimin Nobel për Paqe 2023
Aktivistja dhe gazetarja iranian e burgosur Narges Mohammadi vlerësohet me Çmimin Nobel për Paqe. Berit Reiss-Andersen e njoftoi këtë në orën 11 të mëngjesit.
Narges Mohammadi ia ka kushtuar gjithë jetën luftës kundër dënimit me vdekje dhe për të drejtat e grave iraniane. Ajo përmendet si një marrëse e denjë e Çmimit të Paqes të këtij viti.
“Gratë, jeta, liria.
Kështu e nisi fjalimin Reiss-Andersen ku tha se Narges Mohammedi do të shpërblehet me Çmimin Nobel për Paqe në vitin 2023.
Mohammadi ka bërë fushatë aktive kundër dënimit me vdekje dhe ka luftuar për të drejtat e grave dhe pakicave iraniane. Mohammadi është zëvendëspresident i organizatës së një ish-laureati iranian të Çmimit Nobel për Paqe, Shirin Ebadi.
“Ajo merr çmimin për luftën kundër shtypjes së grave në Iran dhe luftën e saj për të promovuar të drejtat e njeriut dhe lirinë për të gjithë,” thotë Reiss-Andersen.
Presidenti i parlamentit Masud Gharahkhani (i parlementit të Norvegjisë vër. e redaktorit), përshëndeti ceremoninë e këtij viti të Çmimit Nobel të Paqes dhe tha se ajo shkon për të gjitha luaneshat trime që luftojnë për liri në Iran. Gharahkhani lindi në Iran dhe erdhi në Norvegji në vitin 1987.
“Është me të vërtetë një laureate e merituar e Çmimit Nobel për Paqen. Ajo është një luaneshë e guximshme që ka qëndruar në vend gjatë gjithë rrugës së saj. Shpresoj se ky mund të jetë një motiv për të gjithë të rinjtë që ëndërrojnë lirinë, demokracinë dhe të drejtat e njeriut, thotë Gharahkhani për NRK.
Kryetarja e Komitetit Nobel, Berit Reiss-Andersen, njoftoi se kush do të marrë çmimin e paqes për vitin 2023 në orën 11 të mëngjesit të së premtes. Fotografia: Terje Pedersen / NTB
E burgosur
“Lufta e saj e guximshme ka ardhur me një kosto të jashtëzakonshme personale,” vazhdon Reiss-Andersen.
Regjimi e ka arrestuar atë 13 herë në total, e ka dënuar pesë herë dhe e ka dënuar me gjithsej 31 vjet burg dhe 54 kamgjikosje. Mohammadi mbetet e burgosur. Ajo është e mbyllur pas mureve të burgut famëkeq Evin në Teheran.
Që atje, ajo shkruan letra, libra dhe raporte. Gjatë demonstratave kundër regjimit vitin e kaluar, Mohammadi mbajti apele në oborrin e burgut.
Reiss-Andersen tha se autoritetet në Iran duhet të lirojnë Mohammedin në mënyrë që ajo të mund ta marrë çmimin personalisht.
Mohammedi merr një medalje të artë, diplomë dhe 11 milion SEK(krona).
Mund të ketë pasoja
Vetëm nominimi për Çmimin e Paqes mund të jetë një rrezik i madh për aktivistët në vendet autoritare.
Mohammadi u nominua për Çmimin e Paqes nga dy politikanë norvegjezë në vitin 2021. Ajo u përdor më vonë kundër saj në gjyq si provë se ajo është kundër shtetit iranian.
“Ky është një problem i njohur për Komitetin Nobel dhe është gjithashtu diçka për të cilën mendojmë. Vetëm përfundimi në listën e Prios mund të krijojë vëmendje, tha drejtori i Prio Henrik Urdal përpara ceremonisë së dhënies së çmimit.
Komiteti ka shqyrtuar 351 kandidatë. Ata mund të zgjedhin deri në tre që mund të marrin çmimin.
Vitin e kaluar, çmimi iu dha mbrojtësve rusë, bjelloruse dhe ukrainase të të drejtave të njeriut. Gjithashtu një vit më parë, një rus ishte midis fituesve.
Aftenposten
Narges Mohammadi ia ka kushtuar gjithë jetën luftës kundër dënimit me vdekje dhe për të drejtat e grave iraniane. Ajo përmendet si një marrëse e denjë e Çmimit të Paqes të këtij viti. Foto: Narges Mohammadi, Instagram
