shkruan Fahri Xharra , Gjakovë
Të bëjmë një krasim në mes nesh dhe Dagestanit, do të shihni se kemi pak ndryshime . Nëse e vazhdojmë këtë rrugë do të jemi shumë të ngjajshëm edhe pse na ndajnë mijëra kilometra.
Rusia investon vet dhe kërkon ndihmë nga shtetet arabe që të“zbutë “ një popull që kurrë mos të këkojnë më shumë. Serbia nëpërmjet Turqisë dhe vendeve arabe investon tek ne që ne si të tillë të humbasim simpatinë e Europës dhe një ditë Europa t`i thotë : Vetëm Serbia mund ti zbutë këto mbetje “t`sjellura nga osmanët pas bitit 1389 “( nga referati I hasan Kaleshit )
Cili ështëDagestani:” Që nga kohërat e lashta, Dagestani ka qenë i njohur në Kaukazin e Veriut për të qenë një zonë fetare. Para revolucionit të vitit 1917, më shumë se 1700 xhami të zakonshme mund të gjendeshin në Dagestan, si dhe 356 xhami “katedrale”. Në funksion ishin 766 shkolla (medrese) në të cilat punonin më shumë se 2500 mullahë dhe kadi. Në vitet e regjimit sovjetik, shumica dërrmuese e xhamive u mbyllën, shumë dijetarë (alimë) myslimanë u ngacmuan dhe mësimi i gjuhës arabe ishte i ndaluar. Por në vitet 1970 dhe 1980, jeta fetare tashmë po ringjallej. Në vitin 1987, në territorin e Dagestanit kishte 27 xhami aktive.”
“Ajo që ndodhi në vitet 1990 mund të quhet një “rilindje fetare”: në të gjithë Dagestanin, komunitetet muslimane (xhama’atet) u restauruan, xhamitë u ndërtuan ose rinovuan dhe u hapën medrese, institute dhe universitete muslimane. Deri në shtator 2003, Republika e Dagestanit kishte regjistruar 1091 xhami “katedrale”, 558 xhami të zakonshme, 16 universitete dhe kolegje islame, deri në 141 medrese dhe 324 shkolla të bashkangjitura me xhamitë. Shumica e myslimanëve dagestanë i përmbahen Islamit tradicional Sunit sipas shkollës Shafi’i. Islami lokal ishte thellësisht sufi, siç pasqyrohet në Dagestanin e sotëm në formën e katër tarikateve (rendet sufi): Naqshbandiyah, Shaziliyah, Jazuliyah (një degë e rendit Shaziliyah) dhe Kadiriyah.”
Dagestani,), zyrtarisht Republika e Dagestanit (rusisht: Республика Дагестан, , është një republikë e Rusisë e vendosur në Evropën Lindore, përgjatë Kaukazit. deti Kaspik.
Republika mbulon një sipërfaqe prej 50,300 kilometrash katrorë me një popullsi prej mbi 3,1 milionë banorësh, me më shumë se 30 grupe etnike dhe 81 kombësi..
Sheiku më me ndikim i Dagestanit për momentin është avari Said Efendi i Chirkey. Ai konsiderohet një Sheik Kombëtar i Dagestanit. Ai mëson sipas tre tarikateve: Nakshbandiya, Shaziliya dhe Jazuliya. Para se të bëhej sheik, ai ishte një bari i thjeshtë. Sot, muridët (pasuesit) e tij janë në kontroll të Shpirtërorit Administrata e muslimanëve të Dagestanit, transmetimet e radios dhe televizionit mysliman dhe revista periodike myslimane. Edhe pse në mesin e ndjekësve të Said Efendiut ka përfaqësues të grupeve të ndryshme etnike, avarët janë dukshëm mbizotërues. Myftiu i Dagestanit, avari Ahmad Haxhi Abdullayev, është gjithashtu një murid i Said Efendiut. Jo vetëm që ata kontrollojnë Administratën Shpirtërore të Muslimanëve të Dagestanit, e cila luan një rol të rëndësishëm politik; ato janë të lidhura ngushtë edhe me strukturat shtetërore të Dagestanit.
Në fillim të viteve 1990, u bënë përpjekje për të krijuar borde myslimane për secilën nga bashkësitë e veçanta etnike në Dagestan. Kumyks, Dargins dhe Laks morën hapa për të formuar administratat e tyre. Procesi u ndal në shkurt 1994, kur Sovjeti Suprem i Dagestanit vendosi që duhet të kishte vetëm një administratë islamike për republikën, siç ishte rasti gjatë epokës sovjetike. Që atëherë, Administrata Shpirtërore e Muslimanëve të Dagestanit (SADM) ka kontrolluar (ose është përpjekur të kontrollojë) të gjitha aktivitetet e xhamive të regjistruara (xhamitë sunite për shumicën e tyre dhe xhamitë shiite për pakicën shiite).
Salafizmi u shfaq në Dagestan në fund të viteve 1980. Dy degë ose prirje mund të dallohen midis selefëve dagestanë: një radikal dhe një i moderuar. Nga gjysma e dytë e viteve 1990, dega radikale kishte adoptuar një strukturë më formale dhe u quajt “Xhemati Mysliman” (komuniteti Mysliman). Udhëheqësi shpirtëror dhe përfaqësuesi kryesor i këtyre myslimanëve radikalë (të ashtuquajturit “vehabitë” siç quhen në Kaukazin e Veriut) është Bagauddin Muhammed [5], një Khvarshin etnik [6] i cili u shpall “Amir i Xhematit Mysliman”.
Në një masë të madhe, besimet e “Xhematit Mysliman” u vunë në praktikë në 1997-1999 në fshatrat Karamakhi dhe Chabanmakhi, të vendosura në rajonin Buinaksk në pjesën qendrore të Dagestanit. Shumica e banorëve të fshatrave pranuan ideologjinë e kësaj lëvizjeje radikale dhe komuniteti lokal mysliman (i cili kishte xhaminë e tij në fshatin Karamakhi) u bë një republikë e vogël “vehabiste”, d.m.th. “roja e përparuar e Islamit radikal në Dagestan. ” Të rinjtë në kërkim të “islamit të pastër” u dyndën në këto fshatra nga i gjithë Dagestani dhe nga republikat e tjera të Kaukazit Verior. Ndërsa fshatarët e respektonin Bagauddinin si autoritetin e tij moral dhe ideologjik, ata e shikonin Khattabin si autoritetin e tyre ushtarak.
Khattab mbeti më i popullarizuari me myslimanët radikalë dagestanë. Khattab ka lindur në vitin 1969 në Ar’ar në veri të Arabisë Saudite. Emri i tij i vërtetë ishte Samir al-Suweilim. Kur ishte 18 vjeç, ai shkoi në Afganistan, ku fitoi përvojën e parë të konfliktit ushtarak. Më pas, ai u transferua në fshatin Karamakhi të Dagestanit, ku u martua me një vajzë vendase. Nga fillimi i vitit 1995, Khattab ishte në Çeçeni, ku gradualisht u bë një nga komandantët ushtarakë më me ndikim.
Në fillim të viteve 2000 ishte radha e gjeneratës së ardhshme: të rinjve që tërhiqeshin nga salafizmi radikal mysliman. Lëvizja tashmë e rinovuar mori mbështetje të konsiderueshme nga xhematet ushtarake, të cilat filluan të formohen në republikat myslimane të Rusisë në Kaukazin verior, përfshirë Dagestanin, dhe ndihmuan në forcimin e lëvizjes Salafi.
Këta përbëheshin nga myslimanë të rinj radikalë, të cilët, megjithëse të paktë në numër, ishin rreptësisht të disiplinuar dhe të organizuar mirë. Xhematët e militarizuar ishin pjesë e një fenomeni të njohur si “Islami politik”, ideologu më i dukshëm dhe më i spikatur i të cilit në fillim të viteve 2000 ishte Yasin Rasulov, i diplomuar në Universitetin Shtetëror të Dagestanit.
Që nga shpërbërja e Bashkimit Sovjetik, ka pasur një ringjallje islamike në rajon, dhe deri në vitin 1996 Dagestani kishte 1670 xhami të regjistruara, 9 universitete islamike, 25 medrese, 670 mektab, dhe vlerësohet se “gati një në pesë dagestanë ishte i përfshirë në islamikë.
Sot ne Dagestan janë 3,000 xhami, 3500 kadi ( juristët e sheriatit ) dhe institutet islamike janë duke u fryrë dhe medrese janë duke u shtuar.
“Që ILIRET DARDAN të braktisin vendin e tyre, duhet me çdo kusht dhe me çdo mënyrë, t’ua nxijmë jetën!
Të arrijmë deri këtu, së pari duhet tu mohojmë origjinën ilire epiriote dardane dhe tu vrasin krenarinë ilire , tu shkatërrojmë vatrat dhe tu ngatërrojmë emrat, tu njollosim emblemat dhe tu fshijme simbolet e lashta ilire , duhet domosdoshmerisht, t’i bejmë që të bjerrin gjuhën dhe zakonet e tyre, njëkohesisht tu rrëmbejmë gjithçka që kanë te lashte ILIRE ta pervesojme ne
Dhe t’i lëmë pa miq rreth e rrotull, derisa ata te urrejne dhe mosdurojne njeri-tjetrin e perfundimisht të mohojne vetveten! Të finalizohet kjo platformë duhet domosdoshmërisht, që antishqiptarizmi të jetë filozofia dhe deviza e vetme e shtetit tonë! Mos harroni se mosqënia e Shqiptarëve është vetegzistenca e kombit Serb.(Vaso Çubrioloviq-akademik serb)”
Dardania nuk është Dagestan !
