Mrekullia e Izraelit

Për vetëm disa dekada, Izraeli është ngritur në një pozitë udhëheqëse në industrinë dixhitale. Pesë arsye e bënë të mundur këtë sukses të paparë.

Kur amerikanët dyshuan për një grusht shteti, vetëm pak orë më vonë, FBI i bëri të ditur botës se amerikanët, me ndihmën e një “partneri të jashtëm”, arritën të thyejnë kodin e iPhone.

Por vetëm pak orë pas publikimit të historisë së suksesit, qarkullonin zëra se hetuesit kishin marrë informacione të bollshme, nga një kompani izraelite e quajtur Cellebrite.

Ende nuk ka një deklaratë zyrtare nga izraelitët nëse ishin të përfshirë vërtet në zbardhjen e këtij rasti, gjë që nuk do të ishte befasi.

Sepse shteti i Izraelit mund të ketë shumë më pak banorë se Bavaria gjermane, por kur bëhet fjalë për teknologjinë e sigurisë, kompanitë nga ai vend kanë vite që luajnë në ligën më të mirë në botë.

Ka pesë arsye pse shteti dikur i varfër bujqësor i Mesdheut është bërë sot qendra e biznesit të botës.

Check Point, FST Biometrics dhe Palo Alto Networks kanë dy gjëra të përbashkëta. Nga njëra anë, ato janë ndër liderët botërorë në tregun e aplikacioneve softuerike për sigurinë e rrjeteve dhe të dhënave. Nga ana tjetër, në krijimin e tyre u përfshinë të gjithë sipërmarrësit që kishin shërbyer më parë në ushtrinë izraelite.

Më saktësisht: ata shërbyen në njësinë elitare legjendare 8200 për telekomunikacionet dhe inteligjencën elektronike.

“Nuk ka pothuajse asnjë kompani udhëheqëse teknologjike në Izrael që nuk ka një ish-ushtar të njësisë 8200 në një pozicion drejtues ose që i njëjti nuk ka ndihmuar në themelimin e një kompanie tjetër.

Dekada më parë, forcat e armatosura izraelite kuptuan se luftërat nuk mund të fitoheshin më nga ushtarët e thjeshtë dhe armët konvencionale dhe për këtë arsye investuan shumë para dhe fuqi punëtore në përsosjen e teknologjisë dixhitale.

Ne jetojmë në një botë ku hapësira kibernetike është bërë një fushëbeteje e madhe. “500 milionë sulme kibernetike po kryhen çdo minutë”. Kjo i detyron ushtritë e kësaj bote të rishqyrtojnë strategjinë dhe taktikat e tyre të luftës.

Avionët luftarakë izraelitë rrëzuan një forcë të tërë ajrore armike brenda tre orëve gjatë Luftës Gjashtë Ditore.

Tani mund të supozojmë se në luftërat e ardhshme gjëra të ngjashme do të jenë të mundshme me shtypjen e një butoni të vetem për përdorimin e armëve kibernetike.

Megjithatë, njohuritë teknike dhe aftësitë analitike promovohen jo vetëm tek ushtarët e kësaj njësie elitare, por edhe në shumë fusha të tjera të ushtrisë, sigurisë, industrisë dhe biznesit.

Shërbimi ushtarak u jep shumë izraelitëve mundësinë për të provuar veten në projekte të mëdha teknologjike qysh në rininë e tyre të hershme, ndaj pas përfundimit të shërbimit ushtarak, shumë të rinj përdorin njohuritë e marra për të nisur bizneset e tyre.

Kreu i parë i qeverisë së shtetit hebre, Golda Meir, mbajti një marrëdhënie ambivalente me profetin hebre Mojsiun gjatë gjithë jetës së saj: “Ai na tërhoqi zvarrë nëpër shkretëtirë për 40 vjet për të na çuar në të vetmin vend në Lindjen e Mesme ku nuk ka naftë. “, qe ankuar ajo në një rast.

Megjithatë, rezerva të konsiderueshme të gazit natyror u zbuluan disa vjet më parë në brigjet e Izraelit, duke dëshmuar se zemërimi i Meirit ndaj Moisiut ishte i pabazë. Megjithatë, lënda e parë për zhvillimin e Izraelit në një vend të teknologjisë së lartë nuk është as gazi, as nafta, por arsimi.

Për vite me radhë, shteti hebre rregullisht zinte vendin e parë në garat ndërkombëtare. Sipas një raporti të Organizatës për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD), shpenzimet për arsimin në vitin 2015 ishin 6.5 për qind të bruto-prodhimit të brendshëm.

Në krahasim, Gjermania arriti në 5.4 për qind, ndërsa mesatarja e OECD është 5.2 për qind.

Megjithatë, këto investime u paguan. Sipas OECD, pothuajse gjysma e izraelitëve midis moshës 25 dhe 65 vjeç kanë një diplomë universitare – me një notë shumë më të lartë se mesatarja e OECD (35 përqind), dhe ekonomia ndërkombëtare ka qenë prej kohësh e vetëdijshme për këtë potencial.

Nuk ka rëndësi nëse bëhet fjalë për Microsoft, Google, IBM, Cisco, Siemens apo Intel: të gjitha kompanitë më të mëdha të teknologjisë në botë tani kanë qendrat e tyre kërkimore në Izrael.

Megjithatë, politikanët nuk janë ndalur në shpenzimet e larta për arsimin, por kanë krijuar gjithashtu sisteme nxitëse për të lidhur ngushtë industrinë dhe kërkimin. Të gjitha fijet janë bashkuar në zyrën e të ashtuquajturit kryeshkencëtar që punon nën kujdesin e Ministrisë së Ekonomisë.

Ndaj të gjitha programet e financimit, koordinohen dhe financohen nga Qeveria.

Në Izrael ka një lidhje shumë të ngushtë mes fillimit të bizneseve të reja dhe institucioneve kërkimore, por mbi të gjitha atyre industriale.

Ata që vijnë në Jerusalem mund të bëjnë dolli për presidentin rus me një gotë vodka në “Putin Bar” dhe ata që përfundojnë në Ashdod do të zbulojnë në çdo cep petë, borsht dhe specialitete të tjera ruse. Nuk është rastësi që qyteti i vogël bregdetar njihet mes izraelitëve edhe si “Moska e Vogël”.

Shteti i Izraelit ka përjetuar shumë valë emigracioni në shtatë dekadat e ekzistencës së tij, por kryesisht nga Evropa Lindore. Nuk është çudi: që nga fundi i Luftës së Ftohtë, më shumë se një milion njerëz kanë emigruar në Izrael nga Rusia dhe vendet e tjera të ish-Bashkimit Sovjetik gjë që ka ndikuar në një rritje prej 15 për qind të popullsisë.

Megjithatë, integrimi i të ardhurve fillimisht paraqiste një sfidë të madhe ekonomike për vendin e vogël: vetëm gjatë viteve 1990, fluksi çoi në një rritje prej 15 për qind të popullsisë në moshë pune. Prandaj, shkalla e papunësisë mes të ardhurve ishte fillimisht e lartë; Në vitin 1990, më shumë se çdo i dyti emigrant ishte pa të ardhurat e veta.

Veprimet e ndërmarra nga qeveria, kurset e gjuhës dhe shumë programe të tjera të integrimit publik kanë bërë të mundur përballimin e migrimit të qytetarëve të rinj. Që nga viti 1992, shkalla e punësimit të emigrantëve rusë dhe të popullsisë së lindur në Izrael ka qenë pothuajse identike.

Përpjekjet e politikanëve për ta lehtësuar integrimin nga nivelet e larta të arsimit të emigrantëve janë treguar shumë të frytshme. Dhjetëra mijëra mjekë dhe inxhinierë e kanë bërë Izraelin shtëpinë e tyre të re për 30 vitet e fundit dhe kanë ndihmuar në transformimin e vendit në qendrën kryesore të teknologjisë në botë.

Sipas Ministrisë së Çështjeve Ekonomike, produktet nga industria e teknologjisë tani përbëjnë rreth gjysmën e të gjitha eksporteve izraelite. Në të njëjtën kohë, 20 për qind e punëtorëve në këtë sektor janë emigrantë nga vendet e ish-Bashkimit Sovjetik, sipas të dhënave të Ministrisë së Imigracionit izraelit.

Ishte pikërisht mentaliteti i njerëzve që mundësoi mrekullinë izraelite të teknologjisë së lartë. Të paktën për këtë është i bindur fizikani dhe nobelisti Dan Schechtman, i cili, përveç kërkimeve bazë akademike, ka tre dekada që i mëson dhe këshillon studentët se si të hapin kompani të reja.

“Ne izraelitët jemi një popull i patrembur,” thotë ai. “Kjo është arsyeja pse ne jemi të suksesshëm në shkencë, dhe kjo është arsyeja pse kaq shumë kompani janë themeluar në këtë vend. Ne nuk kemi frikë nga dështimi, apo frikë se mos turpërojmë veten apo familjet tona.” “Nëse e ngatërrojmë profesionin në Izrael, atëherë i themi vetes, në rregull, ndodhi çfarë ndodhi, ne po fillojmë nga e para”. Kjo është ajo që unë u mësoj studentëve të mi prej vitesh.”

Shechtman duket se ka qenë i suksesshëm me mësimet e tij.

“Nënat hebreje dikur donin që vajzat dhe djemtë e tyre të bëheshin mjeke apo avokate”. Por kjo ka ndryshuar.

Sot, nënat izraelite luten që pasardhësit e tyre të shfaqen në zyrën e ekonomisë dhe tregtisë menjëherë pasi t’u pritet kërthiza.

Ndaj kushdo që qëndron në arkën e një supermarketi izraelit sot dëgjon nënat krenare që raportojnë se fëmijët e tyre janë vazhdimisht të zënë me hapjen e bizneseve të reja.

E fundit, por jo më pak e rëndësishme

Nuk ka asnjë komb në këtë botë që ka paguar një çmim kaq të lartë sa hebrenjtë, për shkak të origjinës së tyre etnike që nga kohët e lashta parahistorike dhe biblike e deri në ditët e sotme.

Hebrenjtë paguanin vetëm për faktin se ata ishin gjithmonë më të suksesshëm në pothuajse çdo gjë se kombet e tjera.

Ata ishin thjesht në krye të gjithçkaje, madje edhe në krijimin e fesë monoteiste abrahamike dhe ideologjive konservatore, liberale, komuniste, socialdemokrate, sioniste, mjedisore dhe laburiste, duke shkaktuar një kompleks pavlefshmërie për pothuajse të gjitha kombet fqinje dhe duke ndërlikuar bashkëjetesën e tyre me ato.

Si rezultat, pothuajse të gjitha kombet fqinje i persekutuan dhe i dëbuan ata nga vatrat e tyre të lashta dhe i detyruan të vendosën në të gjitha anët e botës.

Shumë prej tyre u vendosën në Gjermani, ku vuajtjet e tyre individuale dhe kolektive kulmuan me ardhjen në pushtet të psikopatit dhe sociopatit Adolf Hitler, i cili fillimisht me ndihmën e policisë dhe ushtrisë së tij partiake që më vonë u bë shtetërore filloi një spastrim etnik dhe gjenocid të paparë në historinë njerëzore, të njohur sot si holokaust.

Vlerësohet se më shumë se gjashtë milionë hebrenj u masakruan jo vetëm në kampet e përqendrimit dhe dhomat e gazit, por edhe gjatë përpjekjeve për arratisje.

Dhe jo vetëm në territorin e Gjermanisë së atëhershme, por kudo ku ushtria naziste mbante nën pushtim territoret e vendeve të tjera.

Megjithatë, hebrenjtë e mbijetuar i dhanë vetes dhe njëri-tjetrit fjalën e nderit (besën) se do të ktheheshin në tokën e tyre të shenjtë, domethënë në vendin ku ata janë padiskutim autoktonë, dhe se nuk do të lejonin më askënd që t’i dëmtonte si ushtria gjakatare e Hitlerit.

Dhe jo vetëm kaq, por se do të hakmerren ndaj të gjithë kriminelëve mizorë që kryen gjenocid ndaj tyre, siç dëshmon edhe fakti se para publikut gjerman rrëmbyen kriminelët gjermanë të luftës dhe i çuan me avionë ushtarakë në Izrael, ku ata u përballën me krimet e tyre të paimagjinueshme para gjykatave vendase.

Rrëmbimet e kriminelëve të ndryshëm nëpër botë vazhdojnë edhe sot e kësaj dite, sepse nuk ka shërbim sekret më të fuqishëm në botë se MOSAD-i.

Megjithatë, më e rëndësishme është përgjigja në pyetjen se çfarë e karakterizon dhe e bën të veçantë patriotizmin e tyre.

E bën vullneti, forca dhe energjia e jashtëzakonshme për të qenë më të mirë se kombet e tjera në çdo gjë, gjë që ata e dëshmuan dhe po e dëshmojnë në çdo mënyrë.

Sot ata janë të paarritshëm në shumë fusha, sepse në vend që të ankohen dhe të qajnë vazhdimisht se sa të pikëlluar janë që kanë vuajtur aq shumë, ata pikëllimin e tyre e kanë kthyer fillimisht në zemërim dhe më pas në dëshirë të zjarrtë për t’u dëshmuar të tjerëve se sa më të vlefshëm, më inteligjentë dhe më të fuqishëm janë.

E unë, me gjithë zemër ju them “urime heronjtë e mi” dhe na dërgoni mundësisht disa nga patriotët tuaj modernë, për të na dhënë mësim se si ta duam atdheun dhe sa e rëndësishme është Forca e Diasporës dhe Shtetit, që ai të lulëzojë.