Në 18 -vjetorin e shkuarjes në Amshim të Presidentit historik të Republikës së Dardanisë, Dr. Ibrahim Rugova dhe në kujtim të 35-Vjetorit të vizitës së Tij të parë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës (1989)
Aktivitete dhe ceremoni sot në Prishtinë me rastin e 18-vjetorit të ndarjes nga kjo jetë e Presidentit të parë historik, Dr Ibrahim Rugova. Morën pjesë Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani dhe Kryeministri Albin Kurti. Nën patronazhin e Presidencës së Republikës të Kosovës Dr Vjosa Osmani-Sadriu mbahet, “Akademi Përkujtimore Për Presidentin Ibrahim Rugova.
Ndodh që ky vit shënon gjithashtu edhe 35-vjetorin e vizitës së parë të Presidentit historik të Dardanisë, Dr Ibrahim Rugovës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në vitin 1989.
Disa ditë pas përfundimit të seminarit në Universitetin e njohur Fordham, Dr. Ibrahim Rugova dhe Dr. Engjell Sedaj erdhën me një mik timin, Zotin Simon Simolacaj të më vizitonin në Washington. Në atë kohë, unë punoja si Këshilltar i Programeve radiofonike drejtuar botës komuniste në Drejtorinë Evropiane të Zërit të Amerikës.
Unë nuk i njihja dhe as nuk dija shumë as për Dr. Rugovën as për Dr. Sedajn, përveç faktit se ishin dy intelektualë të dalluar nga Kosova, të ftuar nga Kisha Katolike Shqiptare, Zoja e Shkodrës në Neë York me rastin e 300-vjetorit të vdekjes së Imzot Pjetër Bogdanit. Megjithkëtë, e prita mirë vizitën e tyre pasi ishte një privilegj për të patur në shtepinë time dy mysafirë të tillë, të nderuar. Për më tepër, vizita e tyre bëri të mundur për të biseduar me dy intelektualë të kalibrit të tyre, mbi gjendjen e atëhershme në Kosovë, pasi megjithëse punoja në qëndër të informacionit dhe lajmeve ndërkombëtare, lajmet nga Kosova ishin të pakta dhe ato që na vinin në redaksi ishin pothuaj, pa përjashtim, të ngjyrosura nga propaganda serbe, e cila ia paraqiste botës çështjen shqiptare në Kosovë si donte vetë dhe bota fatkeqësisht e besonte. Zëri i shqiptarëve në Kosovë nuk dëgjohej dhe bota e jashtme nuk ishte aspak në dijeni të vuajtjeve, torturave dhe krimeve që diktatura serbe bënte mbi popullsinë shqiptare në atë krahinë.
Kanë kaluar 35-vite, por me kënaqësi e kujtoj atë vizitë dhe bisedat e paharrueshme me miqtë nga Kosova, të cilët megjithse nuk i kisha njohur më parë, na shkoi biseda si është më mirë dhe sikur të kishim qenë miq të vjetër, megjithse isha pak më i ri nga mosha. Pa ditur se si do shkonin punët në Kosovë dhe për atë vetë si person dhe politikan i ardhshëm i Kosovës, pasi në atë kohë ishte vetëm Kryetar i Lidhjes së Shkrimtarëve, më kujtohet se shqetësimi i tij kryesor ishte nevoja për sensibilizimin e çështjes shqiptare në arenën ndërkombëtare, në përgjithësi, por sidomos në Washington. Si studiues i mirë i historisë dhe atdhetar i vërtetë që ishte; ai i dallonte mirë miqtë nga armiqtë e Kombit shqiptar. Megjithse ishte vizita e parë e tij në Shtetet e Bashkuara, Dr. Rugova ishte bindur në mendjen e tij se Kosova dhe shqiptarët në Shtetet e Bashkuara dhe në Washingtonin zyrtar do të gjenin mikun dhe përkrahësin e të drejtave të shqiptarëve, ashtu siç ka ndodhur ç’prej përkrahjes së pavarësisë së Shqipërisë nga Presidenti Udrou Ëilson, e këtej.
Në mendimin tim, vizita e parë e Dr. Ibrahim Rugovës në Nju Jork dhe në Ëashington – sigurisht pa e ditur as ai vet këtë gjë në atë kohë mund të konsiderohet si fillimi i diplomacisë moderne të Kosovës, ose si fillimi i ndërkombëtarizimit të çështjes së Kosovës. Koha e tregoi se Dr. Rugova u kthye në Kosovë nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës i frymëzuar dhe me një ndjenjë misioni personal, megjithëse disa kritikë e ndoshta edhe disa miq të tij mund të thonë se i hyri kësaj fushe, me një mungesë dëshire për t’u marrë me politikë.
Historia e mëvonshme tregoi se megjithë të metat që mund të kishte si njeri dhe si udhëheqës, që kundërshtarët e tij, pa hesitim ia venin në dukje vazhdimisht disa edhe sot, jo vetëm Kosova, por mbarë Kombi shqiptar tashti kishte në Ibrahim Rugovën, një zëdhënës ndryshe dhe si asnjëherë më parë. Sidomos Kosova, megjithse në rrethana shumë të vështira, tashti kishte një zë të urtë, që dëgjohej dhe respektohej nga të gjithë bashkbiseduesit e tij ndërkombëtarë.
Ishte një zë që fliste për të drejtat e shqiptarëve në trojet e tyre, për liri dhe demokraci për popullin e vet dhe si asnjë përfaqsues tjetër i Kombit shqiptar, siç ka thënë edhe ish-presidenti i Shteteve të Bashkuara Bill Klinton. Ibrahim Rugova e shpjegonte çështjen shqiptare në një mënyrë të kuptueshme, si nga pikëpamja historike, ashtu dhe njerëzore. Si askush tjetër, para tij ose pas tij. Dr. Ibrahim Rugova i paraqiti botës përdhunimin historik të Kombit shqiptar dhe bota filloi ta ndëgjonte dhe më në fund filloi të interesohej për tragjedinë dhe krimet që regjimi kriminal i Serbisë po bënte në Kosovë, me qëllim zhdukjen e racës shqiptare nga trojet e veta mijëvjeçare.
Natyrisht, se kushdo që është takuar me Dr Ibrahim Rugovën sa ishte gjallë, ruan kujtime të mrekullueshme. Në këtë 35-vjetor të vizitës së tij të parë në Washington, doja vetëm të shënoj dhe të ndaj me miqtë e mi disa mbresa, shkurtimisht, por për mua të paharrueshme nga ajo vizitë Dr. Rugovës në shtëpinë time në Washington, me 1989. Ajo vizitë nuk më harrohet mua as familjes time dhe njohja ime me të, gjatë asaj vizite, çoi në një miqësi shumë vjeçare, deri sa ai ndërroi jetë.
Respekti im për Dr. Rugovën e ka zanafillën, pikërisht, në atë vizitë, pasi përshtypjet e mia të para dhe respekti për këtë udhëheqës të madh të Kombit shqiptar, sa ka ardhur e rritur gjatë viteve. Për mua, arsyeja për këte është se, si asnjë udhëheqës tjetër shqiptar që unë kam njohur, Presidenti Rugova kishte një vizion të qartë për të ardhmen e Kosovës dhe të Kombit shqiptar. Si asnjë tjetër udhëheqës, ai ishte i bindur në rrugën që duhej të ndiqte Kombi shqiptar në shekullin e XXI, për t’u radhitë ndershmërisht në radhën e kombeve të përparuara të Perëndimit. Ai ishte i bindur në përkrahjen e Perëndimit drejt kësaj rruge e sidomos të Shteteve të Bashkuara të Amerikes; drejt rrugës së bashkimit dhe integrimit euro-atlantik të Kombit shqiptar.
Ndër të tjera, e kam respektuar Dr Ibrahim Rugovën për bindjen e tij se komunizmi ishte rreziku dhe fatkeqësia më e madhe që i kishte ndodhur Kombit shqiptar në shekullin e XX dhe për faktin se ai besonte që Kombi shqiptar duhej të ndërtonte bazat e ekzistencës së tij mbi vlerat dhe trashëgiminë shpirtërore dhe patriotike të rilindasve të vërtetë.
Ibrahim Rugova fliste pak. Nuk mburrej me retorikë të zbrazët, por me ide e vizione të qarta për një të ardhme më të mirë për Kombin e vet, duke i dheënë kështu një emër të nderuar dhe të respektuar gjakut shqiptar edhe në arenën ndërkombëtare.
E respektova Dr. Rugovën, sepse ai nuk ishte i frymëzuar nga ideologjia komuniste, as në mendime, as në veprime si shumë nga ata të brezit të tij, që ishin rritur e shkolluar në atë sistem ideologjik të huaj. Përkundrazi, Ibrahim Rugova kishte parime gjykuese dhe një kulturë e qytetërim njerëzor plot urtësi, të gërshetuar nga traditat dhe vlerat më të mira të Kombit shqiptar. Ai ishte i vetëdijshëm se, natyrisht që, trimëria dhe pushka e kanë vendin dhe kohën e vet për t’u përdorur në mbrojtje të interesave të Kombit, por me shembullin e tij, ai gjithashtu tregoi se dashuria për popullin e vet dhe mbrojtja e interesave kombëtare, dëshmohet gjithashtu duke i ruajtur nderin emrit shqiptar; një mesazh ky shumë i përshtatshëm dhe tepër i nevojshëm për kohën sot dhe për klasën aktuale politike anë e mbanë trojeve shqiptare.
Unë jam i sigurtë se në këto dy përvjetorë sot: 18-vite nga kalimi i tij në Amshim dhe në kujtim të 35-vjetorit të vizitës së tij të parë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës – Dr Ibrahim Rugova do të kërkonte nga klasa e sotme politike Arbërore që, urgjentisht, të bashkojë të gjitha forcat e veta për të kapërcyer krizat e vështira aktuale, që po pëson Kombi shqiptar, në këtë kthesë të historisë, sidomos të përballen me zbrazjen tragjike të trojeve shqiptare, para se të bëhet vonë!
*Ribotim i përpunuar dhe përditësuar
