Hamzë Morina
Femziu na la, ishte ky një lajm i hidhur dhe i papritur për mikun tim të mirë dhe kolegun e dashur, i cili një jetë të tërë ja kushtoi arsimit dhe shkollës shqipe, duke sakrifikuar gjithçka nga vetja. Vdekja i erdhi atëherë kur se priste dhe i la përgjysmë ëndërrat dhe projektet. Iku në amshim duke lënë pas bashkëshorten e tij të dashur Vjollcën që nuk ju nda tërë jetës në aktivitetin e tij të bujshëm si mësuese e gjuhës dhe kulturës amtare në Zvicër dhe tre djemtë, nipat dhe mbesat të cilët e deshën shumë babain dhe gjyshin e tyre të dashur e shpirtmirë.
Tashmë që mbetëm Femziun duhet t i khehemi ngushllimit, për të gjetur shpëtim në veprat e ndritshme që na la pas dhe ta përkujtojmë atë që s është më në mesin tonë.
Ashtu si familja edhe ne koleget/ët e tij mbetëm pa mikun tonë të dashur që na shoqëronte në jetë e në profesion. Derisa po prisja të takohemi si zakonisht për kafenë e radhes, e pata të vështirë të pranojë lajmin e vdekjes, por jeta është e tillë.
Shpirti yt në parajsë miku im i nderuar Femzi Braha!
Të qoftë i lehtë dheu i Atdheut që aq shumë e deshe!
Mësuesi dhe shkrimtari, Femzi Braha u lind më 17.07.1962 në fshatin Skromë, Komuna e Vushtrrisë. Shkollën fillore e kreu në Vushtrri, ndërsa Gjimnazin, Drejtimin Kulturologji, e përfundoi në Zveçan të Mitrovicës. Me 1985 i përfundon studimet në Shkollën e Lartë Pedagogjike të Universitetit të Kosovës në Prishtinë. Familja Braha ishte një familje me tradita arsimdashëse. Babai i tij Sokoli ka qenë mësuesi i parë i fshatit dhe veteran i nderuar i arsimit. Pas diplomimit Femziu ushtron profesionin e mësuesit në vendlindje. Për arsye ekonomike dhe politike, në vitin 1987 u detyrua të emigrojë në Zvicër. Aktivitetin patriotik e vazhdoi edhe në mërgim, ku tërësisht iu përkushtua arsimit të fëmijëve shqiptarë. Në vitin 1991 hapi shkollën e parë shqipe të mësimit plotsues në Sion të kantonit Valis, ku punoi dy vjet bashkë me bashkëshorten e tij mësuesen Vjollca Aliçkaj – Braha nga Irzniqi i Deçanit.
Në Listën e mësuesve të parë në Zvicër me nr 10. Femzi Braha dhe 11.Vjollca Braha fillimisht paralelet e gjuhës shqipe në Sion të Zvicrës
Që nga viti 1991 ishte antarë i Lidhjes së Arsimtarëve Shqiptarë “Naim Frashëri” në Zvicër. Poashtu Femziu më vonë kishte aderuar edhe në Lidhjen Arsimtarëve Zvicëranë LCH. Në vitin 1994, krahas punës si mësues në Kantonin e Aargaut së bashku me Vjollcën, hartuan fletoren e punës “Shpresat tona”, e cila u shtyp në Stamboll. Kjo fletore pune atë kohë ishte libri i parë që u botua për nevojat e nxënësve fillestarë për mësimin e alfabetit shqip në mërgim, në fakt ajo ishte një Abetare në mërgatë.
Më 1996, së bashku me Prof. Dr. Basil Schader është bashkautor i librit pedagogjik me përmbledhje të materialeve shkollore me udhëzime didaktike. I titulluar “Shqip”, ky libër në vitin 1997 u vlerësua si libri më i mirë pedagogjik i vitit dhe mori çmimin e parë nga Fondacioni “Peter Hans Frey” në Zvicër.
“Shpresat tona” e punuar bashkë me bashkëshorten e tij Vjollca Braha dhe libri i parë me materiale didaktike “Shqip” bashkë me Prof. Basil Shader
Më 1994 hartoi dhe botoi revistën për nxënësit shqiptarë “Shqiponjat” në Aargau, që u dedikohej nxënësve shqiptarë në Zvicër. Revistë e cilla fillimisht do të jetë organ i Lidhjes së arsimtarëve në Kantonin e Aargaut derisa më vonë shëndrrohet në organ të LAPSH “N. Frashëri” në Zvicër dhe ishte zë i çmuar për kultivimin e gjuhës dhe kulturës së Atdheut, i pasur me shkrime të nxënësve, mësimdhënësve e prindërve shqiptarë që ndihmoi mjaft në motivimin dhe masovizimin e mësimit shqip në Zvicër.
Në vitin 2001 botoi në gjermanisht librin për fëmijë “Kutia e çudirave”, Zyrih. Për dy vite 2001/02 ishte redaktor i radios shqipe “Zëri i mërgimtarëve”, pranë valeve të radios Kanali K në Aarau. Në vitin 2004 botoi librin shqip – gjermanisht “Besniku, Qeni Guximtar” në Tiranë. Ky libër u bë dy gjuhësh pasi në gjermanisht e përktheu Basil Shader, njeriu që ndihmoi shkollën shqipe në Zvicër e më gjërë. Derisa libri i Femziut u sherbeu nxënësve dhe mësimdhënësve shqiptarë dhe ishte një lehtësim i mësimit të gjuhës shqipe.
Revista “Shqiponja” dhe libri “Besniku, qeni guximtar” i përkthyer në gjermanisht nga Prof. Dr. Basil Shader
Gjatë luftës së Kosovës ka pasur Klubin e tij “ODA” në Baden të kantonit të Aargaut, ku janë zhvilluar shumë aktivitete e veprimtari atdhetare, në përkrahje të luftës së drejtë të popullit shqiptar për çlirim. Po ashtu ishte iniciator dhe bashkëthemelues i Shoqatës humanitare “Ruzhdi Hyseni” me seli në Baden të Zvicrës, shoqatë e themeluar nga mërgimtarët Vushtrrias me banim në Zvicër.
Veprimtaria e Femziut pasurohet më tutje. Libri “Për popull e atdhe” pjesa e parë, i botuar në vitin 2012, me rastin e 100 vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë dhe pjesa e dytë e botuar në vitin 2013 në Prishtinë, ishte një dhuratë për mërgimtarët afaristë në Zvicër, në të cilën paraqitet shpirti human dhe solidariteti i këtyre mërgimtarëve që kontribuan gjatë viteve dhe kontribuojnë edhe sot për popull e atdhe. Ai boton edhe pjesën e tretë të këtij libri, i cili shef dritën e botimit me kontributin e mërgimtarëve afaristë në Zvicër. Autori, me mjetet që ka marrë nga këta burra e gra, veç botimit të librave, në emër të të gjithë atyre që janë pjesë e tyre ndërtoi një shtëpi komplet me çelësa për një familje minatori dhe ish ushtari të Ushtrisë çlirimtare të Kosovës në Shalë të Bajgorës, në fshatin Bare. Me pjesen e dytë të librit poashtu në emër të gjithë atyre që kontribuan, ndërtoi një shtëpi komplet me çelsa në dorë një ish ushtari të Ushtrisë çlirimtare të Kosoves në fshatin Palaj të komunës së Obiliqit. Ky libër projekt do të vazhdojë me pjesen e tretë me titull “Libri që ndërton shtëpi” familjeve skamnore në Atdhe.
Gjatë promovimit të librit ” Për popull e atdhe” të Femzi Brahes ( në foto Femzi Braha, Abas Fejzullahu dhe Hamzë Morina)
Femzi Brahën e ndihmoi shumë edhe bashkëshortja Vjollca Aliçkaj Braha e cila s ju nda kurrë në aktivitet atdhetare në Zvicër si mësuese e shkollës shqipe.
Me vdekjen e Femziut familja humbi me të dashurin e tyre derisa koleget/ët humbën njeriun që kontribuoi në mësimdhënjen e gjuhës dhe kulturës amtare dhe autorin e shumë teksteve mësimore, letrare e publicistike që u dha krah shumë nismave në Kantonin e Aargaut dhe në Zvicër në përgjithësi.
Jeta dhe vepra e tij do të jetojë gjatë në kujtesen e mergimtarëve.
I çoftë i lehtë dheu i Atdheut!
Foto te Vlollca Brahës dhe Femzi Brahës me nxënësit e tyre në një program TV
Botimet e revistave dhe librave te Femzi Brahes, te cilat e ndihmuan shkollën shqipe në Kantonin e Aargaut dhe në përgjithesi ne Zvicër e Diasporë
Shtypi i kohës e përcolli dhe i dha publicitet punës dhe botimeve të Femzi Brahës