Florim Zeqa
Udhëpërshkrim
Nisja në orarin e paraparë e Autobusit nga Malisheva në linjën Kosovë-Shqipëri-Mali i Zi-Kroaci-Slloveni-Itali ishte një ogur i mirë i mbarëvajtjes së udhëtimit. Po ashtu edhe kalimi i kufirit shqiptaro-shqiptar në Morinë pa asnjë pengesë ishte shpresë reale e udhëtarëve që çdo gjë do të shkoj siq është më së miri.
Në Muriqan fillojë odiseada e pritjeve të gjata
Udhëtimi mbarë dhe mirë shkoj edhe përgjatë “Rrugës së Kombit”, por jo edhe nga Miloti në drejtim të Shkodrës. Kolonat e gjata deri më të kaluar aksin rrugorë për Shëngjin u bënë shkas për vonesa të gjata.
Me të kaluar rreth-rrotullimin që ndanë rrugët për Hani i Hotit dhe Shkodër në drejtim të Muriqanit, ndodhi një ndalesë e gjatë e Autobusit. Aty Autobusi u stërmbush me dhjetëra udhëtarë nga Shqipëria, për të cilët nuk kishte vende të lira.
Për sistemimin e udhëtarëve u krijua një rrëmujë e paparë në brendi të Autobusit. Me të drejtë askush nuk pranonte t’i lëshonte vendin askujt. Pas një ore pritje u gjend kompromisi i uljes nga 3 persona në dy ulëse dhe të uljes me ndërrim sipas dakordimit mes udhëtarëve dhe pronarit të Autobusit. Por, fati nuk u buzëqeshi të gjithëve të sigurojnë një ulëse së paku për një orë, duke mbetur në këmbë siq i ndodhi një shkodranje, një zonje, një gruaje fisnike me moral të fortë dhe integritet të pastër njerëzorë.
Zonja shkodrane mundohej të gjente mënyrën për pushuar gjatë ndalesave të Autobusit, duke u ulur në karrigën e drejtuesit (shoferit) të Autobusit, por njëri nga shoferët nuk e lejonte të pushonte as për një minutë duke i bërtitur me zë të lartë; “Ulu në shkallë ose ngritur lartë në katin e sipërm të Autobusit, këtu është e ndaluar të uleni…”!
Kjo sjellje ç’njerëzore e shoferit i irritojë të gjithë udhëtarët, e në veçanti ata nga rrethi i Shkodrës, të cilët mezi përmbaheshin, pasi durimi u kishte ardhur në maje të hundës, por çdo reagim mund t’iu kushtonte me zbritje nga Autobusi.
Megjithatë, odiseada e pritjeve të gjata fillojë në pikën kufitare Shqipëri-Mali i Zi në Muriqan, ku për 4 orë pritje përjetuam trajtim ç’njerëzorë nga autoritetet malazeze, të cilët, pas mbajtjes tri orë në brendi të Autobusit pa ndonjë arsye na zbriten në tokë duke na kontrolluar një nga një, duke na zhvendosur nga njëri skaj i rrugës në tjetrin sikur të ishim kafshë e jo qenje njerëzore!
Më së vështiri ishte për nënat me fëmijë të vegjël dhe për të moshuarit, të cilët më vështirësi u përballonin trajtimeve ç’njerëzore të policëve malazez.
Mbipopullimi shkaktoi kaos higjenik në Autobus
Mosfunksionimi i toaletit dhe rritja enorme e numrit të udhëtarëve në Autobus (mbi 80 veta) e nxori jashtë sistemit kondicionatorin apo siq i themi ne kosovarët, klimën, e cila thuajse nuk funksiononte fare.
Sa më shumë që pronari i Atobusit mundohej ta “freskonte” ambientin me profume të forta (deodorante), aq më tepër ndotej ambienti.
Arritja në pikën kufitare Mali i Zi-Kroaci na erdhi si shpëtim nga asfiksioni i gazrave.
Pas tri orë e gjysmë të pritjes e vazhduam rrugëtimin e gjatë nëpër Kroaci.
Mosndalesa e Autobusit për 7 orë në këto rrethana klimatike, fillojë të shkaktojë asfiksion dhe shtërngim të muskujve të barkut tek shumica e udhëtarëve, e cila shkaktoj lirim të gazrave dhe lëngjëve, saqë më Autobusi nuk gjasonte në mjet të bartjes së udhëtarëve por të bartjes së llojeve të ndryshme të kafshëve.
Rakia e rrushit shkodran ilaç për shpëtim
Në ulëset pas meje ku ishin të ulur tre udhëtarë, ishte edhe një i moshuar shkodran 68 vjeçar me nipin 8 vjeç, për të cilët ishte udhëtimi i parë jashtë shtetit për vizitë turistike në Itali tek djali, përkatësisht tek xhaxhai i voglushit intelegjent dhe sypatrembur.
Plaku shtatlartë dhe bujarë shkodran siq duket nga prapa më kishte vërejtur që nuk po ndjehem mirë nga lëvizjet trupore, i cili fillimisht më preku në krahërorë dhe pastaj m’u drejtua me fjalët; “A do ta provosh pak raki rrushi shkodran të pjekur nga unë?”
Pa një pa dy, i ktheva përgjigjen, o menjeherë o burr i mirë shkodran.
E nxori shishen e rakisë nga valigja e tij dhe deshti të ma mbush një shishe gjysëmlitërshe me raki, por unë e huazova një gotë uji nga një mik imi nga Shala e Bajgores (Fshati Bistricë), të cilën e mbushi deri në maje shkodrani bujar.
Në jetën time kam pirë raki të llojeve të ndryshme, por asnjëra nuk më ka ardhur më shijshëm sesa rakia e rrushit shkodran e pirë në ambientin e ndotur në Autobusin “superluksoz”, e cila u bë ilaç për tejkalimin e krizës shëndetësore dhe qetësimin e nervor në prag të shpërthimit nga keqtrajtimet e udhëtimit të gjatë (32 orësh) nga Malisheva (Kosovë) deri në Treviso (Itali).
Lutje vëllazërore kompanive të udhëtimeve
Të dashur vëllëzër të gjakut dhe ashtit dardan, ju që ushtroni biznesin më profitabil të bartjes së udhëtarëve (bashkatdhetarëve) nga vendet evro-perëndimore drejt vendlindjes dhe anasjelltas, mos lakmoni të fitoni tepër para në kurriz të bashkombasve tuaj. Respektoni normat dhe rregulloret e transportimit të qenjeve njerëzore, duke i respektuar në radhë të parë kapacitet e mjetit transportues, duke mos e stërngarkuar për disa qindra euro fitim, ngase paraja nuk është e tëra në këtë jetë.
Ngase të gjithë ata (o) që vendosin të udhëtojnë me Autobus janë njerëz hallegjinjë të cilët nuk mund t’i përballojnë udhëtimet e kushtueshme familjare me Aeroplan apo nuk i kanë makinat e forta që i përballojnë një udhëtimi të gjatë prej mijëra kilometrash.
Andaj, keni parasysh edhe rrethanat socio-ekonomike të bashkatdhetarëve, në veçanti të atyre që i bëjnë udhëtimet familjare, mos i trajtoni me çmime të njëjta sikurse ato individuale, për arsye se nuk është e njëtë sikur të paguhet një biletë 80 euro me ata që i paguajnë 5 bileta nga 80 euro!
Krahas përfitimit të madh sezonal, kushtoni pak rëndësi edhe aspektit social apo humanitar, e mbi të gjitha atij njerëzorë të respektimit të udhëtarëve edhe pas marrjes së parave deri në fund të udhëtimit, duke iu ofruar shërbime të obligueshme me toalet dhe kondicionator, me ndalesa të rregullta çdo 3-4 orë përgjatë tërë udhëtimit.
Mos na ndodhtë me e harrue këtë udhëtim të gjatë me peripeci të shumëta!
