Makinat janë në flakë në distriktin Rosengård në Malmö më 17 prill 2022. Foto: Johan Nilsson / TT / NTB.
Nga: Christian Skaug
Mësymja e bandave myslimane në Suedi në ditët e fundit është një variant i ri i një përplasjeje midis Islamit dhe Perëndimit , që është ndezur herë pas here që kur Salman Rushdie botoi romanin “Vargjet Satanike”.
Zgjerimi i juridiksionit të Islamit në të gjithë botën ndodhi kur udhëheqësi iranian Ayatollah Khomeini në shkurt 1989 lëshoi një fetva kundër Rushdie duke kërkuar që autori të ekzekutohej për blasfemi kundër Islamit.
Në kohën që pasoi, përkthyesi japonez i romanit Hitoshi Igarashi u vra në një sulm me thikë, përkthyesi italian Ettore Capriolo u plagos rëndë nga një sulm me thikë dhe botuesi norvegjez William Nygaard u qëllua dhe u plagos rëndë.
Që atëherë, ligji islam është zbatuar për karikaturat e Muhamedit të Jyllands-Posten në 2005, filmin e shkurtër të Theo van Gogh “Submission”, në të cilin citate kuranore përdoren për të shpjeguar dhunën e Islamit ndaj grave në 2004, karikaturat e Charlie Hebdo të Muhamedit në 2015 dhe kundër Mësuesi francez Samuel Paty, të cilit në vitin 2020 iu pre koka pasi shfaqi karikaturat e Muhamedit në klasën e shkollës teksa jepte mësim për lirinë e fjalës. Shembujt nuk janë shterues.
Këtë herë është politikani danez Rasmus Paludan që ngjall të njëjtën dëshirë vrastare , teksa proteston kundër pranisë së Islamit në Perëndim duke djegur Kuranin. Në mungesë të vetë Paludanit, dhuna e Islamit prek mbrojtësit e tij, në këtë rast policinë suedeze, e cila kryen detyrën e caktuar ligjore për mbrojtjen e të drejtës së Paludanit për jetë dhe lirinë e shprehjes.
Kur presidenti francez Emmanuel Macron në vitin 2020 u ngrit për lirinë e fjalës dhe të drejtën për blasfemi në raport me Islamin pas vrasjes terroriste të Samuel Patit, turmat e zemëruara në një numër vendesh myslimane reaguan dhe presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan ishte në krye të kërkesës për dënim ndërkombëtar bdaj Macron.
Tani ne shohim një qasje të njëjtë ndaj Suedisë.
Me fjalë të tjera, është Islami ai që po përplaset kokë më kokë me qytetërimin perëndimor në atë që ka qenë prej kohësh një territor kryesisht perëndimor. Siç shkruante Samuel P. Huntington në esenë e tij “Përplasjet midis qytetërimeve?” në vitin 1993, konfliktet më të rëndësishme sot ndodhin nëpër qytetërime, pavarësisht nëse kufijtë mes tyre përkojnë me kufijtë kombëtarë apo jo.
Huntington e ndau botën në tetë qytetërime – perëndimore, sllavo-ortodokse, latino-amerikane, afrikane, islamike, konfuciane, hindu dhe japoneze – dhe supozoi se konfliktet më të rëndësishme do të ndodhnin përtej vijave ndarëse midis tyre.
Me sulmin e Rusisë ndaj Ukrainës, një pjesë tjetër në teorinë e Huntington-it bie në vend, por kjo ka të bëjë me Islamin kundër Perëndimit. Sulmi i Islamit në Perëndim pastaj ndodh gjithashtu, për shembull, në Norrköping, një qytet që ka qenë prej kohësh kryesisht perëndimor, por nuk është më në të njëjtën shkallë.
Majmunët e dhunshëm që sulmojnë policinë nuk janë veçanërisht fetarë, por ata ende e kanë ndjenjën e përkatësisë ndaj Islamit, sepse Islami vepron si një hiperidentitet për shumë njerëz me origjinë myslimane, veçanërisht ata që nuk ndihen si në shtëpinë e tyre në Suedi apo në Perëndim, as nuk ka ndonjë sukses veçanërisht në shoqërinë suedeze.
Falë Islamit, edhe një braktisje e shkollës kriminale nga një periferi suedeze e pushtuar nga të huajt mund të fitojë një identitet dhe një rol heroik në një dramë që e bën jetën e tij diçka më të madhe. Hans Magnus Enzensberger shtjelloi çështjen në esenë e tij mbi humbësin radikal.
Siç shkruan Christopher Caldwell në “Vështrimet e revolucionit në Evropë”, Islami i kapërcen të gjitha dallimet sociale, kulturore dhe kombëtare midis anëtarëve të tij në Perëndim. Prandaj, gjithçka është në vend që shoqëritë muslimane në Evropë të shkojnë së bashku në një identitet të përbashkët. Sigurisht, ka një pakicë të atyre që kanë një identitet të tillë që kryejnë dhunë në emër të tij. Por është një ngushëllim i keq.
Sepse kur Paludan vjen në Norrköping, ata që nuk arritën t’i bashkohen Shtetit Islamik (IS) në Siri ose Irak, ose që u kthyen në Suedi pa u bërë “martir”, mund të kenë një shans të dytë për të bërë një karrierë si ushtar i Allahut. Jo shumë të tilla nevojiten për të shkatërruar mjedisin.
Për ata që kanë ndjekur zhvillimet në Francë, kjo guerile urbane nuk ishte shumë e vështirë të parashikohej. Historia islame e Suedisë i ka ndjekur nga afër francezët. Terrori i kamionit në Stokholm ishte një lloj kopje e asaj që ndodhi në Nice, megjithëse me shumë më pak viktima. Lufta kundër lirisë së shprehjes është bërë gjithashtu një episod i ri në të njëjtin serial në një territor tjetër.
Islami dhe Perëndimi nuk janë të pajtueshëm, sikurse Islami nuk është i pajtueshëm me asgjë tjetër përveç vetvetes. Kjo është e qartë për këdo me sy në kokë, por siç e demonstron Evropa vit pas viti, askush nuk është më i verbër se ai që nuk dëshiron të shohë.
Document.no
