Sinan Kastrati, Suedi
Është dita e fundit e nëntorit por festat e nëntorit vazhdojnë të festohën ende brenda e jashtë vendit, Shqipëri, Kosovë, Maqedoni e sidomos në Mërgatë.
Derisa 28 Nëntori, i bashkoi të dy Kuvndet, të Shqipërisë e të Kosovës, të dy Qeveritë (kryeministratat) por jo edhe presidntët/et, në Mërgatën që ka qindra mjijëra shqiptarë e qindra shoqata humanitare, kulturore e (nën)degë të partive politike, qendra kulturores, konsullata e ambasada (edhe të Kosovës) nuk mundet as 28 (e 29) Nëntori ti bashkoj shqiptarët e “Shoqatat”, sëpakut Festën e Flamurit ta festojnë (festojmë) bashkë në një vend, “shoqatat” që “veprojnë” në qytetet e mëdha.
-Pse?
-Telalli e marrtë vesh.
Festat e nëntorit shtyhën për në dhjetor, për shkakun se nuk ka lokale “të lira”. Po edhe kjo s`është e keqe sepse edhe dhjetori është muaji shqiptar, muaji i dhjetë 1*).
E lam nëntorin me shumë mjegull, me marrëveshjen 2*) e arrutur për targat e automjeteve serbe me tabela të ish jugosllavisë. Po edhe kjo nuk është aq tragjike, ”KM”`= Kosovska Mitrovica (Mitrovica e Kosovës). Sa dorëlirë janë serbët, pranojnë se Mitrovica është e Kosovës (KM) dhe duan (e muarën) vetëm gjysmën e Mitrovicës (Mitrovicën Veriore) e gjysmën tjetër, Mitrovicën Jugore, ia lanë Bedri Hamzës.
Albini, si duket, i hëngri qershiat që i kishte … ujit (lexo: pshurr).
Po për dhjetor, a nuk do të ketë asgjë që të flasin deputetët e Kuvndit të Kosovës e të vrapojnë Minisrtat e Albinit?
Edhe Albini duhët të tregohet i gjymertë e t`ju dërgoj disa kova me … e qershia deputetëve/teteve e ministrave e vartësve të tij.
Dikur Enver Hoxha, në një aksion për plehërimin e tokave, urdhëronte që çdo familje të mbush nga një kovë me mut e ta dërgojnë në ara.
Kjo është e vërtetetë dhe as unë nuk iu kam besua syve të mi, mos besoni as ju derisa e lexova dhe e dëgjova këtë histori nga goja e autorit, ish gazetar, publicist dhe shkrimtar (R. Sh.) që sot fola përsëri që para se ta shkruaj, të bindem se kështu ka qenë dhe kështu e ka shkrua ai, pra R. Sh.
Nesër është 1 dhjetori, dita e lindjes së shtetit jugosllav, ”Mretëria serbe, kroate e sllovene”, (1 dhjetor 1918) e më 10 dhjetor, e njohur edhe si dita kur marrin shpërblimer e Nobelit, që në suedisht i thonë ”Nobelbanketten” ose ”Nobelfesten”, është festë tradicionale, dita e vdekjes e Nobelit 3*).
Derisa çmimin Nobel në Suedi e kanë marrë gjithsejt 33 veta 4*), 30 nga ta kanë lindur në Suedi. Nga Shqipëria është propozua shkrimtari Ismail Kadare, për letërsi dhe për paqë, dhe Hashim Thaçi, sa për me ia maru qefin Hashimit (bashkë me Ivica Dačić), tash në burgun e Hagës, i akuzuar për krime lufte kundër njerzimit.
Megjithate, përveç Kadaresë, nuk ka pasur ndonjë propozim serizoz nga Shqipëria e Kosova për ndonjë shkenctarë, shkrimtarë që do të futej në listën e të propozuarve. Kjo nuk do të thotë se në Kosovë e Shqipëri nuk ka pasur njerëz të paqes e të penës që nuk e kanë meritua, si Anton Çetta e Ibrahim Rugova për paqë ndërsa për letërsi, mendoj unë, janë me dhjetra, Ali Podrimja, Azem Shkreli, Dritëro Agolli, Fatos Arapi etj.
Disa nga suedezët, që kanë marrë Nobelin:
Svante Arrhenius, në kimi, 1903
Svante Pääbo, më 2022, në medicinë.
2 kanë në marrë çmimin në ekonomi,
5 për paqë (në Oslo),
4 në fizikë,
9 në fysiologi ose medicinë,
5 në kimi dhe
8 në letërsi (litteraturpris), Selma Lagerlöf *5) është e paraq. Ajo më 1909, nderohet çmimin Nobel, është femra e parë nga gjithësejt tre (3) gra, Nelly Sachs, mori çmin Nobel në letërsi, më1966.[2] dhe më 1982, Alva Myrdal merr çmin për paqë (fredspriset)
1*) Dhjetor, dhjetë (numri 10-të, i dhjeti)
Muaji janar, llogaritet si muaji i 11-të e muaji shkurt, muaji i 12-të. Në Mars, fillon muaji i parë, dielli nxen e toka gufon … Muaji shtator, si muaji i shtatë (7), muaji tetor, maji i tetë (8), muaji nëntor, muaji i nëntë (9) dhe muaji dhjetor, si muaji i dhjetë.
Kështu thuhën e shkruhën afërsisht edhe në shumë gjuhë të shumë popujve tjerë. Në suedisht: “ … september, oktober, november, december “
Innehåll
- Månvarvet
- Månadernas namn
- Månaderna i olika kalendrar
3.1. Julianska och gregorianska kalendrarna
3.2. Franska revolutionskalendern
3.3. Muslimska kalendern (Kalend. Musliman, Kalendari islam ose kalendari hixhër është një kalendar hënor i përbërë nga 12 muaj në një vit me nga 354 ditë.
3.4. Judiska kalendern
3.5. Hinduistiska kalendern
3.6. Persiska kalendern
3.7. Isländska/fornnordiska kalendern
- Övriga kalendrar
- Minnesramsa
- Se även
- Referenser
- Externa länkar
Månadernas namn
Många indoeuropeiska språk har övergått till att använda former av de latinska namnen på månaderna. Dock förekommer det inom många slaviska språk att man fortfarande använder andra namn, med slaviskt ursprung, för månaderna.
Svenska Äldre svenskt namn Latin Betydelse
- Januari torsmånad Januãrius helgad åt guden Janus
- 2. Februari göjemånad Februãrius etruskiska guden Februus
- 3. Mars vårmånad, ugglemånad Martius helgad åt guden Mars
- 4. April gräsmånad Aprîlis av aperire, “öppna“
- 5. Maj blomstermånad Maius helgad åt guden Jupiter
- 6. Juni sommarmånad, midsommarmånad Iunius helgad åt gudinnan Juno
- 7. Julihö månad Iulius, Quintilis diktatorn Julius Caesar
- Augusti skördemånad, rötmånad Augustus, Sextilis kejsaren Augustus
- 9. September höstmånad September den sjunde månaden (muaji 7-të)
- Oktober slaktmånad October den åttonde månaden (muaji 8-të)
- November vintermånad November den nionde månaden (i 9-ti)
- 12. December julmånad, kristmånad December den tionde månaden (i 10-ti)
Månad – Wikipedia
Månad – Wikipedia – Sök (bing.com)
2*) MARRËVESHJE f.
- Pajtim mendimesh ose pranimi i një qëndrimi të caktuar që arrihet ndërmjet dy a më shumë vetave, palëve etj. për të rregulluar një çështje, për të kryer një punë etj. Marrëveshje e hapur (e fshehtë, e heshtur). Marrëveshje dypalëshe (shumëpalëshe, ndërkombëtare). Marrëveshje ekonomike (tregtare, kulturore, ushtarake). Marrëveshje bashkëpunimi. Marrëveshje armëpushimi. Përfunduan një marrëveshje. Bënë marrëveshje. Shkeli (prishi) marrëveshjen. Ra (hyri) në marrëveshje me dikë.
- zyrt. Akt juridik ku përcaktohen detyrimet e të drejtat e dy a më shumë vetave, palëve etj., marrëdhëniet ndërmjet tyre, si edhe kushtet e bashkëpunimit a të bashkëveprimit për të zgjidhur një çështje, për të kryer një punë etj. Nenet (pikat) e marrëveshjes. Nënshkruan marrëveshjen.
3*) Alfred Bernhard Nobel, född 21 oktober 1833 i Stockholm, död 10 december 1896 i San Remo, Ligurien, Italien, var en svensk kemist, uppfinnare av dynamiten, industriman, donator, ingenjör och stift…
Wikipedia
Nobelbanketten – Wikipedia
https://sv.wikipedia.org/wiki/Nobelbanketten
Nobelbanketten eller Nobelfesten är en bankett som hålls i Blå hallen i Stockholms stadshus efter utdelningen av Nobelpriset och är en traditionell del av Nobelfestligheterna. På banketten serveras en middag med flera rätter, dessutom är det underhållning och dans som följs av lokala medier. Klädseln är … Visa mer
4*) “Lista över svenska Nobelpristagare” (Lista e sued. Që kanë marrë Nobelin)
https://sv.wikipedia.org/wiki/Lista_%C3%B6ver_svenska_Nobelpristagare
5*) Shkrimtarja (Författare (Selma Lagerlöf
Nuk di a ka ndonjë libër të përkthyer në gjuhën shqipe por Selma është shkrimtare shumë e dashur dhe e lexueshme (e pëlqyer) me romanin Gösta Berlings saga e cila me paratë që mori mundi ta blej shtepinë e fëmijërisë ….
Selma Lagerlöf är en av Sveriges mest älskade författare, med romaner som Gösta Berlings saga, Nils Holgerssons underbara resa genom Sverige, Jerusalem och Kejsaren av Portugallien. 1909 blev Selma Lagerlöf både den första kvinnan och första svensken att tilldelas Nobelpriset i litteratur. Tack vare prispengarna kunde hon bland annat köpa tillbaka sitt barndomshem Mårbacka. Det här är talet som hon höll vid prisutdelningen på Nobelfesten den 10 december 1909. Talet finns även publicerat i samlingsvolymen Troll och människor I.
Në numrin tjetër; Nëpër faqet e shtypit, për festat e nëntorit dhe fjalimet boshe të liderëve … në ndejat nëpër oda e drekat kreshmore me tavolinat plotë mish, raki, këngë e zhurmë
Vazhdon
Malmö, 30 nëntor 2022
