Nga: Agim Vuniqi
Amerikanët çdo të dytën fjalë e kanë atdhe, Zot e flamur dhe nuk e quajnë njëri tjetrin patriot folklorist, ashtu siç i ironizojmë veprimtarët e çështjes kombëtare Në këto vitet e fundit “demokratët”-stilistë, përpos revolucionit seksual asnjë revolucion tjetër nuk kanë mundur të realizojnë…
Janë rritur llafet që nga deklarimi i “ustajve” të huaj për zgjedhjet. Shumë shpejt u liruan aktivistët partiak nga barra e pavarësisë duke kaluar në atë, më me frymë garuese – zgjedhjet. Ishte një kënaqësi e veçantë leximi i biografive të kandidatëve, poliglotë të vërtetë, nga një gjuhë që kishin mësuar në bankat shkollore, serbokroatishten, tash e kishin pasuruar gjuhësisht, janë bërë njohës edhe të kroatishtes edhe të serbishtes, duke ia bashkangjitë edhe ndonjë dialekt tjetër ballkanas, nuk është keq që e dijnë edhe shqipen, edhe pse çalojnë shumë, dhe sigurisht po t’i nënshtroheshin ndonjë testi gjuhësor të gjuhës standarde shqipe, shumë vështrirë do të merrnin notë kaluese, kuptohet jo të gjithë.
Populli kurrsesi t’a marrë veten të dallojë të mirën nga e keqa. Mbivlerësohen kultet dhe gjërat e pa vlerë, krijohet miti i kaçakut modern, fajdexhiu ka vendin në ballë të oxhakut dhe i nënvlerëson gjërat e vlefshme, nuk ka vend për shkenctarë, mjekë, inxhinierë, nëpër gazeta, surrati i mafiozëve është i përditshëm në shtypin ditor, i riu takohet që në fillet e ndërtimit të personalitetit me “kopukun” mburravec, që grumbullon rreth vetes shumë të rinjë të humbur, nga skamja, por edhe moskujdesi institucional, kështu ndërtohet krenaria falso dhe shumë e rrezikshme, dhe përballja e përditshme me shoqërinë grindavece, të pa edukuar e ndërtuar në urrejtje, dhe krejt mbi ta qëndrojnë politik-ucët nëpër institucione, fatkeqësisht shumë të panjerzishëm. Njerëz hileqarë, të pangopur ngatërrojnë vlerat perëndimore dhe lindore.
Çdo gjë që besohet se është nga perëndimi nga shumë qytetarë verbërisht pranohet si e dobishme, edhe pse bota i ka edhe tri pole tjera, me shumë vlerë. Pse nuk e kuptojmë se vlerat nuk ndahen në pole, duhet të kuptojmë se të arriturat e botës së sotme janë rezultat si i Perëndimit ashtu edhe i Lindjes, i Jugut e Veriut, e jo vetëm i njërës siç mendojmë ne. Fundja në Kosovë ishin unmikasit e përzierë, tash eulex-asit, dhe ec e merre vesh, cilat janë detyrat e tyre, por ne shqiptarët autokton nuk komunikojmë dhe nuk dijmë të komunikojmë, zhurmë, jo fjalë, me shumë shkollarë publik e privat. Pushtetarët pozitë e opozitë, veprimet e tyre politike i kanë kopje të raporteve rajonale ose evropiane, që nënkupton se nuk kanë ide të veta, se çka duhet të arrihet, ku duan të shkojnë e çka mund të përfitojnë.
Për çdo proces kombëtarë u duhet të harxhojnë shumë kohë dhe energji. Së pari duhet të bëjmë luftë në mes veti, me fundërrinat e okupatorëve të ndryshëm e pastaj të merremi me të tjerët. Kjo mund të tingëllojë si diçka e pa kuptimtë, por realiteti e dëshmon një gjë të tillë. Pse qytetarët votues-shqiptarët i ironizojmë veprimtarët e çështjes kombëtare, si njerëz të cilët kanë humbur kohë me gjëra të pavlera? Po ushtarakët, policët kush duhet t’ë çmojë, shumë nga ta luftarë të lirisë. Pa ta nuk ka pavarësi as nuk ka shtet, pse kaq shumë kundërthënje, ushtarakët janë guximtarë dhe nuk janë të marrë, edhe zjarrfikësit, të gjithë ata na bëjnë nder dhe i japin kuptim emrit shqiptar.
Amerikanët çdo të dytën fjalë e kanë atdhe, Zot e flamur dhe nuk e quajnë njëri tjetrin patriot folklorist, ashtu siç i ironizojmë veprimtarët e çështjes kombëtare me shprehje, si njerëz të cilët humbin kohën me sende të pavlera?
Andaj i ngatërrojmë gjërat, nga perëndimi nuk marrim gjërat pozitive por ato negative dhe çdo gje që vjen nga perëndimi verbërisht pranohet si e dobishme, edhe prodhimet me etiketë kineze. Më heret kam pasur një punim seminarik në studimet postdiplomike lidhur me cilësinë, dhe pata vërejtur një defekt, jo, industrial, më tepër ideologjik, për të konceptuarit e produktit dhe cilësisë së produktit, cfarë e dallon atë. Konsumatori nuk shtron pyetje se cilat duar kanë prodhuar produktin, a janë duar femre apo mashkulli, a janë duar komunisti apo demokrati, a janë duar diktatori apo liberali, këto asnjëherë nuk e interesojnë konsumatorin. Po mirë si atëherë të dallohet diçka që është cilësore?
Ne orientohemi menjëherë në mall perëndimi pa bërë një pyetje të thjesht pse? Ndoshta është shije e huazuar, edhe stili poashtu, shekulli i qëndrueshmërisë, afati I shërbimit, dizajni, vija aerodinamike etj., po mirë por ai produkt është prodhuar në Kinë, pse atëherë ngatërrohemi në vlerësim. Dmth., mënyrën e të menduarit e përcakton edhe çmimi. Në treg janë prodhimet vendore ato turke kineze dhe të gjitha këto kanë toponim perëndimi, se shqipja nuk është në trend, vetëm për ta joshur konsumatorin, dhe varësisht nga thellësia e xhepit shtrohen pyetjet, ai me xhepa më të cektë pyet për çmimin, nuk pyet shumë për cilësinë, ngase çmimi determinon edhe përcaktimin e tij. Dhe në këtë nuk ka ndonjë dallim, por për të balansuar tregun dhe për të mbrojur dhe stimuluar prodhimet vendore është politika ekonomike që përcakton ecuritë në treg.
Nuk ka ndonjë logjikë ekonomike në Kosovë, nuk ka as ndonjë strategji të zhvillimit, prandaj edhe boom-i i pritur ekonomik pas valës së privatizimit-primitiv nuk kishte ndonjë efekt të theksuar. Në këto vitet e fundit “demokratët”-stilistë, përpos revolucionit seksual asnjë revolucion tjetër nuk kanë mundur të realizojnë. Dhe përnjëherë zhvillohen dilemat revolucion-kundërevolucion, vështruar nga aspekti ideologjik, që më heret pasohej me dënime drakonike, shumë i dhunshëm. Por statusi ndërkombëtarë politiko-administrativ ka ndryshuar shumëçka, ka tjetërsuar vlerat, prandaj edhe janë liberalizuar konceptet për revolucionin-kundër revolucionin jo atë ideologjik të dhunshëm por atë shumë liberal revolucionin seksual dhe kundër revolucionin seksual, i përligjur edhe nga zëvendës shefi i UNMIK-ut dhe me disa nga pasuesit e tij ministra.
Prandaj, ndarjet tjera janë më pak të rëndësishme, qytet-fshat, shehërli e katundar, ngase nuk dallohen fare, revolucioni “dyshekë” i ka zbutur ndarjet. Problem është vetëm lokalizmi i ndërtuar nga bos-ët partiakë brenda një lokaliteti, ngase ata në vend të frymës garuese në nivel nacional, kanë futur atë të mëhallave etj. Ky është një mozaik i përçudshëm dhe i pazakontë, por shumë produktiv gjatë grumbullimit të votave në sezonën zgjedhore. Eshtë kjo pasuri multipartiake që duhet shfrytëzuar me koshiencë të lartë dhe kjo po arrihet falë lideruc-ëve që kanë sendërtuar vetëdijen lokaliste dhe kolonialiste mbi atë kombëtare, i manifestuar nga liritë shumë të shprehura gjuhësore me premisa të folkut ballkanas “tallava”, koktel (asesi “mollotov”) por i përzier rom-sllav me pornografi të theksuar.
Çështjet shumë të çarta nacionale, pa vetëdije janë lidhur nyje. Është krijuar një skemë shumë ë ndërlikuar, ajo e konvertimit kombëtarë, gjuhësorë, por edhe fetar, dhe këtë krejt duke u këthyer në paganizëm, edhe pse edhe paganizmi është religjion politeist, duke zhvilluar besimin në valutë konvertibile euro. Po pse i ndërlikojmë gjërat?
Edhe pse kemi sy, sytë tanë kombëtarishtë nuk shohin, edhe pse kemi vesh, veshët tanë nuk janë mësuar të dëgjojnë kombëtarishtë, edhe pse kemi mend, kombëtarishtë nuk mendojmë.
Ato shohin, dëgjojnë dhe mendojnë vetëm lokalisht dhe “Aahtisari-isht”. Qytetari votues nderon, përgëzon hajnin, mashtruesin, në vazhdimësi, ndërsa fyen dhe akuzon veprimtarët e përkushtuar, harron shpejt gjakun e derdhur, masakrat, duke iu rikthyer gjumit historik.
Pra, realisht më lehtë është t’u besosh përrallave se sa botës reale që të rrethon, dhe është vështirë shumë vështirë që të krijosh dhe të ndërrosh psikologjinë e robit për të kaluar në atë të njëmendët qytetare.
