Ilir Canhasi, Suedi
Bozhidari që kishte ardhur nga ish – Jugosllavia të ”ndihmonte” Shqipërinë nuk e kishte harruar Selim Zymen, inxhinierin/topografin që me 1921 ishte në komisionin ndërkombëtar të kufijve së bashku me gjeneralin italian Eriko Telini.
Atentatit që i shpëtoi në fund të vitit 1923, që i bënë grekët ku mbeti i vrarë gjeneral Telini, nuk mund ti shpëtoi diktaturës komuniste ku e pushkatuan pa gjyq më 1947.
Në këtë roman me ngjarje të vërteta të autorit Petraq Kolevica mësoni edhe historinë e dhimbshme të grave të tyre austriake, gjermane e të tjera ku ata ishin martuar me to gjatë studimeve jashtë atdheut dhe kishin vendosur të jetonin së bashku në Shqipëri.
Kur zonja Hilda pas 15 vitesh tortura nga komunistët kthehet në atdheun e vetë me ndihmën e konsullit austriak, me shkeljen e parë të tokës aty i kujtohet Ismeti kur ishte ulur në gjunjë për ta puthur tokën shqiptare pas kthimit nga Austria, dhe ajo ulet në gjunjë dhe puth tokën austriake.
Libër që më përloti disa herë kur lexon vuajtjet e tyre, vuajtje që i bëri të lotonin edhe mësueset dhe nxënësit kur zonja Hilde ( gruaja e Selimit) tregoi historinë e saj në Vjenë, e nuk vonoi shumë, të nesërmen edhe gazeta e Vjenës doli me titullin e shkrimit: “Një përrallë e vërtetë nga lindja”.
Dëshira e fundit e zonjës Hilda për vajzën e saj Ismetin e mbetur në Shqipëri vjen nga letra e dërguar nga vëllau i saj Eni që kishte mbetur në Austri dhe shpëtuar torturave ishte se ajo një ditë duhet ti tregojë botës vuajtjet që pësoi familja jonë nga sistemi komunist në Shqipëri.
E gjithë bota po mëson tani hollësisht krimet e masakrat që bënë nazistët e Hitlerit në të gjithë Europën kundër popullit hebre.
Mos është hakmarrje kjo?
Jo! Libermann thotë;
”Nuk kërkojmë gjak, por drejtësi! Sot ka rëndësi vdekja morale e kriminelëve të djeshëm”.
Mos e leni pa lexuar këtë libër, libër që ju bënë të kuptoni se sa të thjeshta dhe të vogla janë problemet tona.
“Nuk jam fajtor ndaj atyre që u vranë, por e ndjej veten fajtor, sepse nuk kam bërë asgjë për ta. Ne e kemi për detyrë të punojme për të gjithë të vrarët”, – thotë Solzhenicin.
