Ministri i Mbrojtjes i Ukrainës Oleksij Reznikov është lart në listën e atyre ndaj të cilëve Rusia dëshiron ti sulmoj. Kur Aftenposteni e takoi, ai ruhej nga një mori ushtarësh. Foto: Espedal, Jan Tomas
HORENKA, UKRAINË (Aftenposten): Ministri ukrainas i mbrojtjes përsërit një lutje të vjetër. Tani ai mendon se është më urgjente se kurrë.
-
Gazetar
-
Fotograf
Lufta në Ukrainë
Ushtarët që na marrin në pallatin presidencial në Kiev të premten në mëngjes nuk e fshehin pse takohemi.
– Do të flisni për armët. Ju jeni nga shtypi norvegjez. Prandaj je këtu.
Vendi ku do të shkojmë tani është sekret. Ndërsa kalojmë para postblloqeve dhe llogoreve kur dalim nga kryeqyteti, një nga pesë ushtarët e makinës nxjerr telefonin e tij dhe u tregon një fotografi kolegëve të tij.
“Shiko,” thotë ajo.
Një nga ushtarët psherëtin kur sheh videon e trupave dhe valixheve të gjakosura. Vendndodhja ku filmohet videoja nuk është për t’u gabuar. Është stacioni i trenit në Kramatorsk, në lindjen e largët të Ukrainës ku rusët kanë planifikuar një ofensivë të madhe në javët e fundit. Është tani. Dhe njeriu që do të takojmë së shpejti do të udhëheqë ushtrinë ukrainase në betejë.
Më shumë armë, më shumë armë, më shumë armë
Ne qëndrojmë në fshatin Horenka ndërsa Ministri i Mbrojtjes i Ukrainës Oleksij Reznikov arrin dhe na takon.
Me një jelek antiplumb dhe me një helmetë në kokë, ai ecën me një grusht ushtarësh rreth tij. Disa qëndrojnë roje nga larg. Të gjithë e kanë gishtin gati në këmbëz. Kjo nuk është e habitshme. Si një ministër, Reznikov është lart në listën e atyre që Rusia mund të dëshirojë të drejtojë sulmet kundër. Por sot ai do të donte të fliste për diçka tjetër.
– E sheh këtë vend. I sheh tmerret këtu. Ky nuk është një vend ushtarak,” thotë ai, duke parë restorantin e bombarduar pas tij. Një mace e bardhë me gëzofin e saj të njollosur me blozë dhe pluhur është shenja e vetme e jetës që ka mbetur.
“Këtu ishin të pranishëm vetëm objektiva civilë. Mund ta shohësh në Butsja, në Irpin, dhe sot mund ta shohësh në Kramatorsk.
Ministri i Mbrojtjes nuk mund të ndalet për shumë kohë në një vend kur ai është jashtë në një fushë të hapur. Vizita në lagjen e bombarduar të Horenkës përfundon ndërsa një qen i zemëruar i leh atij. Fotografi: Espedal, Jan Tomas
– A është ky fillimi i ofensivës së madhe të frikshme të Rusisë që është paralajmëruar javët e fundit? Nga mbrojtja në sulm – Po, thotë ministri i Mbrojtjes. – Është e rëndësishme që qeveria juaj të kuptojë se ne kemi nevojë për më shumë armë. Ne kemi nevojë për më moderne. Jo armë të vjetra sovjetike. E kam fjalën për standardin e NATO-s. Lista e dëshirave për ministrin e Mbrojtjes është e gjatë. Ai do tanke. Dhe artileri. Me kalibër 155. Jo 152 si në Bashkimin Sovjetik. Raketat kundër anijeve për të ndaluar sulmet në Odesa në jug. Por mbi të gjitha, ai dëshiron një gjë për të kthyer valën e luftës: armët me rreze të gjatë veprimi.
– Qeveria juaj i ka këto. Kërkoj që ta marrim që të mbarojmë punën, vazhdon ai. Puna për të cilën ai flet është që mbrojtja ukrainase të kalojë nga një strategji mbrojtëse në një strategji sulmuese. Qëllimi përfundimtar? Për të dëbuar ushtarët rusë njëherë e përgjithmonë. Qeveria norvegjeze tashmë ka dërguar armë në Ukrainë. Midis tyre janë raketat antitank M72.
– A janë përdorur këto?
– Po , po i përdorim, thotë ministri i Mbrojtjes.
– Por ato janë për vetmbrojtje. Ne kemi nevojë për më shumë.
Rrezik përshkallëzimi
Kërkesa nuk është e re. Që nga fillimi i luftës, autoritetet ukrainase kanë kërkuar armë, armë, armë. Një sërë vendesh kanë ofruar. Por më shumë ngurrojnë të japin më shumë. Me pak fjalë, është për shkak të rrezikut që pushtimi rus i Ukrainës të përshkallëzohet në një luftë të tretë botërore. Sa armë mund t’i japë një vend një vendi tjetër para se të bëhet pjesëmarrës aktiv në luftë?
Ku shkon kufiri?
Nuk ka rregulla ndërkombëtare që japin përgjigje plotësisht të sakta.
– Po rreziku që vendet e tjera do të tërhiqen në luftë nëse ne ofrojmë armë sulmuese?
Ministria e Mbrojtjes beson se Rusia ka nisur Luftën e Tretë Botërore. Mos mendoni se mund të vijë, se mund të nisë. Rusia tashmë e ka nisë luftën kundër botës së qytetëruar, thotë ai.
Fakti i pushtimit të Ukrainës nga Rusia është në fakt Lufta e Tretë Botërore. Jo të gjithë janë dakord me këtë përshkrim, disa vende gjithashtu kanë frikë se do të ketë një luftë të tretë botërore nëse i japin Ukrainës mbështetje ushtarake dhe bashkë me të Rusisë një pretekst për t’i sulmuar ato. Në të njëjtën kohë, ministri i Mbrojtjes pyet se sa larg duhet të shkojë në Ukrainë.
– Çfarë shkalle të përshkallëzimit do të dëshironi, e pyet ai.
– Sa njerëz duhet të vdesin këtu? Sa gjak ukrainas duhet të derdhet në tokë? Shumë më tepër nëse dëshirat e tij për armë nuk plotësohen, mendon vet ai.
Nuk mund të mbrohet kundër tyre
Sulmi me raketa në stacionin e trenit në Kramatorsk thuhet se është kryer me raketa Iskander. Mbrojtja e Ukrainës nuk ka asgjë për të mbrojtur kundër të tillave, thotë ai. Atëherë ai nuk do t’i përgjigjet më pyetjeve. Por, para se të vazhdojë, ai shkon në rrugën ku jemi. Në të dy anët ka shtëpi me vrima të hapura në çati nga sulmet ajrore. Jashtë një shtëpie ku gjysma është hedhur në erë, qëndron një pitbull. Lëhet ndërsa afrohemi. Njollon dhëmbët. Një nga ushtarët qëndron në mbrojtje para ministrit të Mbrojtjes. E mban pushkën në pritje.
Horenka u godit rëndë gjatë pushtimit rus. Këtu është një burrë që qëndron pranë shtëpisë së tij të rrënuar në ditën e 11 të pushtimit, të dielën 6 mars. Foto: Efrem Lukatsky / AP / NTB
Më pas ministri i Mbrojtjes shikon orën. 12:11. Ai duhet të shkoj në takimin tjetër. Ai kthehet në makinë. Ushtarët tërhiqen. Pastaj ai largohet me makinë. Por dita nuk ka mbaruar. Së pari, ushtarët duan të na tregojnë diçka.
– Tani ata nuk mund të vrasin më fëmijët tanë.
Butsja është 15-minuta larg me makinë. Gjatë javës së kaluar, sytë e botës kanë qenë në periferi të Kievit, ku ushtarët rusë kanë lënë varreza masive dhe kanë likuiduar civilë në rrugë. Aftenposten ka takuar vendasit në qytet të cilët kanë treguar për përdhunime dhe mizori kur forcat ruse pushtuan qytetin.
