Prof.Pirro Prifti, Tiranë
Sigurisht Projekt Ligji i Albin Kurtit per vendosjen me detyrim të Shamisë në Arsimin para shkollor për vajzat e moshës 14-16 vjeç është një hap prapa që godet direkt Kushtetutën e Kosovës në paragrafin ku thotë se Shteti i Kosovës është një shtet pa fe të përcaktuar dhe është shtet laik sipas Nenit 8 të Republikës së Kosovës që thotë: “Neni 8 [Shteti Laik] .Republika e Kosovës është shtet laik dhe neutral në çështje të besimeve fetare“.
Atëhere përse Albin Kurti kërkon të bëjë një lëshim Bashkësisë islame të Kosovës përsa i përket vendosjes së shamisë (Hixhab në arabisht) për vajzat që shkollohen në institucionet publike arsimore parauniversitare të Kosovës?
Ka disa arësye. Mendohet se arësyeja kryesore është ajo politike, sepse Albin Kurti kërkon votat e komunietetit islamik në Kosovë për zgjedhjet e ardhshme Lokale dhe Parlamentare.
Arsyeja tjetër mendohet se, është presioni i madh i Komunitetit të fuqishëm islam të Kosovës i cili jo rrallë është përfshirë edhe në debate politike sidmos z. Sh. Krasniqi, i cili e ka cilësuar popullin e Kosovës si popull mysliman, gjë që nuk është plotësisht e vërtetë – porse është një argument religjioz për ta drejtuar Kosovën drejt një shteti jo-laik e për pasojë edhe me të gjitha konsekuencat që do të dilnin nëse realizohej ky variant i Drejtuesve të Bashkësisë islame.
Kjo na kujton edhe presionin që i bëri Vatikani dikur Enver Hoxhës për të vendosur Kardinalë jo shqiptarë në krye të Komunitetit Katolik. Përgjigja negative e Diktatorit Hoxha ndaj kërkesës së Vatikanit shkaktoi atë çarje të pa ndreqshme në të ardhmen përsa i përket komuniteteve religjioze në Shqipëri, dhe krijimin e një shteti ateist në Shqipëri pas 1967. Kjo mund të ndodhi edhe Kosovës por në kah të kundërt, në atë të një shteti fetar islamik.
Sigurisht kjo përkon edhe deklaratat e Titos në kohën e Jugosllavisë kur në Census-et e rregjistrimit të popullatave në ish Jugosllavinë titiste, figuronte dhe e ashtuquajtura `popullsi myslimane` e cila ishte krijuar artificialisht nga politika Jugosllave për të minimizuar faktorin shqiptar në Kosovë por që ishte me besimin mysliman.
Për të sqaruar më mirë se çështë shamija për femrën myslimane mund të kujtojmë se:
– fjala Shami ose Hixhab, mbahej nga femrat myslimane edhe në Shqipëri por dhe në Kosovë, dhe mbahej kryesisht nga gratë e fshatrave dhe më pak në qytete, madje mbahej edhe nga grate e fesë orthodokse dhe katolike (më pak)
-Ndërsa me fjalën Ferexhe ose “en-nikab”, që në shqip mund t’i përshtatet fjala “ferexhe”. “Nikabi” dallon nga “hixhabi”, (mbulesa e zakonshme e gruas myslimane), sepse “nikabi” përfshin mbulimin e fytyrës dhe të duarve, të cilat sipas së dytës përjashtohen.
Ahmet Zogu nxorri një ligj, që u miratua në parlament më 25 mars 1937, dënonte çdo grua që mbulonte fytyrën. Dënoheshin edhe ata që i inkurajonin gratë të mbuloheshin. Gjobat shkonin deri në 500 franga ari. Pra ndaloi Ferxhenë (Nikab) dhe jo Shaminë ( Hixhab). Dihej se në atë kohë, çdo grua fshatare në Shqipëri, myslimane, katolike apo ortodokse, nuk kishte mbajtur ndonjëherë ferexhe.” – kjo eshte mese e vertete! Nena me tregonte qe ne malesite e Tiranës, Martaneshit, Çermenikes, fshatrat e Elbasanit, asnje grua nuk mbante ferexhe, perveç shamise dhe kostumeve popullore me fustanella te bardha. Ferexhet mbaheshin vetëm në qytete si Elbasan, Kavaje, Shkodër, e jo nga te gjithe grate sigurisht, dmth në fusha ku ndikimi Turqisë ndoshta duhet të ketë qënë më i madh (Si e ndali me ligj ferexhenë, Ahmet Zogu – Dossier (gazetatema.net).
Vendosja e mbulesës së Fytyrës për gruan tek vajzat dhe gratë myslimane e ka burimin tek Kurani i cili kërkon të mbrojë femrën nga epshet dhe ngacmimet e meshkujve gjatë jetës së tyre kur ato dalin në public për punë ose në shkolla apo institucione. Në Kuran thuhet:
“Thuaju besimtareve që të frenojnë shikimet e tyre (nga e ndaluara), të ruajnë organet e tyre gjinore dhe të mos shfaqin bukurinë dhe stolitë e tyre, përveç asaj që shfaqet në mënyrë të vetvetishme. Le të zgjasin mbulesat e tyre të kokës mbi kraharorët e tyre dhe të mos shfaqin bukurinë dhe stolitë e tyre, përveçse para bashkëshortëve të tyre ose baballarëve të tyre, ose vjehërrve të tyre, ose bijve të tyre, ose djemve të bashkëshortëve të tyre, ose vëllezërve apo djemve të vëllezërve të tyre, ose djemve të motrave a grave të tyre, ose atyre që i kanë nën zotërim, ose shërbëtorëve meshkuj që nuk kanë dëshirë epshore ose fëmijëve që nuk dinë për pjesët intime të femrave. Le të mos i rrahin këmbët (për tokë), në mënyrë që të zbulohen stolitë e tyre të fshehta. O besimtarë, kthehuni të gjithë tek Allahu duke u penduar, që të arrini shpëtimin![3] “Gratë e vjetra, që nuk shpresojnë më të martohen, nuk është gjynah ta heqin mbulesën e jashtme, por jo duke i treguar stolitë e tyre. E, nëse përmbahen, është edhe më mirë për ato. Allahu i dëgjon dhe i di të gjitha”.[4]
(Pse mbajnë shaminë gratë muslimane? – Xhemati“Thuaju besimtarëve që të ulin shikimet e tyre dhe t’i ruajnë pjesët e tyre intime! Kjo është mënyra më e dëlirë për ta, dhe Allahu është i Dijshëm për çka bëjnë ata”.[5] “Dhe mos iu afroni kurvërisë, se me të vërtetë ajo është shthurje morale dhe një rrugë e shëmtuar”.[6] “Me të Vërtetë, Allahu ka përgatitur falje dhe shpërblim të madh … për meshkujt që i ruajnë pjesët e tyre intime dhe gratë që i ruajnë pjesët e tyre intime”.[7] Musliman Ahmedia (ahmadiyya-islam.org).
Pra nga një masë mbrojtëse religjioze për gratë dhe vajzat, sot është kthyer sot në një instrument politik fetar për të luftuar laicizmin perëndimor por dhe ateizmin ose qafirllëkun (kefir- i pafe).
Edhe në Testamentin e Ri, shkruhet se gratë duhet të mbajnë flokët e gjata si mbulesë për të hyrë në Kishë, dhe të mbajnë mbulesë kur bëhet meshë, por dhe kur bisedohet me meshkuj.
Në Kosovë. në vitin 2010, Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë në Qeverinë e Kosovës kishte nxjerr një Udhëzim Administrativ, i cili ndalon mbajtjen e shamisë në shkollat fillore dhe të mesme publike. Ky udhëzim, në atë kohë, kishte nxitur reagime të mëdha të përkrahësve të idesë për mbajtjen e shamive nëpër institucione publike.
Ata patën protestuar kundër ndalimit të shamisë në shkollat publike të Kosovës dhe kishin kërkuar nga ish kryeministri i atëhershëm, Hashim Thaçi, që të shfuqizohet një vendim i tillë.
Debatet kanë nisur që para gjashtë viteve, kur fillimisht ishte vërejtur një numër i nxënëseve që kishin vendosur shaminë, teksa ishin ende duke vijuar shkollimin e ulët apo të mesëm, dhe më pas ishte Ministria e Arsimit që kishte lëshuar një udhëzim administrativ që ndalonte bartjen e shamisë në shkollat fillore dhe të mesme publike. Gjithashtu në atë Ligj (urdhër administrativ) “Ligji për arsimin parauniversitar përcakton që institucionet publike arsimore duhet të përmbahen nga mësimdhënia fetare dhe nga veprimtaritë tjera të cilat propagandojnë një fe të caktuar, që në rastin konkret nuk është se e mohon, por as nuk e lejon që në shkollat tona të këtë prezantim të një feje të caktuar”.Sot Kurti kërkon të anullohet Ligji dhe të rivendoset Shamija. Por Kosovarët u shprehën në media dhe portale se: “jemi komb i Dua Lipes dhe jo i Dude Bales”!
Bota intelektuale e Kosoves sot ka mundesi të zgjedhë mes Sabri Hamitit e Shefqet Krasniqit. Ata gjithmonë kanë ditur të zgjedhin driten e iluminizmit para erresires që imponon çdo mbulim (Projektligji për lejimin e shamisë në shkolla e zyra/ Gjekmarkaj: Përdorim politik i fesë me pasoja tragjike. Ndaleni atentatin ndaj Kosovës, Albin Kurti po i jep dhuratë të artë… (panorama.com.al)).
Këtu ka vënd për të sqaruar se Republika e re e Kosovës gjëndet në një udhëkryq të madh ku politika e saj është e ndarë në dy grupime të mëdha: njëra kërkon europianizmin e shqiptarëve të Kosovës tjetra kërkon identifikimin e popullatës së Kosovës si popullatë myslimane dhe jo shqiptare, gjë që përbën një rrezik të madh për të ardhmen e Kosovës.
Pa i hyrë hollësive, mund të shprehemi se politikanët drejtues të Kosovës duhet të këshillohen me Shqipërinë sepse ka më tepër përvojë në këtë problem dhe se Shqipëria është model për shtetin laik të saj dhe për tolerancën e madhe fetare, elemente këto të fituar gjatë 114 vite Pavarësi. Shpresojmë që z. Kurti të mendohet, para se të anullojë ligjet e para-ardhësit të tij.
