Nga Aurel Dasareti
Të huajt tallen me shqiptarët sepse e dinë se ne nuk respektojmë vetveten si individ, si komb, si shtet, dhe vuajmë nga kompleksi i vlerës së ulët në raport me ta.
***
Në vend që të mendoni se sa e vështirë është gjithçka, mendoni se si gjërat mund të jenë më mirë – mendoni përpara – problemet gjithmonë kanë një potencial për zgjidhje.
Një qëndrim pozitiv është çelësi i suksesit. Pra, çfarë të bëjmë kur situata bëhet e vështirë?
Ne shpesh e kemi zakon të rrëmbehemi nga emocionet tona, duke përfshirë emocione të tilla si frika dhe zhgënjimi. Këto ndjenja nga ana tjetër ndikojnë në mentalitetin tonë. Kur jeta na hedh probleme dhe sfida që nuk i kemi parë të vijnë, ka të bëjë me mënyrën se si i kuptojmë sfidat dhe deri në çfarë mase i konsiderojmë ato të pakapërcyeshme ose diçka për të cilën mund të bëjmë diçka. Ne gjithmonë mund të bëjmë diçka për të ardhmen. E kaluara është e kaluar dhe nuk mund të ndryshohet. Prandaj, është e rëndësishme të mendoni përpara, pa marrë parasysh sa joshëse është të ndjeni tërheqjen e emocioneve në atë që është. Në fund të fundit, emocionet janë një pjesë e rëndësishme e jetës. Për shumë njerëz, ato janë vetë jeta. Pra, këtu është e rëndësishme të marrësh kontrollin e ndjenjave dhe të mendimeve, për të krijuar vend për mendime të reja që mund të krijojnë përvoja të reja që nga ana e tyre krijojnë ndjenja dhe përvoja të reja. Të shkundësh të vjetrën, atë që ndodhi dje, apo bisedën e pakëndshme që bëmë sot, kërkon diçka nga ne; kërkon aftësinë për të menduar përpara.
Bëjeni zakon të përkuleni përpara, mbi të gjitha nga vetja. Thuaj vetes se “problemet ekzistojnë për t’u zgjidhur” dhe mendoni se kjo jep një qëndrim më të mirë se “unë/ne nuk do të mund ta bëjmë kurrë këtë” ose “tani do të jetë vërtet e vështirë”. Edhe nëse është pjesërisht e vërtetë se ka “diçka” – pjesë e së tërës – që nuk mund ta “ia dalësh” në situatën aktuale, është e dëmshme për mendjen – dhe rezultatet tuaja të ardhshme – ta pikturoni të nesërmen si të zezë. Pjesa që nuk mund ta “përballoni”, ndoshta nuk duhet të shpenzoni burime. Mendo përpara. Nesër mund të takoni një person që ju kthen përmbys idetë dhe ju jep mundësi të reja që nuk i kishit menduar se ishin të mundshme nga errësira në të cilën u ulët një ditë më parë. Ose mund të mendoni mendime të reja që ju japin mundësi të reja. Mund të krijoni mundësi. Kështu që mendoni përpara. Lërini mundësitë të vijnë tek ju dhe shfrytëzoni mundësi të reja. Personi që humbet më shumë duke qenë në mbrojtje, jeni ju.
Disa këshilla praktike:
1.Merrni pak kohë pushimi dhe udhëto larg
Hiqni një hap nga drama dhe dy hapa larg problemit. Fikni nevojën për kontroll dhe reagime emocionale automatike dhe shikoni që gjërat të funksionojnë me ose pa ndikimin tuaj gjithashtu. Lejoni disa ditë për të çliruar veten nga presioni dhe stresi emocional ose mendor. Lironi hapësirë në mendjen tuaj për zgjidhjet më të mira! Kthejeni fuqinë tuaj. Jepini jetë vizioneve të reja.
2.Përqendrohuni te qëllimi
Ne mund të bëjmë disa devijime ndonjëherë për shkak të rrethanave të paparashikuara, por nuk është kurrë vonë për të përfunduar atë që keni filluar. Nëse dikush mendon se keni hequr dorë, le ta besojë, por mos lejoni që qëllimi juaj të zhduket nga sytë. Askush nuk mund të vjedhë ëndrrat tuaja. Askush nuk mund të sabotojë qëllimet afatgjata. Ju vendosni kursin, çdo ditë. Ju vendosni strategjinë tuaj të përballimit dhe si do t’i arrini qëllimet tuaja. Ju mund të rimerrni kontrollin në çdo rrethanë. Mos lejoni që faktorët e jashtëm të dëmtojnë integritetin tuaj. Qëndroni për atë që jeni, jo për atë që ndodh. Shkruani qëllimet tuaja të mëdha dhe ëndrrat më të mëdha, pavarësisht se në cilën rrugë jeni. Lëreni qëllimin t’ju kthejë atje ku duhet të jeni. Ka gjithmonë mundësi të reja. Jini të përgatitur për të.
- Përqendrohuni në zgjidhjet
Krijoni idetë tuaja me veten ose me dikë që është të paktën po aq vizionar dhe pozitiv. Pesimistët ose dramaturgët mund të përpiqen t’ju mashtrojnë. Më pas është e rëndësishme të njihni kufijtë se ku ndalon problemi dhe ku fillojnë zgjidhjet. Kur Titaniku u mbyt, problemi kishte ndodhur, por pas kësaj u vendosën disa masa sigurie që do të thoshte se anijet nuk vazhdonin të lundronin në ajsbergë. Kur të keni qenë në fund të detit, kontrolloni nëse ka zgjidhje për të parandaluar që të përfundoni përsëri atje, ose mendoni; Nëse mund ta bëj këtë, mund të bëj gjithçka. Krijoni zgjidhje të mira për veten dhe të tjerët. Mendoni afatgjatë. Flisni për zgjidhjet, krijoni një arenë për të diskutuar zgjidhjet e ardhshme. Shkruajini ato. Përpara ditarit që të mos i humbisni të gjitha idetë e mira gjatë rrugës. Një ditë do të gjeni përdorim edhe për detajet më të vogla.
“Zbulimi më i madh i çdo brezi është se një qenie njerëzore mund të ndryshojë jetën e tij duke ndryshuar qëndrimin e tij.”
- Merrni të dhëna pozitive nga të tjerët
Kur diçka është bërë e vështirë, mos u mbyllni me problemet. Pyesni miqtë dhe kolegët për kontribut pozitiv. Thuaj drejtpërdrejt se ke nevojë për dikë që mund të mendojë pak përpara me ty. Thuaj se keni nevojë për të dhëna pozitive. Jini të përulur për kompetencën dhe dëshirën e njerëzve të tjerë për të ndihmuar. Guxoni të tregoni veten të pambrojtur, në mënyrë që të tjerët të kenë mundësinë të ngrihen. Guxoni të kërkoni ndihmë dhe dijeni se një problem i përbashkët shpesh ndihet shumë më i lehtë më pas. Flisni së bashku për zgjidhjet dhe mbani një qëndrim pozitiv ndaj njëri-tjetrit. Jini miq të mirë me njëri-tjetrin.
- Siguroni vetë-bisedë pozitive
Flisni vetë. Shkruani një listë të gjithçkaje në të cilën jeni të mirë dhe keni përvojë, duke përfshirë atë që jeni të motivuar të provoni. Lista “Kam bërë” dhe “Do të bëj”. Shkruajeni atë në një ditar të veçantë për planet e ardhshme dhe lexoni atë çdo ditë. Krijoni ditarin tuaj të kompetencave. Mos ngurroni të shkruani diku në opinione që kontrolloni çdo ditë gjithashtu. Ju gjithashtu mund të shkruani se çfarë ka të bëjë me rrjetëzimin dhe çfarë burimesh keni në dispozicion nëse thjesht guxoni të bëni disa telefonata atje ku duhet, të shkoni në disa seminare dhe të anoni përpara drejt së ardhmes. Kujtojini vetes të gjitha burimet që prisni për t’u mobilizuar.
- Mos harroni se rrethanat nuk zgjasin kurrë përgjithmonë – e vetmja konstante është ndryshimi
Asgjë nuk zgjat përgjithmonë, shoqëria vazhdimisht po formësohet. Do të hapen vende të reja pune. Disa po krijojnë vendet e tyre të punës dhe gjithnjë e më shumë po bashkëpunojnë nëpër sektorë dhe interesa. Lëreni veten të frymëzoheni nga mundësitë dhe problemet e së ardhmes. Zbuloni se si problemet synohen të zgjidhen, në mënyrë që të mund të ndikoni në rrethanat tuaja me qëndrimin dhe mentalitetin tuaj. Jini të orientuar drejt zgjidhjes dhe praktik. Krijo të ardhmen tënde sa më mirë të mundesh.
***
PS: Një nga truket më të mira për të fituar respekt (sidomos nga të huajt e fuqishëm që të nënçmojnë për shkak se janë të paguar nga armiqtë e tu të përjetshëm, për shkak se tek ju shohin servilë joserioz që nuk respektojnë vetveten, për shkak se jeni të përçarë dhe shumica prej jush kokëmish, për shkak të përkatësisë tënde kombëtare, fetare…) është të mësoni të ngriheni për veten tuaj dhe të flisni në një mënyrë të duhur dhe serioze. Nëse dikush (kushdo qoftë ai, edhe nëse do të ishte biri i Krishtit apo i Muhamedit), të thotë diçka të vrazhdë, duhet të këmbëngulësh dhe të thuash se nuk është në rregull. Kjo kërkon shumë praktikë dhe besim, pasi buzët e atyre që ju shajnë dhe poshtërojnë, priren të mos heqin dorë aq lehtë nga ngacmimet.
Kështu fitoni respekt. Ju duhet të respektoni të tjerët, por edhe ju duhet të respektoheni! Zbuloni se si të fitoni respekt dhe merrni këshilla se si t’u tregoni të tjerëve (atyre që e meritojnë) më shumë respekt.
Çfarë do të thotë të respektosh veten?
Vetë-respekt do të thotë të jesh i qëndrueshëm me veten, pa marrë parasysh rrethanat. Do të thotë të bësh atë që thua, të thuash atë që mendon dhe të besosh atë që mendon pa ndërhyrje nga jashtë. Të respektosh veten do të thotë të jetosh në përputhje me vlerat e tua.
- Aurel Dasareti, USA, ekspert i shkencave ushtarake-psikologjike
