Nga Don Lush Gjergji, Prishtinë
“Herët në mëngjes, kur ende ishte natë, Jezusi u çua e shkoinë një vend të pabanuar e atje thoshte uratë”. (Mk 1, 35)
“Puna apo jeta pa uratë është robëri. Kisha dëshiron përtëritjen e saj dhe të botës së sotme. Mirëpo përtërija nuk është ndërrimi i traditave, i jashtëm, por mbi të gjitha i brendshëm, rrënjësor, i zemrës së njeriut me hirin e Zotit”. (Nëna Tereze)
Do të duhej që çdo veprimtari ose punë të ishte shprehje e vetvetes, e frymëzuar prej shpirtit të dashurisë dhe shërbimit; apo siç thotë Ungjilli: “Cili prej jush, nëse mendon të ndërtojë kullën, nuk ulet më parë të llogarisë shpenzimet a ka sa i duhet për ta kryer? Që, kur t’i shtjerë themelet e të mos mund ta kryejë – të mos fillojnë ta vërë në lojë gjithkush ta shohë duke thënë: “Ky njeri filloi të ndërtojë e nuk mund ta kryejë!” (Lk 14, 28-30)
Jeta, puna, brengat, pasiguritë, lodhjet, shqetësimet e jetës dhe të punës, na bëjnë gati “të huaj” për veten tonë dhe për të tjerët, duke krijuar një mentalitet dhe sjellje sipas parimit: si të gjithë të tjerët, që mos të jemi ndryshe në të mirë ose në të keqe.
Jeta e tillë, pa ndonjë projekt të saktë, pa ndonjë përcaktim dhe orientim, është si vozitja e automjetit pa fre, ose të një anije pa timonier, ose vozitja në gjendje të dehjes: është shumë e rrezikshme, si për ne, ashtu edhe për të tjerët.
“Urata nuk është ikje nga jeta aktive, e përditshme, edhe më pak ikje prej vetes, prej botës, tjerëve, por kërkimi më burimor i fytyrës së vërtetë dhe të sinqertë të njerëzve, të Zotit në këndin e dashurisë dhe të fesë, e cila na ndihmon për ta zbuluar, kuptuar dhe pranuar më mirë: kush jemi ne, kush janë të tjerët, kush është Zoti? Çfarë kuptimi ka jeta jonë, puna, gjithë ajo çka jemi dhe çka veprojmë? (Nëna Tereze)
Fatkeqësisht, sot, shumë njerëz nuk dinë më të luten; çka është edhe më keq, shumë besimtarë nuk dinë më të thonë uratë, të duan, sepse, janë aq shumë të drejtuar laj bota e jashtme, bota që i rrethon, sa që tërësisht i absorbon dhe zbrazë. Brendia kështu bëhet gati një “shesh tregtie”, siç thotë Ungjilli, ku ndodhë shit-blerja , në vend që të jetë tempull, vend heshtjeje dhe urate, takimi me Zotin e gjallë. “Tempulli” – njeriu jeton kështu i profanizuar, dhe Jezusi me të drejtë reagon rreptë kështu: “Pastaj Jezusi hyri në Tempull dhe i dëboi të gjithë ata që shitnin e blenin në tempull. Këmbyesve të të hollave ua përmbysi tavolinat e shitësve të pëllumbave bankat. Dhe u tha: “Shkrimi Shenjt thotë: Shtëpia ime do të jetë shtëpi urate, ndërsa ju po e shndërroni në shpellë cubash!” (Mt 21, 12-13)
Ta thërrasim edhe ne Jezusin, në tempullin e zemrës tonë, në brendinë dhe thellësinë tonë, që të vendosë rregull, të largojë prej nesh gjithçka na robëron, profanizon, shkatërron, zbrazë…, sepse vetëm me Të mund të bëjmë këtë dhe të jemi vërtet të lirë – domethënë të mirë!
Të jesh i orientuar kah e jashtmja, pa ndonjë jetë të brendshme, shpirtërore, pa paqe, qetësi, pasuri të shpirtit, rrezikon shkatërrimin, zbrazjen, dështimin, vetë jetën. Sot njerëzit punojnë gati ditë e natë, tërë javën, me detyrime profesionale, institucionale, për përfitim, emër, sukses, kështu që në fundjavë ikin diku larg prej rrethit, kërkojnë ndonjë vend më të qetë, bukuritë natyrore, për të përballuar stresin e jetës dhe punës së përditshme. Dhe kjo gjendje vazhdon shpesh gjatë tërë jetës.
Pak kush ka fuqi dhe guxim t’i thotë vetes: ndalu, ku po shkon, çka po do, kush je? Vrapimi frenetik është rrezik permanent…Njeriu më nuk e njeh as vetveten…
Tri elemente bazë për identitet dhe personalitet janë këto: kush jam unë? Çka dua unë? Si dua të realizoj atë çka dua unë?
Vetëdija që largohet gjithnjë e më shumë prej natyrës, kështu që lëvizjet e natyralistëve, ekologjike janë në rritje, edhe pse “ekologjia shpirtërore” , mbrojtja e vlerave dhe virtyteve shpirtërore: morale, fetare, njerëzore nuk hetohet shumë në opinionin publik. Tashmë njeriu rrënon gjithçka, shfrytëzon gjithçka sipas parimit latin “carpediem” – grabite ditën, mendon vetëm për vete, përfitim të madh dhe të lehtë, sa që kudo që prekë – rrënon.
Mentaliteti i sotëm është materialist, konsumist, hedonist, relativist, me ndikim të madh të ateizmit praktik…lakmi për të pasur gjithçka, për të përdorë gjithçka, për të shfrytëzuar gjithçka, dhe së fundi për të rrënuar gjithçka;… Me relativizim, çdo gjë është e mirë, vlen për mua apo për ty, por jo për të gjithë. Ateizmi praktik rrënon shumëçka, mos të them gjithçka. Edhe vetë njeriu në këtë këndvështrim është “vegël” apo “mjet” për punë, prodhim, ekonomi, politikë, shkencë, kulturë, pra, për përdorim dhe gjuajtje, si ndonjë lëndë apo materie. Këta janë “diktatorët” e kohës sonë, kuptohet, pa vetëdije, prandaj edhe pa ndonjë qëndrim apo reagim mbrojtës.
Të jesh gjithnjë aktiv, produktiv, në shtypje, vetëm për të pasur dhe përfituar, vazhdimisht në gara dhe krahasime me të tjerët, bën që të ndihemi keq- të kemi frikë prej vetvetes; të rrezikojmë komunikimin me të tjerët, frikën, mos të them “tmerrin” prej Zotit. “Aktivizmi” është ikje e vazhdueshme prej vetes, tjerëve, Zotit, që mund të sjellë deri te skajshmëria: jeta, puna, fitimi, konsumimi, argëtimi, duke humbur drejtpeshimin me veten, dhe si pasojë e kësaj, kuptohet, edhe me të tjerët, me Zotin.
Përvojat e shumta grumbullohen në njeriun, shumë ngarkesa, brenga, shqetësime na mundojnë, nuk ka “tretje” të mirë dhe harmonike. Kjo shkakton në ne thyerjen e drejtpeshimit, harmonisë, një lloj “të thati” , sepse nuk arrijmë të kemi baraspeshë të duhur mes unë dhe të tjerët, të tjerët dhe bota, unë dhe Zoti… Pa një kombinim të mirë dhe të suksesshëm veprimi dhe kontemplimi, ne – të tjerët – Zoti, njeriu ndihet dhe është i tretur, i pakënaqur, pa siguri dhe harmoni, në ethe dhe në ankth, në kërkim dhe bredhje…
Misioni i të krishterit në botën e sotme është ky, sidomos i neve të kushtuarve është ky: të kemi një marrëdhënie dinamike dhe të hapur me vetveten, ndaj të tjerëve, ndaj Zotit. Vetëm kështu mund ta kemi një fytyrë për të zbuluar, jetuar, komunikuar, si shije dhe lumturi jete dhe veprimi.
“Në mbarë botën është një ankth, një uri e tmerrshme për dashuri, për Zotin. S’ka jetë të brendshme, komunikim vëllazëror pa uratë… Urata, që të jetë e frytshme, duhet të burojë nga zemra dhe duhet të jetë e aftë ta prekë zemrën e Zotit. Shikoni si i mësoi Jezusi nxënësit e tij të luten: Thirreni Zotin, Atin tuaj, lavdërojeni emrin e tij. Shpesh urata jonë është sipërfaqësore, si edhe e tërë jeta, sepse nuk e kemi ngulur mendjen dhe zemrën tonë mbi Jezusin, nëpërmjet të cilit urata jonë lartësohet deri te Zoti. Shpesh një shikim i thellë dashurie do të mund ta bënte uratën tonë më të gjallë. Unë e shikoj, Ai më shikon, është urata e përsosur… Puna nuk më huton dhe largon prej Zotit. Kur motrat tona dalin për të punuar jashtë kuvendit, të varfrit nuk kërkojnë prej tyre ushqim apo veshmbathje, por thonë kështu: Na mësoni fjalën e Zotit… Shpesh edhe unë kam menduar: do të më pëlqente të tërhiqja edhe unë me motrat kontemplative, të jetoja krejtësisht një jetë të shkëputur prej botës, të jem thjeshtë me Jezusin, por pastaj e kam kuptuar që mund të jemi në botë, duke punuar, shërbyer , duke u lutur. Atëherë unë jam personi më e lumtur në botë, sepse jetoj 24 orë në ditë me Jezusin dhe për Jezusin… Edhe të varfrit e botës, do të thosha të gjithë, duan të dëgjojnë se kanë një Babë – Atë në qiell, në Atë që i data.” (Nëna Tereze)
Ja, pra, kthimi te burimi: të kthehemi vetvetes dhe të vërtetës me dashuri, dhe të jetojmë me Atin tonë të mirë, që është jo vetëm në qiell, por edhe ndër ne, në tokë, për krijimin dhe jetësimin e vëllazërisë së re e cila lindë prej dashurisë së Atit. Kthimi i vazhdueshëm te burimi i pashtershëm i jetës dhe dashurisë, te Zoti, duke qenë vetvetja, ajo çka Zoti pret, kërkon, dëshiron me ne, por edhe me të tjerët, me të gjithë.
“Ja: Kisha beson se Krishti, që ka vdekur dhe është ngjallur për të gjithë, nëpërmjet Shpirtit të vet, i jep njeriut dritë e forcë që të mund t’i përgjigjet thirrjes së tij më të lartë; s’ka asnjë person tjetër nën këtë kupë qiellore që Hyji ua dha njerëzve me anën e të cilit do të mund të shpëtohemi… Kështu, në dritën e Krishtit, shëmbëlltyrë e Hyjit të padukshëm, i paralinduri i të gjitha krijesave Koncili ka qëllim t’u drejtohet të gjithëve për të shpjeguar misterin e njeriut e për të bashkëpunuar në kërkimin e një zgjidhjeje të problemeve kryesore të kohës sonë.” (GS 10)
Sinodi na thërret në tri pika kryesore: në bashkim, pjesëmarrje dhe mision, dërgim, për ta zgjuar së pari në vete, pastaj edhe te tjerët, ndjenjën e bashkimit dhe të bashkësisë me Zotin, Kishën, njëri – tjetrin, ballafaqimi me Krishtin si Fjalë, Porosi, Person, që feja të shndërrohet në jetë, jeta në pjesëmarrje dhe pjesëmarrja në mision, dërgim, dëshmi të krishterë.
Ky do të ishte vetëdijesimi, orientimi dhe përcaktimi ynë ungjillor, jetësor, si kontribut i çmueshëm për Kishën dhe Popullin tonë.
Tri pika të rëndësishme, ndoshta edhe vendimtare për ne, për jetën e kushtuar:
- Tundimi i veprimtarisë, aktivizmit, që duhet ta largojmë dhe ta mposhtim me vendosmëri: sepse ne nuk jemi punëtorë, por besimtarë, njerëz të kushtuar, të ftuar dhe të dërguar për të gjithë, si Jezusi.
- Ne nuk e shpëtojmë apo shëlbojmë vetveten, edhe më pak të tjerët. Shëlbuesi ynë është vetëm Jezu Krishti, mundimi, vdekja dhe ngjallja e tij, që na dhurohet neve në Kishë nëpërmjet sakramenteve, jetës së krishterë. Mund dhe duhet të jemi bashkëpunëtorë me Krishtin në dy mënyra: nëpërmjet jetës së kushtuar, përshpirtërisë, dhe vuajtjes – kryqit, flijimit, dhurimit në vazhdimësi dhe në tërësi, që domethënë fesë dhe dashurisë.
- Modeli ynë nuk është bota, opinioni, popullizmi, thënë figurativisht “pazari” si jetojnë dhe veprojnë të tjerët, por Jezu Krishti, për disa çmenduri, për të tjerët shkandull, ndërsa për ne burim i jetës së re të hirit dhe siguri e amshimit të lumtur. Mos të kënaqemi me ujë prej “pusave”, jetës sipas shijeve dhe prirjeve të botës së sotme, por të shkojmë te burimi – Jezusi, Kisha, bashkësia e krishterë, në rritjen dhe zhvillimin tonë të dyanshëm: vertikal, në lartësi, dhe horizontal, në gjerësi, kah Zoti dhe i afërmi.
