Nga: Sinan Kastrati, Suedi
Tiranse, kthehu!
Nga Ditari im i papërfunduar
Dimër
Foleja e prishur e zogjëve
Banesa e re e krevati i ri me kashtë
Gjumi i gjatë e i rëndë dimëror në mërgim
A të kujtohet besa që më ke dhân?
”Ti ku je i dashtun ja bân
A e din besën që ma ke dhân-e
Ke pas thânë jom fort azgan-e
Plumi i pushkes ska qka m’bân-e
Gjylja e topit s’munet me mnxân-e
Kur ta ni zonin tân-e
Kur ta ni edhe zânin ton-e
Drrasa e dhe po i qes njat an-e
Drrasa e dhe po i qes njat an-e
Ta çenisi faqen me dhom-e” (Një verzion i këngës ”N’drrasë të vekut o kush po kan-e”?
Thoje se do të jetojmë në Turjakë e do të kemi 14 fëmijë. Gjithë ditën do të punojmë bashkë, do të mbjellim arat me grurë e misër e do të kosoítim livadhet, ti do të kosistësh e unë me grabujë e tërfurk do ta tuboj sanën. Bashkë do të shkojmë në mal për dru e në mulli me bluajt. Vreshtën do ta ruajmë bashkë. Kur të vjelim rrushin, kalaveshët me rrush të mardhë, kokrrat sa gishti i dorës do ti vjerrim në dhomën tone të fjetjes që e ke zgjedhur ti, afër ahurit. E era e baglave të bagtive dhe cicërimat e dallëndysheve në mëngjes kur të hyjnë në ahurin plot avull, do ta nxjerrin gjumin. Ti nuk do të ngopesh duke më puthur. Fëmijët, ata që janë më të vegjël do të flenë në dhomë me ne, kjo është edhe dëshira jote e ato, gocat më të mëdha, do të flenë në dhomën mbi dhomën tone, mbi neve, në katin e dytë të shtëpisë së vjetër me gurë të Gërrjaqës e Gradinë.
Në vend të shtratit, do të flemë në kashtën e grurit të Turjakës. Jetë idilike ashtu qysh ti e mendoje.
Tiranse, ke harrua që më thoje se do të kemi të gjitha e nuk do të kemi nevojë të dalim në Pazar, tamlin e mishin, vetë e tlynin, pemët e perimet tona e do të lahemi në lumin Mirusha, pa shampun do ti lajmë flokët e rrobat, punë e madhe çka mendojnë e flasin të tjerët. Fëmijët do të afrohen e të na shikojnë kur ne dishemi afër shelgjeve të lumit. Nga leshi i deleve do ti punoj unë rrobat, me veku duke kënduar shllungat me lesh me krrabëza do të maroi meste e çorape. Punë e madhe çka mendojnë e flasin të tjerët.
Po ti e doje Turjakën dhe Turjaka të deshi ty. Ti moj tiranse do të ishe princeshë në Tiranë e do të bësheshe një zonjë e rëndë turjakase.
Nuk do të kishim nevojë për shërbëtore sepse vetë do të kujdeseshim për arën e Bratatinit e Fangjet, për Rrahun e Jarugat, për arat Te molla e Asmonicat, livadhin Te Vidhi … për Delet e lopët, vjetat e qingjat, bletë e pulat.
Do të kemi një fermë të vogël katundi.
Do ta dua edhe më shumë turjakasin e Turjakën, të 14 fëmijët, thoje ti.
Do ta dua edhe më shumë Sylën tim nuk do ta lë askund vetëm.
Turjakasit në kokë i tingëllonin fjalët e tiranses të thëna para disa vjetëve e para veti kishte dhuratat e saja modeste por me vlerë që ia kishte dhënë tiransja.
Ato dhurata i ruante si sytë e ballit. Edhe fjalët e saj nuk i harronte si diçka më të shenjën në jetë.
“… ne e kemi patur dashurinë të madhe por edhe të fortë e shpesh herë na ka prishur punë sepse na ka shkatërruar nervat e gjumin duke na marre malli.
Por gjërat janë ashtu në këtë botë që çfare “mbjell, korr”.
Ashtu është edhe për ne. Kur unë kam patur prioritet e vëmendje totale nga ty, te kam dhënë çdo gjë që kam për të dhënë. Dhe kur e kam ndjerë qe ti nuk e ke patur më ate, jam tërhequr për të liruar veten nga shqetësimet pa bereqet dhe sigurisht, për të të lene ty të lirë me jetën tënde … atje përtej maleve e detrave.
Unë nuk e ndjej nga ti që kam kaq rëndësi për ty. Dhe kam të drejtë.
Nuk e di se çfarë kërkon nga unë. Fjalët që të kam shkruar dhe gjërat që kam bërë për ty, i kam ndjerë në palcë.
Tani, pra që në korrikun e … dhe deri në korrikun … pra disa vite rresht, kam ndjerë që ti nuk më do. Dhe unë për të mbrojtut veten, kam hequr dore nga ti. Ka disa muaj qe nuk kemi patur asnje komunikim me letra e telefon. Dhe papritur e pa asnje logjikë, të kthehesh siç kemi qenë?
Nuk mund ta bëj dot më sepse nuk ka asgjë që më mbush zemrën e mendjen nga ti, as vëmendjen tënde as kohën tende as ndonjë interes sado të vogël.
Është një vakuum.
Megjithate ne mbetemi ketu ku e filluam, në mes, në ….
Dhe kjo nuk është aq keq.
Nuk kemi vdekur fare, akoma….
E lexova letrën tënde të fundit. Nuk kuptova ndërprerjen e aktiviteteve. Mos u tremb nga unë e mos u merzit. Per mua, v. e mia, janë e vetmja gjë me rëndësi në jetën time. Dhe prandaj rri urtë e nuk bëj budallallëqe, as them gjë. Bëj kujdes shëndetin e mendjen!
Beje edhe ti!
Ditë të mbare !
Me këto mendime për tiransen, e zuri gjimi turjakasin.
Në mëngjes shikoj nga dritarja diellin që drita i kishte hyrë në dhomë pa paralajmërim dhe ”pa e pyetur”.
Foleja e zogjëve ishte prishur. Më nuk vinin si dikur dy zogjët- pëllumbat duke u puthur.
Sirena e një anije dëgjohej por turjakasi nuk i interesonte asgjë. Ai nuk mund të ndahej nga tiranjsja e Turjaka e nëdorë kishte dy fotografi të tiranses, njëra kur ishte e vogël kryet mbi libër dhe tjetra, si një grua buzëkuqe, syshndritur dhe e hareshme.
Turjakasi nje katunare
Tiranases zemren ia fale
Ajo qike ia rrembeu zemren
Kurr nuk mujti me e ndrrue mendjen
Anrrat larg ia qojne kujtesen
Fati njerit dikton martesen
Tiranasja e hupi Sylen
malli shpesh ia zuni frymen
Syl Turjaka ai Qoban
E rrite mallin per vatan !
E flet fjalen qysh ia thot shpirti
Per turjaken ku i rritet fisi !
Anrra e vjeter u sos pa fat
Qoban Syla nuk ndrron merak
Tiranasen e nali Shehri
Delet syles me drang ia msheli
Mate vehten syle mos nga mas Sherri
Me dallge te detitit i shkon haberi !
Mos e rrite ma kasavetin
Le Tiranen e fol me detin
Vlere Turjaka e ka kysmetin